OKRĘTY PODWODNE
|
|
|
|
|
|
|
STATKI i OKRĘTY
|
|
|
MARYNARKA WOJENNA | MORZE | STATKI | OKRĘTY | WRAKI | MARYNARKA HANDLOWA
|
|
| |
|
|
|
|
Okręty pomocnicze
|
|
|
|
Wielka Brytania
|
|
|
HMS ASTRONOMER
- ex s.s. ASTRONOMER - II wojna światowa - Ofiara U-Boota U 58 -
dr Piotr Mierzejewski
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
Brytyjski frachtowiec s.s. ASTRONOMER. Pocztówka z lat międzywojennych.
|
| |
---------Już w sierpniu 1939 roku, a więc jeszcze przed wybuchem wojny z Niemcami, w Wielkiej Brytanii nastąpiła rekwizycja niektórych statków
handlowych przez Admiralicję dla potrzeb marynarki wojennej. Jedną z tych jednostek był wysłużony frachtowiec s.s. ASTRONOMER, należący do
Harrison T. & J. Ltd. (Charente S.S. Co.) z Liverpoolu.
|
| |
-------ASTRONOMER powstał w brytyjskiej stoczni D. & W. Henderson & Co.
Ltd. w Meadowside w roku 1917, pod numerem stoczniowym 494. Statek ten
charakteryzował się pojemnością 8401 BRT i nośnością 11960 DWT, przy
wymiarach (w stopach i calach) 502-10 x 58-4 x 28-6 (w metrach: ok. 153 x
17,8 x 10,1), według Rogera Jordana. Maszyna parowa o poczwórnej ekspansji,
mocy 696 (700?) n.h.p., z jednym wałem napędowym, umożliwiała osiąganie
prędkości eksploatacyjnej 13,5 węzłów.
-------Po przejęciu przez Royal Navy, statek stał się okrętem pomocniczym o
nazwie HMS ASTRONOMER i służył jako jednostka zaopatrzeniowa dla bazy
marynarki w Scapa Flow, dostarczajaca materiały i ludzi z brytyjskich portów.
Pokaźną część jego ładunków stanowiły sieci zagrodowe (bony) i sieci przeciw
okrętom podwodnym, stąd w niektórych publikacjach okręt bywa nazywany
transportowcem bonów (ang. boom carrier), a nawet stawiaczem sieci
zagrodowych (ang. boom defence vessel).
-------W czasie wojny HMS ASTRONOMER kursował zazwyczaj na trasie
Rosyth - Scapa Flow. Dowodził nim kapitan John James Egerton, oficer
marynarki handlowej.
|
|
|
S.s. ASTRONOMER wg obrazu Tony'ego Westmore'a (2005).
|
|
|
ASTRONOMER po raz ostatni figurował w Lloyd's Register w roku 1940.
|
| |
|
|
Frachtowiec s.s. ASTRONOMER - widok od strony prawej burty.
|
| |
----------Podczas jednego z rutynowych rejsów na trasie Rosyth - Scapa Flow, HMS ASTRONOMER został dostrzeżony i zaatakowany przez niemiecki
okręt podwodny U 58. Stało się to 1 czerwca 1940 roku w rejonie około 30 mil na południowy wschód od szkockiego miasta Wick. Torpeda, odpalona tuż
przed północą, o 23.48, trafiła w rufę HMS ASTRONOMER, lecz jej eksplozja spowodowała tylko unieruchomienie okrętu. Na pomoc uszkodzonej
jednostce Brytyjczycy wysłałi dwa uzbrojone trawlery, HMS LEICESTER CITY i HMS STOKE CITY. Wobec zaistniałej możliwości odholowania i
uratowania uszkodzonego okrętu, dowódca U-Boota, Kapitänleutnant Herbert Kuppisch, wydał rozkaz dobicia swojej ofiary. Torpeda wystrzelona nad
ranem, 2 czerwca o godzinie 03.18, była wprawdzie celna, lecz brytyjski okręt nadal unosił sie na powierzchni morza. Dopiero trzecia torpeda, odpalona o
godzinie 04.43, dokonała ostatecznego dzieła zniszczenia i HMS ASTRONOMER poszedł na dno razem z ładunkiem 3000 ton różnych materiałów
wojennych, głównie elementów sieci zagrodowych.
--------Trawlery, który przypłynęły z pomocą, podniosły z wody 102 ludzi, w tym kapitana. Większość publikacji (m.in. uboat.net) informuje, że śmierć poniosło
czterech członków załogi. Warto więc zwrócić uwagę, na następujące słowa Charles'a Hockinga z jego monumentalnego dzieła "Dictionary of Disasters at
Sea During the Age of Steam: Including Sailing Ships and Ships of War Lost in Action, 1824-1962 ", który wyraźnie napisał na stronie 55:
"Four of the crew and a number of naval ratings lost their lives". Angielskie słowa "number of" są nieprecyzyjnym określeniem, lecz w tym wypadku
oznacza niewątpliwie, że prócz czterech członków załogi zginęło co najmniej kilku marynarzy spośród pasażerów przewożonych do bazy w Scapa Flow.
|
| |
|
|
Frachtowiec s.s. ASTRONOMER - widok od strony lewej burty.
|
| |
|
---------Przypuszczalnie wrak jednostki został zlokalizowany na głębokości około 130 metrów, w pozycji 58°02N i 02°07'30W , lecz identyfikacja jego nie
jest do końca pewna. Nie dała jednoznacznej odpowiedzi w tej kwestii nawet ekspedycja przeprowadzona prze nurków w ramach Fraserburg Project.
|
| |
Opublikowano 16 stycznia 2012 r.
© dr Piotr Mierzejewski
|
|
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
- FACTA NAUTICA -
dr Piotr Mierzejewski, hr. Calmont
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
