| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
- MARYNARKA HANDLOWA - STATKI - OKRĘTY - WRAKI - MARYNARKA WOJENNA -
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
Wstążkę pochodząca z czapki marynarza załogi kanonierki KUBANIEC licytowano 15 listopada 2015 roku
w słynnym domu aukcyjnym Christie's w Londynie w ramach aukcji dzieł sztuk rosyjskiej.
-
|
|
|
|
Rosyjska kanonierka KUBANIEC, na której w listopadzie 1911 roku doszło do buntu marynarzy.
Stocznia: ROPiT w Sewastopolu. Położenie stępki: 6 maja 1886. Wodowanie: 28 marca 1887. Wejście do służby: 8 sierpnia 1887.
Wyporność: 1280 t. Prędkość maksymalna 12 w. Prędkość ekonomiczna: 6 w. Początkowe uzbrojenie: 2 x 203 mm, 1 x 152 mm, 1 x 64 mm, 6 x 47 mm.
Uzbrojene od 1911: 2 x 152 mm, 1 x 120 mm, 4 x 47 mm, 2 karabiny maszynowe 7,62 mm, 2 aparaty torpedowe 381 mm. Zasięg; 2000 Mm.
Wymiary: 67,21 x 12,19 x 3,66 m. Napęd: maszyna parowa o mocy 1500 KM. Pancerz pokładowy: 10 mm. Załoga 180 (od 1911 - 137) ludzi.
|
.
|
........Są słynne bunty marynarzy, które na trwałe wpisały się w ludzką pamięć. Wystarczy wspomnieć takie
wydarzenia jak bunt na BOUNTY, epopeę pancernika POTIOMKIN, bunt na krążowniku OCZAKOW czy
powstanie marynarzy w Kronsztadzie. Są też bunty zapomniane, tragiczne, na dodatek owiane mgłą
tajemnicy, którą dziś trudno przeniknąć. Do takich należy sygnalizowany tutaj epizod z dziejów rosyjskiej
Floty Czarnomorskiej, rozgrywający się na przełomie lat 1911 i 1912, a tyczący kanonierki KUBANIEC.
-
|
........W pierwszych latach XX wieku na okrętach carskiej floty dochodziło do wielu gwałtownych wydarzeń.
Nasilenie ich zaczęło rosnąć od roku 1905. Jak pisał Aleksiej Nowikow-Priboj, uczestnik bitwy pod Cuszimą
(27-28 maja 1905), "w miesiąc po zagładzie eskadry [mowa o klęsce II Eskadry Oceanu Spokojnego, uwaga
moja, PM] jakby w odpowiedzi, pancernik POTIOMKIN przeciął - pod czerwonym sztandarem - wody Morza
Czarnego. Wybuchł bunt na krążowniku OCZAKOW, załogach kronsztadzkich i sewastopolskich."
|
|
|
Rosyjska kanonierka KUBANIEC na obrazie pędzla nieustalonego malarza.
.
|
| |
|
|
....... Dziwne, że rosyjskie opracowania książkowe
i rosyjskie strony internetowe zachowują całkowite
milczenie na temat buntu na KUBAŃCU. Zdawać się
może, że w ogóle on nie zaistniał. O tym, że jednak
był, świadczą lakoniczne wzmianki w prasie
wychodzącej na terenie Cesarstwa Rosyjskiego na
przełomie lat 1911 i 1912.
.......Kanonierkę KUBANIEC (jednostki siostrzane:
CZERNOMOREC, DONIEC, TIEREC, URALEC,
ZAPOROŻEC), będącą w służbie od 1887 r.,
klasyfikowano niekiedy na Zachodzie jako krążownik
(unprotected cruiser).
.......KUBANIEC w roku 1911 przeszedł generalny
remont i przezbrojenie. W ich efekcie zamiast dwóch
dział 203 mm, jednego 152 mm, jednego 64 mm i
sześciu 47 mm, okręt uzbrojono w dwa działa 152
mm, jedno 120 mm i cztery 47 mm, zaś liczebność
załogi zmalała ze 180 ludzi do 137.
....... Wydaje mi się, że wymiana dział mogła mieć
jakiś związek - podkreślam jakiś - z buntem
marynarzy, bo bunt objął tylko artylerzystów.
|
|
|
|
|
Wzmianki o buncie na KUBAŃCU, jakie ukazały się
w Rosji: w estońskiej "Tallinna Teataja" (nr 284/1911)
i w "Kurierze Warszawskim" (nr 4/1912).
..
|
| |
Stawiam hipotezę, że skierowany był on głównie przeciw oficerowi artylerii, którego szykan podwładni nie
byli w stanie już dłużej wytrzymywać. Zaskakujące w całej tej historii jest to, że buntownicy mieli wsparcie ze
strony dowódcy okrętu, niejakiego Kaziomowa, o nieznanym imieniu i otczestwiu. Oficer ten miał namawiać
wzburzonych artylerzystów do ucieczki z jednostki! Można przypuszcać, że czynił tak z dobrego serca, chcąc
uchronić przed karą winnych niesubordynacji. Ucieczka buntowników miałaby szanse powodzenia, gdyż
kanonierka stała wówczas w Stambule.
--------Ostatecznie trzydziestu zbuntowanych członków załogi ujęto, a nieszczęsnego dowódcę postawiono
przed sądem wojennym w Sewastopolu, skazano na śmierć przez rozstrzelanie i pozbawiono stopnia
oficerskiego. Los nieszczęsnych artylerzystów nie został ujawniony rosyjskiej opinii publicznej. Być może
ktoś kiedyś odkopie w rosyjskich archiwach dokumenty związane ze sprawą buntu na KUBAŃCU...
|
|
|
KUBANIEC w ZSRR nosił nazwy POMOSZCZ (od 17.12.1923) i KRASNYJ KUBANIEC (od 4.6. 1924).
Służył wówczas jako cywilna jednostka pomocnicza. W 1939 r. przeznaczony do złomowania.
.
|
| |
|
.
|
______________________________________________________________________________________
|
FACTA NAUTICA
dr Piotr Mierzejewski
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
