|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
Obowiązki dowódcy okrętu podwodnego
- Royal Navy - Druga wojna światowa -
|
|
| |
|
|
|
|
Dowódca brytyjskiego okrętu podwodnego HMS STURGEON, Mervyn Robert George Wingfield, przykucnięty przy peryskopie.
|
| |
Poniższy tekst opublikowany został po raz pierwszy w roku 1946 w Londynie:
|
|
| |
---------Do dnia dzisiejszego nie wytworzył się jeszcze typ dowódcy okrętu podwodnego. Wśród dowódców spotykamy typy żywcem nieomal wyjęte z
opowiadań z czasów Królowej Elżbiety. Twarz okolona bujnym zarostem, zachowanie pełne fantazji i wybitna indywidualność takiego dowódcy sprawiają, że
jest on przedmiotem ogólnego zainteresowania i że wokół jego osoby zaczyna się wytwarzać legenda. Lecz wielu dowódców nie odnacza się niczym specjalnym
na pierwszy rzut oka. Zachowanie tych ostatnich jest niezwykle spokojne i powściągliwe, tak że chyba niezwykła ilość baretek może na nich zwrócić uwagę
przechodnia. Oba te typy dowódców cechuje odwaga i znajomość morskiego rzemiosła. Do wojny podwodnej podchodzą oni z obiektywizmem technika
połączonym z mistyczną wiarą w swe posłannictwa. Może to właśnie temu mistycyzmowi przypisać należy, że nawet inni oficerowie marynarki uważają ich za
tajemnicze istoty.
---------Dowódcę okrętu podwodnego charakteryzuje odwaga, młodość, przywiązanie do służby i niezwykła ofiarność. Cóż za odpowiedzialność obarcza dowódcę
okrętu podwodnego, tej najniebezpieczniejszej i najbardziej skomplikowanej broni morskiej naszych czasów. Do dowódcy należy ocena sytuacji i powzięcie
szybkiej i trafnej decyzji. Najmniejsza omyłka, czy sekunda zwłoka stanowią nieraz nie tylko o powodzeniu ataku, lecz również o losie okrętu i załogi.
--------Dowódca musi się cieszyć bezgranicznym zaufaniem załogi, dla której jest wszystkim, gdyż on jeden wie, co się dzieje na powierzchni morza i na
nieboskłonie. Dzień dowódca spędza w kałuży wody i oliwy, pochylony nad peryskopem, z którego na głowę sączy się woda. Zespół ataku w milczeniu czeka na
jego rozkazy. W skład zespołu ataku wchodzi zastępca dowódcy, oficer torpedowy obsługujący przelicznik torpedowy, oficer nawigacyjny prowadzący
zliczenie, obsługa telegrafu oraz sternicy utrzymujący okręt w zanurzeniu i w poziomie. Oczy wszystkich wlepione są w dowódcę, który samą swą obecnością
dodaje otuchy. Nieraz całymi tygodniami dowódca okrętu podwodnego nie wie co to sen czy odpoczynek, a mimo tego w czasie akcji nie wolno mu okazać
zmęczenia.
|
|
|
---------Dowódcami okrętów podwodnych są ludzie młodzi. Zasadę głoszącą, że
trzydziestopięcioletni dowódca jest za stary" stosuje się z nielicznymi tylko
wyjątkami. Inni oficerowie są odpowiednio młodsi. Czy to na patrolu, czy w
porcie, każdy oficer ma swój zakres działania. Znajomość jednej tylko
specjalności nie wystarcza, w każdej bowiem chwili oficer może otrzymać
rozkaz zastąpienia kolegi z innej specjalności.
--------Drugim po dowódcy jest zastępca dowódcy. Do niego należy organizacja
załogi, podział na wachty, przydział czynności związanych z zanurzaniem lub
wynurzaniem okrętu oraz wchodzeniem i wychodzeniem z portu. Zastępca
dowódcy jest ponadto odpowiedzialny za porządek na okręcie, dyscyplinę,
opiekę nad załogą oraz ćwiczenia zmierzające do utrzymania sprawności
bojowej okrętu.
-------Do zastępcy należy również piecza nad akumulatorami, na których okręt
idzie w zanurzeniu. Akumulatory są ciężkie i wielkie, przeważnie odpowiadają
jednej piątej wyporności okrętu, a przy tym są niezmiernie delikatne i
wymagają stałego nadzoru. Najważniejszym jednak obowiązkiem zastępcy jest
pilnowanie wyważenia, t.j. równowagi okrętu, podczas zanurzania i wynurzania.
Wymaga to doskonałej znajomości niezliczonej ilości rur, zaworów,
przełączników, zbiorników wewnętrznych, balastów, odwietrzników, które
|
Dowódca wchodzi do kiosku.
Widoczne otwory służą do odprowadzania wody.
|
razem decydują o wyważeniu. Nowoczesne okręty podwodne mają cienką nadbudówkę zewnętrzną, t.zw. kadłub martwy, oraz gruby kadłub wewnętrzny t.zw.
