| |
|
|
|
|
OKRĘTY PODWODNE
|
STATKI i OKRĘTY
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
MARYNARKA WOJENNA | MORZE | STATKI | OKRĘTY | WRAKI | MARYNARKA HANDLOWA
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
SMS JAGUAR
- Kanonierka typu ILTIS - I wojna światowa - Cingtao 1914 -
dr Piotr Mierzejewski
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
Zbudowana w gdańskiej stoczni Schichau-Werke niemiecka kanonierka SMS JAGUAR swój koniec znalazła w Chinach.
Fragment współczesnego obrazu (olej) nieznanego autora.
.-
|
| |
| |
--------7 listopada 1914 roku pod naporem wojsk japońskich padło Cingtao (inna pisownia: Tsing-tau, Tsingtau,Qingdao),
niemiecka twierdza i baza wojennomorska, leżąca w Chinach nad zatoką Kiaoczou. Blokada bazy od strony morza
spowodowała, że stojące w zatoce statki i okręty nie miały szans na wymknięcie się Japończykom. Wszystkie znalazły się
na dnie zatoki, zatopione przez własne załogi. Samozatopieniu uległ także kontrtorpedowiec S 90, który jako jedyny
podjął próbę przerwania się przez potrójny pierścień blokady, zatapiając jednak przy tym japoński krążownik
TAKACHIHO.
|
| |
-------Pierwsze jednostki Niemcy zatopili już 28 września. Były to
rozbrojone kanonierki CORMORAN, ILTIS, LUCHS oraz stawicz min
LAUTING, a także wycofany już ze służby kontrtorpedowiec TAKU (ex
chiński HAI-JING).
-------28 października puszczono na dno portu trzy statki wyładowane
węglem przeznaczonym dla eskadry wiceadmirała von Spee: MICHAEL
JEBSEN, DURANDART i ELLEN RICKMERS.
-------31 października samozatopieniu uległa jeszcze jedna kanonierka,
a mianowicie TIGER.
|
|
Notka o wrakach niemieckich i austro-węgierskich
okrętów znalezionych w bazie Cingtao.
Brytyjski dziennik The Mercury, 20.11.1914.
|
|
|
|
--------Kolejnym okrętem posłanym na dno
przez własną załogę stał się austro-węgierski
krążownik KAISERIN ELISABETH - miało to
miejsce 2 listopada. Ostatnią jednostką
pozostającą do dyspozycji dowództwa Cingtao
pozostała kanonierka JAGUAR.
--------JAGUAR brał aktywny udział w walkach,
poczynając od 28 sierpnia, tj. od chwili
otoczenia twierdzy przez japońskie wojska
lądowe i zablokowanie portu od strony morza
przez siły japońsko-brytyjskie. Był jedyną
operacyjną kanonierką, gdyż działa pozostałych
jednostek zdemontowano wkrótce po wybuchu
wojny, aby pospiesznie uzbroić dwa krążowniki
pomocnicze, CORMORAN (ex rosyjski RIAZAŃ)
i PRINZ EITEL FRIEDRICH.
|
|
Pamiątkowe zdjęcie japońskich żołnierzy w Cingtao na tle zniszczonej
niemieckiej armaty.
|
|
| |
|
--------JAGUAR razem z krążownikiem KAISERIN ELISABETH i kontrtorpedowcem S 90 ostrzeliwał przez parę tygodni
stanowiska wojsk japońskich oblegających twierdzę. Któregoś dnia, podczas wymiany ognia, nieprzyjacielski pocisk trafił
go w dziób, nie wyrządzając jednak istotnych szkód.
--------Odejściem chociaż na trochę od rutynowych ostrzałów celów lądowych stało się dla załogi kanonierki wejście na
mieliznę japońskiego kontrtorpedowca SHIROTAO. Miało to miejsce nocą z 30 na 31 sierpnia, gdy podczas sztormu
nieprzyjacielska jednostka utknęła na płyciźnie w odległości około 10 mil od Cingtao. Japońska załoga opuściła swój okręt,
lecz istniała obawa, że uda się przeciwnikowi ściągnąć SHIROTAO na głęboką wodę. Aby temu zapobiec, JAGUAR
otrzymał zadanie zniszczeńia "japończyka" swoją artylerią. Wspomogły go w tym dziele armaty forteczne i nieszczęsny
kontorpedowiec stał się tylko stosem pogiętych blach, zdemolowanych mechanizmów i urządzeń.
