OKRĘTY PODWODNE
|
|
|
|
|
|
|
STATKI i OKRĘTY
|
|
|
MARYNARKA WOJENNA | MORZE | STATKI | OKRĘTY | WRAKI | MARYNARKA HANDLOWA
|
|
| |
|
|
|
|
Okręty podwodne
|
|
|
|
HISZPANIA
|
|
|
C3
Hiszpański okręt podwodny ofiarą U-Boota U 34 - Wojna domowa w Hiszpanii (1936-1939)
Piotr Mierzejewski
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
Hiszpańskie okręty podwodne B6, B5, C3 oraz dwa inne typu 'C' w bazie marynarki wojennej.
|
| |
----------Marynarka wojenna Republiki Hiszpańskiej, gdy 18 lipca 1936 roku Francisco Franco rozpoczął faszystowski pucz, dysponowała dwunastoma
okrętami podwodnymi (sześć typu 'B' i sześć typu 'C'), zaś dwie kolejne jednostki znajdowały się w budowie. Starsze i mniejsze okręty typu 'B' (B1, B2,
B3, B4, B5 i B6) miały swoją bazę w Mahón na Minorce, zaś nowocześniejsze i większe jednostki typu 'C' (C1, C2, C3, C4, C5 i C6) bazowały w Cartagenie.
|
| |
|
|
Okręt podwodny C3 przy burcie okrętu ratowniczego KANGURO w Cartagenie.
|
| |
--------Ogólnie rzecz biorąc, stan techniczny hiszpańskich okrętów podwodnych w 1936 roku zostawiał wiele do życzenia, a część z nich była w ogóle
unieruchomiona od dłuższego czasu stojąc w remoncie lub czekając na postawienie w doku. Jeśli do tego dodamy słabe wyszkolenie załóg i wyraźne braki w
zaopatrzeniu w torpedy, to obraz sił podwodnych Hiszpanii okaże się znacznie mniej imponujący niż wynikałoby to z liczby jednostek. Dodatkowym
problemem - jak w całej republikańskiej marynarce - stało się traktowanie dyscypliny jako przeżytku oraz rozpolitykowanie załóg, wśród których aktywną
działalność prowadzili anarchiści, socjaliści, komuniści i republikanie.
|
| |
|
|
Hiszpański okręt podwodny C3 zbudowany w stoczni Sociedad Española de Construcción Naval w Cartagenie.
Zamówiony 17 lutego 1915. Wodowany 20 lutego 1929. W służbie od 4 maja 1929. Wyporność nawodna/podwodna - 925/1144 t; prędkość nawodna /
podwodna - 16,5/8,5 węzłów; uzbrojenie - 1 działo 75 mm Bonifaz, 6 wyrz. torped 533 mm (4 dziobowe, 2 rufowe), 10 torped; napęd - 2 silniki Diesla Vickers
(2 x 1000 KM), 2 silniki elektryczne (2 x 375 KM), 2 śruby napędowe; zasięg nawodny / podwodny - 6800 Mm przy 10 w. / 150 Mm przy 5 w.;
wymiary 73 x 6,3 x 5,3 m; załoga - 40 ludzi.
|
| |
-------Sygnałem do rozpoczęcia faszystowskiego puczu przeciw Republice Hiszpańskiej stało się słynne zdanie jakie popłynęło 17 lipca 1936 roku z Maroka,
nadame przez Radio Ceuta: "Nad całą Hiszpanią niebo jest bezchmurne." Rozpoczęło ono okrutną wojnę domową w Hiszpaniii, która trwała aż do 1939 roku.
|
| |
--------Załogi wszystkich dwunastu okrętów podwodnych pozostały wierne
republikańskiemu rządowi. Niemniej jednak dowódców jednostek, którzy z
reguły sprzyjali faszystom oraz niektórych oficerów marynarze samorzutnie
aresztowali i izolowali. Przykład w tym względzie dała załoga C3, a za nią
poszły inne, nie obeszło się jednak bez gwałtownych zajść na pokładach
niektórych jednostek. Wszystkich oficerów, co do których wierności rządowi
istniały wątpliwości umieszczono pod strażą na statku s/s MONTE TORO,
pełniącym rolę pływającego więzienia dla faszystów.
