Okręty podwodne
|
|
|
|
Strona główna > Statki i okręty
|
|
||| - MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA - |||
|
|
|
|
|
|
|
|
D-3 Pierwszy radziecki kuter torpedowy projektu P-19-OK (typ D-3) Piotr Mierzejewski
|
|
|
|
|
|
Radziecki kuter torpedowy D-3 podczas prób osiągął w roku 1940 prędkość prawie 48 węzłów. Ilustracja pochodzi z czwartego tomu "Istoriji otieczestwiennogo sudostrojenija", Sankt Petersburg, 1996.
|
|
---------W 1938 roku zespół projektowy Zakładu nr 5 NKWD w Leningradzie, pracujący pod kierownictwem głównego konstruktora inż. Leonida Lwowicza Jermasza (ur. 1906 r.), otrzymał zadanie opracowania projektu dużego kutra torpedowego o kadłubie drewnianym, przystosowanego do przewozu koleją. Jednostka ta miała być napędzana trzema silnikami typu GAM-34. Pierwsze dwa doświadczalne silniki tego typu, oznaczane początkowo (do roku 1934) symbolem GM-34, testowano na małych jednostkach pływających począwszy od listopada roku 1932. Do produkcji seryjnej GAM-34 trafiły w roku 1936.
---------Prototypowy kuter torpedowy z silnikami GAM-34, oznaczony jako D-3 (ros. Д-3) powstał w Zakładzie nr 5 NKWD na przełomie lat 1939 i 1940. Poszycie jego kadłuba, podzielonego na sześć przedziałów, wykonane było z dwóch warstw drewna - zewnątrz modrzewiowego, wewnątrz sosnowego. Jednostkę napędzały trzy silniki GAM-34FN, o mocy 1200 KM każdy, pracujące na trzy wały napędowe i trzy śruby. Marsz kutra z prędkościa ekonomiczną 16 węzłów realizował jeden z tych silników.
---------Pierwsze próby D-3 prowadzone na Bałtyku wykazały wręcz nieznośną głośność silników. Aby zmniejszyć ich hałaśliwość, usiłowano zastosować specjalne urządzenie wyciszające. Okazało sie ono dość skuteczne, jednak zużywało aż 15% mocy silników, co z kolei negatywnie odbijało się na uzyskiwanych prędkościach.
|
|
|
Radziecki kuter torpedowy D-3 podczas marszu z prędkością ekonomiczną.
|
|
--------Kolejne próby D-3 prowadzono latem 1940 roku już na Morzu Czarnym. Kuter osiągał doskonałe noty podczas kolejnych testów, nawet przy 6° stanu morza w skali Douglasa, zaś prędkość jego dochodziła aż do 48 węzłów! D-3 po pomyślnym przejściu wszystkich prób, w sierpniu 1940 roku jako TKD-3 wszedł w skład Floty Czarnomorskiej. Dalsze jego losy nie są mi znane.
--------W 1939 roku, niemal równocześnie z budową D-3, rozpoczęto prace nad pięcioma jednostkami tego typu. Ku zaskoczeniu konstruktorów i stoczniowców okazało się, że nie można zastosować na nich silników GAM-34FN, gdyż nagle ... zaprzestano ich produkcji! Zaczęto więc montowac w kadłubach kutrów inne motory o wyraźnie mniejszej mocy. Użyty w części jednostek silnik typu GAM-34BS miał tylko 850 KM, zamiast 1200 KM silnika stosowanego w prototypowym D-3. W praktyce oznaczało to, że niektóre kutry typu D-3 osiagały prędkość zaledwie 32 węzłów. Podczas wojny, od roku 1943, w nowobudowanych jednostkach montowano silniki firmy Packard.
|
|
Kuter torpedowy typu D-3 w wersji z działkiem 25 mm i dwoma podwójnie sprzężonymi karabinami maszynowymi. Źródło: "Istorija otieczetwiennogo sudostrojenija", tom IV. Sankt Petersburg, 1996.
|
|
------___-Kuter D-3 znacznie odbiegał swoją charakterystyką od później budowanych jednostek bliźniaczych, zarówno wypornością, prędkością, uzbrojeniem jak i liczebnością załogi. Podstawowe dane techniczno-taktyczne D-3 według "Istoriji otieczestwiennogo sudostrojenija" (1996, tom IV, str. 384)) prezentują się następująco: wyporność - 31,1 ton; prędkość - 47,9 węzłów; zasięg - 550 mil przy prędkości 8 węzłów; uzbrojenie - 2 torpedy 533 mm, 2 karabiny maszynowe 12,7 mm, 4 duże lub 8 małych bomb głębinowych; wymiary - 21,6 x 3,96 x 0,9 m; napęd - 3 silniki benzynowe o mocy 1200 KM każdy, 3 śruby; autonomiczność - 3 doby; załoga - 8 ludzi.
|
|
|
TKA-12, kuter torpedowy typu D-3, stoi w Siewieromorsku od roku 1945 jako pomnik. Dwie inne jednostki tego samego typu i o tym samym oznaczeniu zatonęły na Bałtyku w 1941 roku.
|
|
|
|
|
Opublikowano 17 września 2014 r. Piotr Mierzejewski
|
_______________________________________________________________________ Facta Nautica dr Piotr Mierzejewski
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|