żywy. Kadłub wewnętrzny, czyli żywy, wytrzymuje ciśnienie wody na maksymalnej głębokości zanurzenia okrętu (ciśnienie wody morskiej na głębokości 300
m. wynosi 30 kg na 1 cm²). Do kadłuba żywego przymocowane są balasty, sporządzone z cienkiej blachy. Balasty nie muszą być odporne na ciśnienie
zewnętrzne, gdyż są one w czasie zanurzenia okrętu napełnione wodą i otwarte od dołu i z góry, tak że ciśnienie zewnętrzne jest takie same jak ciśnienie
wewnątrz balastów.
--------Gdy okręt znajduje się na powierzchni, balasty są otwarte od dołu, lecz powietrze znajdujące się w nich nie wpuszcza wody do środka, bo odwietrz-
niki balastów są zamknięte. Zanurzenie okrętu następuje przez otwarcie odwietrzników. Powietrze wychodzi przez odwietrzniki, woda morska zapełnia
balasty, okręt przestaje się utrzymywać na powierzchni i tonie. Kąt zanurzenia okrętu zależy od sterów poziomych, głębokościowych, znajdujących się na
rufie i dziobie, które w zależności od ich nastawienia pod wpływem szybkości podnoszą dziób względnie rufę okrętu.
|
| |
|
--------Zastępca dowódcy uważa, by okręt w zanurzeniu nie przechylał się ani
na dziób ani na rufę, tzn. nie miał trymów, a nade wszystko, by był dobrze
wyważony. Wadliwe wyważenie może doprowadzić do wynurzenia i zdradzenia
położenia okrętu. Okręt podwodny podobny jest pod tym względem do
roweru, że łatwiej utrzymuje równowagę im szybkość jest większa i że gdy
jest nieruchomy, trudno nad nim panować, gdyż ma skłonność do wywracania.
Na patrolu bojowym umiejętność poruszania się z minimalną szybkością jest
konieczna, gdyż rzadko kiedy okręt porusza się z szybkością większą niż dwa
węzły w zanurzeniu ze względu na konieczność zachowania jak największej
ilości energii elektrycznej na wypadek dłuższego pozostawania w zanurzeniu
lub szybkiego podejścia do ataku. W razie pościgu okręt zmuszony jest
nieraz zatrzymać motory i doskonale wyważony zawisnąć w wodzie między
powierzchnią morza a dnem, by nieprzyjaciel aparatami podsłuchowymi nie
wykrył szmeru motoru, odgłosu pompy, lub nawet szumu wchodzącej do
zbiorników wody. Okręt podwodny tylko przy doskonałym wyważeniu może
wisieć bez ruchu.
--------Równowaga okrętu, czyli wyważenie, jest doskonałe wtedy, gdy na
skutek lekkości okręt nie wypływa na powierzchnię, ani też na skutek ciężaru
okręt nie tonie. Głębokość zanurzenia utrzymywana jest zapomocą sterów
|
|
Sternik odbiera przez tubę rozkazy z pomostu, gdy okręt
idzie po powierzchni.
|
| |
poziomych dziobowych, a kąt zanurzenia, czyli trym, zapomocą sterów poziomych rufowych. Wyważenie osiąga się przez dostosowanie ciężaru okrętu do
ciężaru otaczającej go wody morskiej przez odpowiednie regulowanie ilości wody w zbiornikach wewnętrznych, znajdujących się u spodu kadłuba żywego.
Zbiorniki te muszą być wmontowane wewnątrz kadłuba żywego, gdyż zawierając zmienną ilość wody mogłyby ulec zgnieceniu, gdyby ciśnienie wewnętrzne
było mniejsze od zewnętrznego. Zbiorniki te noszą też nazwę ,,kompensacyjnych" lub "trymowych."-Obliczenia wyważenia muszą być stale kontrolowane i
poprawiane, gdyż zużycie paliwa, zapasu wody słodkiej, smarów oraz zapasów żywności i amunicji oraz torped zmniejsza odpowiednio ciężar okrętu.
|
| |
|
--------Nie mniejsza odpowiedzialność spoczywa na barkach oficera mechanika, którym zwykle jest porucznik, choć może być chorąży, a na małych okrętach
nawet starszy podoficer. Energia poruszająca okręt płynie z dwóch źródeł, z motorów diesla i z akumulatorów. Motory diesla, które wymagają powietrza,
mogą być oczywiście użyte tylko na powierzchni. Mają one podwójne zadanie — poruszają okręt na powierzchni oraz ładują akumulatory. W zanurzeniu motory
diesla pracować nie mogą, a okręt podwodny napędzany jest motorami elektrycznymi, które czerpią prąd z akumulatorów. Akumulatory, które wyczerpują
się stosunkowo szybko, są tak wielkie i ciężkie, że okręt nie może ich wozić w większej ilości.
--------Oficer mechanik wraz z podległą mu częścią załogi są odpowiedzialni za działanie całej skomplikowanej i przepełniającej wszystkie kąty maszynerii
okrętu podwodnego. Gdy się coś zepsuje, wiedza, doświadczenie, a często i geniusz improwizacyjny muszą zastąpić niewielką ilość posiadanych przez okręt
narzędzi i części zapasowych.
|
| |
Opublikowano 12 marca 2011 roku
Jest to fragment brytyjskiego wydawnictwa propagandowego,
wydanego w Londynie w roku 1946, przez Brytyjskie Ministerstwo Informacji
|
 |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
| |
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
| |
|
Akty na starych pocztówach
|
|
|
NAUTILUS z Bajkału
|
| |
|
|
|
|
|