-
|
|
|
Jedno z japońskich dział ostrzeliwujących twierdzę i port Cingtao.
-
|
| |
--------W pierwszych dniach listopada doszło na JAGUARZE do zmiany dowódcy.
Dotychczasowego, a był nim od sierpnia 1914 r. Korvettenkapitän Karl von Bodecker,
zastąpił Korvettenkapitän Harry Mündel. Przyszło mu pełnić tę rolę zaledwie kilka dni.
-
---------Los niemieckiej twierdzy rozstrzygnął się ostatecznie nocą z 6 na 7
listopada. Japończycy właśnie wtedy rozpoczęli zmasowany szturm i wdarli się za
główną linię obrony. W beznadziejnej sytuacji i wobec braku amunicji dowódca
twierdzy podjął decyzję o kapitulacji. Stało się to 7 listopada o godzinie 7:00.
--------Kapitulacja twierdzy była zarazem wyrokiem na kanonierkę JAGUAR, ostatni
niemiecki okręt w Cingtao, który zachował zdolność do walki.Załoga zniszczyła swoją
jednostkę, detonując ładunki wybuchowe na wodach zatoki Kiaoczou (pozycja 36°03′
N, 120°16′O).
-------Marynarze z JAGUARA podzielili los załogi twierdzy - aż do końca wojny
przebywali w obozie jenieckim, a później jeszcze wiele miesięcy czekali w Japonii na
zorganizowanie transportu do Niemiec. Wrócili do ojczyzny dopiero w 1920 roku na
pokładzie japońskiego statku s/s KOFUKU MARU.
|
|
|
Korvettenkapitän Harry Mündel
(1876-1946)
Ostatni dowódca kanonierki JAGUAR,
późniejszy kontradmirał Reichsmarine.
-
|
|
| |
|
|
|
--------Ciekawostką jest, że Harry Mündel, który
w Republice Weimarskiej dosłużył się stopnia
kontradmirała Reichsmarine, uczestniczył 4 maja
1927 roku jako honorowy gość w wodowaniu w
Wilhelmshaven torpedowca JAGUAR. Zmarł w
Hamburgu w roku 1946.
|
|
Charakterystyka kanonierki JAGUAR
wg B. Weyer "Taschenbuch der Kriegsflotten 1914"
Wyporność: 900 ton; prędkość: 14 węzłów;
Uzbrojenie: 4 x 8,8 cm L/30; 6 x 3,7 cm; 2 k.m.;
Napęd: 2 maszyny parowe o mocy 1400 KM; 2 śruby;
Zapas węgla: 165 ton; zasięg: 3000 Mm;
Wymiary: 63,9 x 9,1x 3,3 m;
Załoga: 126 ludzi.
|
|
SMS JAGUAR
powstał w stoczni Schichau-Werke, Danzig
pod numerem budowy 231
Położenie stępki: 1898; Wodowanie: 19 września 1898;
Ukończenie budowy: 4 kwietnia 1899.
|
|
Zatoka Kiaoczou i twierdza Cingtao.
Rysował Marian Trocha.
-
|
|
|
|
Niemiecka kanonierka SMS JAGUAR.
Fragment starej pocztówki z początku XX wieku.
-
|
|
|
Niemiecka kanonierka SMS JAGUAR na fotografii z początku XX wieku.
Autor zdjęcia nieznany.
-
|
|
|
Ceremonia pogrzebowa na niemieckim cmentarzu wojskowym w twierdzy Cingtao.
-
|
| |
* * *
|
| |
Pozostałe kanonierki typu ILTIS
EBER | ILTIS | LUCHS | PANTHER | TIGER
|
|
Opublikowano 9 czerwca 2015 r.
Piotr Mierzejewski
|
|
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
- FACTA NAUTICA -
dr Piotr Mierzejewski
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
