Kriegsmarine: SAT-9 UNITAS, ex holenderski kabotażowiec m/s UNITAS

Facta Nautica: morze - statki - okręty wojenne - wraki - marynarka wojenna ships vessels submarines navy

||| - MARYNARKA HANDLOWA - MORZE - STATKI - OKRĘTY WOJENNE - WRAKI - MARYNARKA WOJENNA - |||

KRIEGSMARINE

NIEMCY: III Rzesza


	options

SAT 9 UNITAS
- II wojna światowa - Okręt artyleryjski Kriegsmarine -
dr Piotr Mierzejewski
-

Kriegsmarine: HILFSCHIFF-68, SAT-9 UNITAS, ex Dutch m/s UNITAS.

Holenderski statek m/s UNITAS w latach 1940-45 służył pod niemiecką banderą jako jednostka pomocnicza
Kriegsmarine, wpierw pod nazwą HILFSSCHIFF-68, poźniej zaś jako SAT-9 UNITAS.
Pocztówka wydana przez stocznię N.V. Noord-Nederlandsche Scheepsweven w Groningen przedstawia
wygląd statku w roku 1938, przed lub tuż po oddaniu do eksploatacji.
-

--------Atak III Rzeszy na Holandię nastąpił 10 maja 1940 roku, a już 14 maja było po wszystkim - Holendrzy
skapitulowali. Niemcy niemal natychmiast przejęli wszelkie holenderskie jednostki pływające znalezione w
zdobytych portach. Fala rekwizycji dotknęła nawet najdrobniejszych przedsiębiorców. Jednym z nich był Lukas
van Bruggen, mieszkaniec Groningen. W roku 1938 na jego zamówienie stocznia N.V. Noord-Nederlandsche
Scheepswerven w Groningen zbudowała mały motorowy frachtowiec o nazwie UNITAS. Był to statek o
pojemności 359 BRT i 173 NRT oraz nośności 390 DWT, przy długości 45,02 m (43,30 m między pionami),
szerokości 7,01 m i maksymalnym zanurzeniu 2,93 m. Sześciocylindrowy czterosuwowy silnik spalinowy
produkcji Humboldt-Deutz Motoren A.G. o mocy 300 BHP umożliwiał mu pływanie z prędkością 9,5 węzłów.
Statek miał dwie ładownie; pojemność całkowita dla ziarna wynosiła 22 000 stóp sześciennych oraz 20 800
stóp sześciennych dla bali. Do chwili przejęcia jednostki przez Niemców operatorem jej była firma E.
Wagenborg's Scheepvaart- & Expeditiebedrijf N.V. z Delfzijl.

Holenderski kabotażowiec UNITAS po wybuchu II wojny światowej. Na jego burtach zwracają uwagę
oznakowania typowe dla statków państw neutralnych: dwie flagi holenderskie oraz napis 'HOLLAND'.
-

-------Niemcy przejmując statek pod swój zarząd pozostawili na nim holenderską załogę. Niedługo potem,
16 lipca 1940 roku Adolf Hitler wydał słynną dyrektywę nr 16, dotyczącą przygotowań do operacji desantowej
w Anglii (Unternehmen Seelöwe, czyli Operacja Lew Morski). Tym samym przed Kriegsmarine stanęło
arcytrudne zadanie utworzenie wielkiej floty inwazyjnej, zdolnej w chwili rozpoczęcia działań do przerzucenia
przez wody Kanału La Manche 100 000 żołnierzy z zapasami amunicji, artylerią, czołgami, transporterami,
ciężarówkami i innym sprzętem. Marynarka wojenna III Rzeszy próbowała osiągnąć ten cel rekwirując
wszelkie, nawet niewielkie statki wycieczkowe i towarowe, promy oraz motorowe łodzie i jachty, a także
barki. Akcja ta objęła nie tylko terytorium Niemiec, ale i Holandii, Belgii i Francji, czyli państw okupowanych
przez III Rzeszę. Była ona przygotowana już w znacznym stopniu, gdyż wstępny plan inwazji na Wielką
Brytanię opracowano jeszcze w grudniu roku 1939 jako tzw. "Studie Nordwest".

--------W ramach przygotowań do desantu rekwizycja objęła także m/s UNITAS. Statek w sierpniu 1940 r.
wcielono do Kriegsmarine, która uczyniła z niego okręt pomocniczy o nazwie HILFSSCHIFF-68. Gdy na
początku roku 1941 Niemcy ostatecznie zrezygnowali z inwazji na Anglię, UNITAS wrócił "do cywila", do
nowoutworzonego armatora nazwanego Reederei m.s. "Unitas". Czemu nie do poprzedniego właściciela,
Lukasa van Bruggen, tego nie wiem. Niewykluczone, że miał on żydowskie pochodzenie i to by wszystko
wyjaśniało.

--------26 sierpnia 1941 UNITAS został sprzedany mieszkańcowi Rijskwijk o nazwisku Egbert Cornelis
Antonie Moolenbel. Ledwie nowy właściciel rozpoczął remont jednostki w Kilonii, niemiecka marynarka
wojenna we wrześniu 1941 ponownie przejęła statek. Przebudowano go na okręt artyleryjski, w ówczesnej
terminologii Kriegsmarine na tzw. Schwere Artillerie Träger. Otrzymał on uzbrojenie w postaci dwóch armat
kalibru 10,5 cm, paru lekkich działek przeciwlotniczych i karabinów maszynowych, a następnie w lutym 1942
rozpoczął służbę jako SAT-9 UNITAS.

--------Jednostka wykorzystywana była przez Niemców głównie do eskortowania przybrzeżnych konwojów w
Kanale La Manche i na Morzu Północnym. Po kapitulacji III Rzeszy, już w czerwcu 1945, została odnaleziona,
zidentyfikowana i przekazana władzom holenderskim.

Dutch cargo vessel m/s UNITAS during World War II.

M/s UNITAS na zdjęciu z początku II wojny światowej.
Dobrze widoczne namalowane na burcie holenderskie flagi.
-

M/s UNITAS na fotografii wykonanej podobno po wybuchu II wojny światowej.
-

-------Po wojnie statek w roku 1948 przemianowano na TINY, a później kolejno nosił nazwy ZEEVAART i
KING DAVID. W roku 1976 pozbawiono go napędu i przez pewien czas wykorzystywano jako portowy
magazyn pływający. Ostatecznie zatopiono go w 1994 u brzegów Holandii w celu wykorzystania jako obiektu
treningowego dla nurków.
-