| |
|
|
|
|
|
|
|
INTERNETOWY MAGAZYN NAUTOLOGICZNY
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
||| - MARYNARKA WOJENNA - OKRĘTY - STATKI - WRAKI - MARYNARKA HANDLOWA - |||
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ŻEGLUGA WIŚLANA
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
| |
WARNEŃCZYK
- Okręt sztabowy Flotylli Wiślanej - Józef Piłsudski i Kornel Makuszyński -
- -.
|
|
|
| |
|
|
|
.
|
|
|
Rok 1920: Józef Piłsudski (wskazany strzałką) na okręcie sztabowym WARNEŃCZYK.
-
|
|
Sytuacja na froncie polsko-bolszewickim latem 1920 roku wymogła konieczność mobilizacji kilku
statków wiślanych. Jednym z nich był parowy bocznokołowiec pasażersko-towarowy
WARNEŃCZYK (ex PFEIL, ex GONIEC). Jednostka ta, należąca od roku 1918 do Polskiej Żeglugi
Państwowej z Warszawy, uchodziła za jedną z najlepszych we flocie tego armatora. Był to
parowiec zbudowany w roku 1903 przez stocznię F. Schichau, Elbing na zamówienie Chaima
Rogozika, słynnego kiedyś żydowskiego przedsiębiorcy z Płocka. Według Marka A. Michalskiego
("Statki parowe na polskich wodach śródlądowych", tom I, 2009) długość statku wynosiła
początkowo 38,0 m, lecz około roku 1910 zwiększono ją do 46,5 m.
WARNEŃCZYK był statkiem luksusowym, wyposażonym w kabiny sypialne 1. klasy. Brak
wprawdzie miarodajnych informacji na temat jego prędkości, ale "Dziennik Płocki" w roku 1920
określił go jako "jeden z najlepszych i najszybszych statków". Od 26 lipca 1920 zaczął kursować
w roli statku nocnego na trasie Warszawa - Płock. Wychodził z Warszawy w poniedziałki, środy i
piątki o godz. 23.00, a przybywał do Płocka około 6.00 rano. Płock opuszczał we wtorki, czwartki i
soboty o godz. 19.00 i docierał do Warszawy także około 6.00. Bilet 1. klasy kosztował na nim 182
marki polskie, 2. klasy 112 marek.
Długo jednak w roli statku nocnego nie popływał. Dramatyczna sytuacja na froncie spowodowała,
że już 7 sierpnia przejęło go Wojsko Polskie. Zalety jednostki zadecydowały, że stała się okrętem
sztabowym Flotylli Wiślanej. W związku z tym awansem na pokładzie WARNEŃCZYKA pojawiło
się uzbrojenie w postaci czterech ciężkich karabinów maszynowych oraz prowizoryczne
"opancerzenie". Zyskał też - jako jedyny we flotylli - iskrowy nadajnik telegraficzny.
W roku 1922 WARNEŃCZYK powrócił do służby cywilnej, tym razem pod flagą Towarzystwa
Zjednoczonej Żeglugi Polskiej S.A. w Warszawie.
Z militarnym epizodem w dziejach statku wiąże się przede wszystkim postać Józefa Piłsudskiego,
który odbywał na jego pokładzie podróże do Fordonu i Grudziądza oraz odznaczał marynarzy
wyróżniających się męstwem w walce z bolszewikami.
Całkowicie w niepamięć zapadły niestety nazwiska korespondentów wojennych, skierowanych
przez wojsko z Armii Ochotniczej. A były to nazwiska nie byle jakie: pisarze i dziennikarze Kornel
Makuszyński i Włodzimierz Perzyński oraz grafik-ilustrator Kamil Mackiewicz.
Przytoczę jako ciekawostkę fragment prozy K. Makuszyńskiego, który w opowiadaniu "Cudowna
podróż na pokładzie WARNEŃCZYKA" barwnie i z humorem przedstawił swoje przeżycia podczas
kilkudniowej rejsu do Płocka z prędkością ślimaka:
.
|
| |
Pierwszy obiad składał się z surowych pomidorów i kotletów siekanych. Drugi obiad składał się z
surowych pomidorów i siekanych kotletów. Trzeci składał się z siekanych kotletów i pomidorów
surowych. Czwarty z kotletów bardziej surowych i z pomidorów bardziej surowych. Piąty z
pomidorów doskonale surowych i kotletów doskonale siekanych. Szósty ... nie! nawet
wspomnienie jest siekane i wspomnienie jest surowe. A trzeba uczynić uwagę, że ze względu na
obecność „znakomitych" gości, obiady były wystawne, w zwyczajnym czasie zjadają chyba ci
kochani ludzie siekane liny okrętowe, co im bynajmniej nie przeszkadza w utrzymywaniu wiecznej
pogody ducha i nie chmurzy jasności spojrzenia; widać też z tego, że można nie jadać bażantów i
bić się tak, jak ci ludzie bili się pod Płockiem, co jutro zostanie opowiedziane dokładnie, jak tylko
po zastosowaniu środków leczniczych, wyleczę się z manii, że jestem surowym pomidorem, bo
wreszcie słońce, krwawo zachodzące za widnokręgiem, wydawało mi się jak krwawy, wielki,
surowy pomidor.
|
Opublikowano 17 lutego 2024 roku
.
|
| |
____________________________________________________________________________________
Facta Nautica
dr Piotr Mierzejewski
od 2003
.
|
|
|
|
|
|
|
REGINA
Statek wycieczkowy
|
BUCKAU
Pierwszy rotorowiec
|
ELBLĄG
Prom
|
SMILE
Statek turystyczny
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
