| |
|
|
|
|
|
Okręty podwodne
|
|
|
|
Statki i okręty
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
HVAR
Okręt-baza okrętów podwodnych - II wojna światowa -
dr Piotr Mierzejewski
|
|
| |
|
|
|
|
Jugosłowiański okręt-baza okrętów podwodnych HVAR. Przy jego burcie wszystkie cztery okręty podwodne
Królewskiej Marynarki Wojennej Jugosławii (HRABRI, NEBOJSA, SMELI i OSVETNIK).
|
| |
---------W marcu 1926 roku parlament Królestwa SHS uchwalił plan rozbudowy marynarki wojennej. W ramach tego planu wydzielono środki finansowe na
zakup czterech okrętów podwodnych, dwóch w Wielkiej Brytanii i dwóch we Francji. Formowana od podstaw flotylla okrętów podwodnych młodego państwa
wymagała zorganizowania odpowiedniego zaplecza technicznego. Miało ono znaleźć miejsce na specjalnie przystosowanym do tej roli statku. Ze względów
oszczędnościowych zrezygnowano z zamówienia nowej, specjalistycznej jednostki. Zdecydowano się znacznie mniejszym kosztem zakupić statek handlowy
odpowiedniej wielkości i przebudować go w kraju na okręt-bazę okrętów podwodnych. Wybór padł na stary frachtowiec s.s. SOLUN, pływający od niedawna
pod flagą prywatnego armatora z Dubrovnika.
|
| |
---------Był to statek o pojemności 2641 BRT, zwodowany 29 lutego
1896 roku pod nazwą UMTALI w angielskiej stoczni SirJames
Laing & Sons (Sunderland), na zamówienie spółki żeglugowej
Bullard King & Company. Parowiec ten miał już za sobą okres służby
w marynarce wojennej, gdyż Royal Navy dzierżawiła go jako
pływający magazyn w czasie I wojny światowej, od 3 stycznia 1915
do 17 kwietnia 1916 roku. Po tym "wojennomorskim" epizodzie
powrócił do właścicieli, którzy sprzedali go w 1925 przedsiębiorcy
z Jugosławii.
--------Jugosłowiańska marynarka wojenna zleciła przebudowę
statku stoczni Arsenal w Tivat (Czarnogóra). Prace adaptacyjne
przebiegły szybko i już w roku 1927 okręt-baza, przemianowany na
HVAR, zasilił królewską flotę. Wzmianka o nim znalazła się już w
Taschenbuch der Kriegsflotten z roku 1928. Wynika z niej, że był
to okręt nieuzbrojony, o wyporności 2700 ton, rozwijający
prędkość 12 węzłów. Z kolei Jane's Fighting Ships 1939 podaje, że
wyporność jego wynosiła 3600 ton, przy wymiarach (w stopach
ang.) 318 1/4 x 39 x 13. Napęd jego stanowiła maszyna parowa
potrójnej ekspansji o mocy 1100 KM
|
|
|
HVAR w Zatoce Kotorskiej z okrętami podwodnymi HRABRI i NEBOJSA.
Fotografia z roku 1928.
|
| |
-------Z końcem 1927 roku HVAR wyruszył w swój pierwszy rejs, prowadzący do Newcastle w Wielkiej Brytanii. Było to zarazem jego pierwsze zadanie
jako okrętu-bazy - miał ubezpieczać przejście z Anglii do Jugosławii dwóch nowowybudowanych okrętów podwodnych. Zadanie to ukończył 8 kwietnia 1928
roku, gdy powrócił do Tivat z okrętami podwodnymi HRABRI i NEBOJSA, tryumfalnie witany przez tysięczne rozradowane tłumy. Własne siły podwodne
Jugosławii właśnie wtedy stały się faktem. Kto wówczas wśród tych wiwatujących ludzi mógł przypuszczać, że w godzinach najcięższej próby dla ich kraju,
jednostki tak radośnie witane zostaną bez walki oddane wrogowi, a próbę ucieczki podejmie tylko jedna z nich? Też w kwietniu, tyle, że 1941 roku, HVAR i
okręty podwodne HRABRI, SMELI i OSVETNIK, oraz pomocniczy okręt-baza SITNICA, porzucone przez własne załogi, znajdowały się w Zatoce
Kotorskiej, czekając na nadejście wojsk włoskich. Włosi skwapliwie skorzystali z łupu, który bez trudu wpadł w ich ręce i zdobyte jednostki wcielili do
własnej marynarki wojennej. HVAR, przemianowany na QUARNERALO, nadal służył jako okręt-baza okrętów podwodnych, tyle że włoskich. W marcu 1945
roku, w warunkach zmienionej konfiguracji politycznej, Włosi zwrócili go nieoczekiwanie marynarce wojennej Jugosławii, podległej londyńskiemu rządowi
emigracyjnemu. Później, już po wojnie, przejęła go marynarka wojenna Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii, zmieniając mu nazwę. Złomowano
go na początku lat 1950. (1953?).
-------Warto wspomnieć, iż pod banderą jugosłowiańskiej marynarki handlowej pływał jeszcze inny HVAR (wod. 1903, ex ZARA) - niewielki statek
pasażerski, o pojemności 404 BRT, także przejęty przez Włochów w 1941 i eksploatowany pod nazwą VOLOSCA. On również wrócił do Jugosławii po wojnie
i do roku 1965 eksploatowało go przedsiębiorstwo Jadrolinija.
.
|
| |
____________________________
|
|
Opublikowano 3 stycznia 2011
© Piotr Mierzejewski
|
| |
__________________________
- Facta Nautica -
dr Piotr Mierzejewski hr. Calmont
|
| |
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
| |
| |
|
|
| |
|
| |
|
| |
|
|
|
|
Pin-up girls
nie stronią od morza
|
|
|
|
|
|
|
|