------Przez pierwsze miesiące wojny domowej C3 wypełniał różne misje. M.in.
czatował w Cieśninie Gibraltarskiej na statki przewożące rebeliantów z
Maroka na wybrzeże Andaluzji, ubezpieczał rejs zbiornikowca OPHER idącego
do Tangeru, blokował port w Ceucie na wypadek pojawienia się opanowanego
przez faszystów lekkiego krążownika ALMIRANTE CERVERA, a także
poszukiwał tego okrętu na wodach Zatoku Biskajskiej.
------Od października 1936 roku C3 bazował w Maladze. Tragiczny dla niego
dzień nadszedł 12 grudnia ...
|
|
| |
|
|
| |
|
|
|
--------12 grudnia 1936 roku około godziny 14.00 C3 płynąc na powierzchni
morza znalazł się w odległości około 4 mil na południowy wschód od latarni
Malaga. Na pomoście kiosku stali wtedy dwaj ludzie, dowódca jednostki
Antonio Arbona Pastor oraz jego zastępca, zaś na pokładzie jeden z
marynarzy, wyrzucający śmieci do morza. Reszta załogi w tym czasie zajęta
była dopiero co wydanym posiłkiem. O godzinie 14.19 nastąpiła eksplozja we
wnętrzu jednostki, mniej więcej osiem metrów od dziobu. Wybuchowi
towarzyszył błysk i jasny dym, nie pojawił się natomiast charakterystyczny
słup wody, dymu i ognia, strzelający w niebo w przypadku trafienia torpedą.
C3 przełamany na dwie części od razu poszedł na dno pociągając ze sobą
wszystkich trzydziestu siedmiu ludzi znajdujących się wewnątrz kadłuba. Na
powierzchni pozostało jedynie trzech wspomnianych już członków załogi,
Rozbitkom pospieszyli z pomocą znajdujący się w pobliżu rybacy i wkrótce
potem wszyscy trzej znaleźli schronienie na szpitalnym statku ARTABRO,
kotwiczącym na redzie Malagi.
|
|
| |
| |
--------Przeprowadzone dochodzenie w sprawie przyczyn zatonięcia C3 wykluczyło atak okrętu podwodnego i uznało, że przyczyną katastrofy była
wewnętrzna eksplozja. Tragedii okrętu podwodnego nie nagłośniono w republikańskiej Hiszpanii i sprawa szybko poszła w zapomnienie. W 1937 roku Włosi
potajemnie sprzedali frankistom dwa okręty podwodne, ARCHIMEDE i TORRICELLI. Jednostkom tym rebelianci nadali odpowiednio oznaczenia C3 i C5,
takie same jakie nosiły utracone okręty podwodne republikanów. Transakcja ta ujawniona została dopiero w 1941 roku, gdy oficjalnie skreślono "właściwe"
C3 i C5 z listy floty hiszpańskiej.
-------Przez dziesiątki lat nikt nie kwestionował wewnętrznej eksplozji jako przyczyny zatonięcia C3, aż ujawniono że od 30 listopada 1936 roku na Morzu
Śródziemnym u wybrzeży Hiszpanii grasowały dwa U-Booty, U 33 i U 34, realizujące tajną operację o kryptonimie "Ursula", skierowaną przeciw siłom
rządowym Hiszpanii. 12 grudnia 1936 r. U 34 (dow. Kapitänleutnant Harald Grosse) płynąc na powierzchni dostrzegł sylwetkę wynurzonego C3. U-Boot
natychmiast zszedł pod powierzchnię, zbliżył się do hiszpańskiej jednostki i odpalił jedną torpedę. Przypuszcza się, że torpeda wprawdzie przebiła blachy
kadłuba C3, lecz nie wybuchła. Spowodowała jednak eksplozję akumulatorów, która doprowadziła do zagłady trafionego okrętu. W końcu grudnia U 34 wrócił
do Wilhelmshaven, a jego dowódca otrzymał za swój wyczyn Goldenes Spanienkreuz.
------Przełamany na dwie części wrak C3 został odkryty dopiero w roku 1997 w pozycji 36°40′ N i 4°21′ W. Leży on na głębokości około 70 metrów.
Prawidłowość tej indentyfikacji potwierdziły badania przeprowadzone w 1998 roku przez zespół nurków z hiszpańskiego okrętu ratowniczego MAR ROJO.
|
| |
Opublikowano 7 lutego 2014 r.
|
|
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
- FACTA NAUTICA -
dr Piotr Mierzejewski
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
