|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
URANUS
- Powrót polskich żołnierzy do kraju w roku 1940 -
|
|
|
| |
|
|
[
|
|
| |
|
|
|
|
WILHELM II, późniejszy URANUS (od roku 1918), tzw. Expressdampfer, zbudowany dla obsługi linii Wiedeń-Giurgiu.
Stanowił własność austriackiego towarzystwa żeglugowego Donau-Dampfschiffahrts-Gesellschaft.
Po aneksji Austrii przez Niemcy (rok 1938) pływał pod banderą III Rzeszy.
Stocznia: Obuda, Budapeszt. Rok budowy: 1916. Długość: 78,00 m. Szerokość całkowita (z tamborami): 17,40 m.
Szerokość kadłuba: 9,00 m. Napęd: maszyna parowa typu compound o mocy 1000 KM. Kotły pierwotnie opalane węglem,
a od roku 1935 olejem. Liczba pasażerów: 1400.
-
|
| |
|
URANUS dla historyków II wojny światowej wiąże się wyłącznie z dziejami zagłady Żydów.
Losy jego miały jednak, dziś zapomniany, epizod związany z tułactwem polskich żołnierzy.
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
Fotografia z roku 1931 przedstawia parowiec URANUS na Dunaju w rejonie rumuńskiego miasta Orszowa.
-
|
|
--------Jerzy Pertek w swojej książce "Pod obcymi
banderami" (1972) cały pierwszy rozdział w znacznym
stopniu poświęcił polskiemu uchodźstwu, będącemu
wynikiem klęski wrześniowej. Przedstawił obszerne
informacje na temat przedzierania się polskich żołnierzy
do odradzającego się Wojska Polskiego we Francji czy
Marynarki Wojennej w Wielkiej Brytanii. Tułacze ci w dużym
stopniu korzystali ze statków obcych bander. Autor ten
zupełnie jednak pominął kierunek odwrotny wędrówek,
a więc powrót z internowania z obozów w Rumunii do
Polski drogą wodną, statkami pod banderą ze swastyką.
|
|
|
--------Według współczesnych wyliczeń, w 1939 roku przez terytorium Rumunii przeszło około 50-60 tysięcy polskich
wojskowych. Część z nich utknęła na lata w tamtejszych obozach internowania, część przedarła się na Zachód i walczyła
w formacjach Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Niemała liczba żołnierzy wybrała jednak powrót do okupowanego
kraju, zasilając z czasem szeregi Armii Krajowej i Dywizji im. Tadeusza Kościuszki. Tułacze ci wracali na własną rękę lub
w transportach organizowanych przez współpracujące ze sobą władze rumuńskie i niemieckie. 31 stycznia 1941 roku
Rumunia informowała o przekazaniu Niemcom ostatnich pozostałych jeszcze w obozach polskich żołnierzy. Ten ostatni
transport, utworzony 8 lutego 1941 roku, składał się z około 2000 ludzi.
-------- Bocznokołowiec URANUS był jednym ze statków użytych przez Niemców do ewakucji Polaków z rumuńskich
obozów internowania. Co ciekawe, informacje na ten temat można znaleźć w polskojęzycznej oficjalnej prasie
Generalnego Gubernatorstwa. Przykładowo, "Nowy Kurier Warszawski" w sierpniu roku 1940 w notatce zatytułowanej
"1.100 uchodźców polskich powraca z Rumunii" komunikował:
"BUDAPESZT. 31.7. - Z zachodniorumuńskiego portu na Dunaju Turn Severin odpłynęło na
pokładzie niemieckiego parowca "Uranus" 1.100 uchodźców polskich, przebywających
dotychczas w rozmaitych miastach rumuńskich. Uchodźcy, przeważnie b. żołnierze polscy,
dojadą statkiem do Wiednia, skąd odesłani będą do swych miejscowości rodzinnych. Jest to już
drugi transport uchodźców polskich z Turn Severin."
---------Wspomniany w tej notatce port Turn Severin (prawidłowo: Turnu Severin) nosi obecnie nazwę Drobeta-Turnu
Severin. Znajdujący się w jego pobliżu obóz dla internowanych utworzony został już 23 września 1939 roku. Ostatni
transport Polaków wyjechał z niego koleją do Generalnego Gubenatorstwa 1 grudnia 1940 roku i obejmował 2344
żołnierzy i 10 osób cywilnych (rodziny wojskowych). Wspomina o tym Laurentiu Batin w artykule "Sytuacja polskich
uchodźców wojennych w Rumunii" (Przegląd Historyczno-Wojskowy, 2015).
---------Warto dodać, że URANUS zarówno przed tym rejsem z Polakami, jak i po nim, przewoził - na polecenie Adolfa
Eichmanna - transporty uchodźców żydowskich z III Rzeszy, mających nadzieję dotrzeć do Palestyny.
---------Statek szczęśliwie przetrwał II wojnę światową. Nim pocięto go na złom w roku 1957, wykorzystywany był
jeszcze w Linzu jako pływający hotel.
-
|
|
|
Po II wojnie światowej URANUS zacumował na stałe w Linzu w roli pływającego hotelu.
-
|
|
|
URANUS na Dunaju w latach trzydziestych, uwieczniony na ówczesnej pocztówce.
-
|
|
|
URANUS stojący burta w burtę z bliźniaczym SATURNUS.
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
 |
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
|
