Latawce obserwacyjne na rosyjskich torpedowcach

||| - MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA - |||

TORPEDOWCE

ROSJA

Latawce obserwacyjne na wyposażeniu torpedowców

Piotr Mierzejewski
-

Obserwator z flagą sygnalizacyjną w ręku stoi w koszu latawca torpedowca rosyjskiej Floty Bałtyckiej.
Rysunek: Illustrated London News (1902).
-

--------W XIX wieku miały miejce próby wykorzystywania latawców w żegludze i w marynarce wojennej (m.in. do rzucania
torped!). Ekperymenty takie kontynuowano także od samego początku wieku XX w kilku państwach europejskich.

--------W roku 1902 angielskie pismo "Illustrated London
News" poinformowało swoich czytelników o prowadzonych
na szeroką skalę doświadczeniach w rosyjskiej Flocie
Bałtyckiej. Brytyjski korespondent gazety, Fred T. Jane,
obserwował te rosyjskie ćwiczenia i uwiecznił je na swoich
rysunkach. Przedstawiają one latawce holowane przez
torpedowce. Do każdego latawca podczepiony był kosz, w
którym stali obserwatorzy. Z kosza zwisa linowa drabinka,
co wyraźnie sugeruje, że marynarz wchodził do niego, gdy
latawiec uniósł się już kilka metrów ponad pokład. Na
rysunku widać, że jedną reką oberwator przytrzymywał się
krawędzi kosza, a w drugiej trzymał flagę sygnalizacyjną.
Zadaniem obserwatora miało być wypatrywanie okrętów
przeciwnika i przekazywanie informacji o nich na stanowisko
dowodzenia. Początkowo przewidywano, że latawce będą
stałym wyposażeniem torpedowców, dzięki czemu znacznie
zwiększy się efektywność ich działania w warunkach
bojowych.

-------Eksperymenty rosyjskiej marynarki spotkały się z
dużym zainteresowaniem po obu stronach Atlantyku. Jako
ciekawostkę przedstawiam stronę amerykańskiej gazety
"The San Francisco Call" z 10 listopada 1902 roku.

Na początku XX wieku eksperymenty z latawcami obserwacyjnymi
prowadzila także Royal Navy.
-

Latawce obserwacyjne unoszące się nad torpedowcami Floty Bałtyckiej.
Rysunek: Illustrated London News (1902).
-

--------Z dostępnych mi informacji wynika, że rosyjska marynarka kontynuowała intensywne doświadczenia z latawcami
jeszcze w roku 1903. Efekty były jednak zniechęcające, gdyż latawce często lądowały w wodzie. Jeśli utrzymywały się
dłużej w powietrzu, to marynarzom tkwiącym w koszach przeszkadzały gwałtowne, nieoczekiwane wstrząsy i silne
wyziębienie ciała. Na dodatek wiatr powodował tak silne łzawienie oczu, że prowadzenie dokładnych obserwacji stawało
się wręcz niemożliwe.

--------Od roku 1902 próby z latawcami prowadziła także Royal Navy, i to na dużych okrętach pancernych, ale to już
zupełnie inny temat ...
-