Archaeoprion - niezwykła mikroskamieniałość z Polski
dr Piotr Mierzejewski
|
Schemat budowy aparatu ksenognatycznego
|
Z ordowickich gĹ‚azĂłw narzutowych z obszaru Polski pochodzÄ… niezwykĹ‚e mikroskamieniaĹ
‚oĹ›ci, opisane pod nazwÄ… Archaeoprion quadricristatus Mierzejewski et Mierzejewska, 1975.
Wiek ich ocenia siÄ™ w przybliĹĽeniu na 425 milionĂłw lat.
Archaeoprion quadricristatus
Długość okazu 0.35
mm
Zostały one wytrawione, razem z licznymi
skolekodontami, kwasem octowym z wapiennych
narzutniakĂłw, znalezionych na wybrzeĹĽu BaĹ
‚tyku w okolicy wsi Orzechowo. Badania
prowadzone metodami mikroskopii świetlnej i
elektronowej wykazały, że są to aparaty
szczękowe wieloszczetów zupełnie
nieznanego dotÄ…d typu budowy. Typ ten
nazwano typem ksenognatycznym.
Elementy aparatu ksenognatycznego nie majÄ… swoich odpowiednikĂłw w elementach pozostaĹ
‚ych czterech typĂłw aparatĂłw szczÄ™kowych. SpowodowaĹ‚o to powaĹĽne trudnoĹ›ci w ustaleniu
powiązań rodowych rodzaju Archaeoprion z innymi wieloszczetami.
lewa
szczęka
prawa
szczęka
pseudopodpora
KaĹĽda szczÄ™ka jest zĹ
‚oĹĽona z czterech
rzędów zębów.
Dla rodzaju Archaeoprion została
utworzona nowa rodzina, Archaeoprionidae,
stanowiÄ…ca nieznany dotÄ…d kierunek
rozwoju ewolucyjnego wieloszczetĂłw
wędrujących z rzędu Eunicida.
Z nieopublikowanych informacji wynika, iĹĽ
podobne skamieniałości zostały znalezione
również w ordowickich skałach Estonii
przez doktora Ralpha Männila, nieżyjącego
juĹĽ geologa i paleontologa.
Opracowano na podstawie: Mierzejewski, P. &
Mierzejewska, G. 1975. Xenognath type of polychaete jaw
apparatuses. - Acta Palaeontologica Polonica 20, 3, 437-444.