|
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
|
|
|
|
|
NIEMCY: Kaiserliche Marine
|
|
|
UC 26 - Niemiecki podwodny stawiacz min - I wojna światowa -
|
|
|
|
|
|
Rzekome zatopienie U-Boota przez brytyjski bocznokołowiec MONA'S QUEEN II. Znaczek pocztowy wyspy MAN, emitowany w roku 1980.
|
|
---------U-Boot UC 26, podwodny stawiacz min typu UC-II, doczekał się upamiętnienia na wydanym w roku 1980 znaczku pocztowym wyspy Man. Znaczek ten, o nominale 11,5 pensa, przedstawia brytyjską wersję incydentu, który wydarzył się 6 lutego 1917 roku na wodach kanału La Manche. Wtedy to doszło do kolizji między angielskim bocznokołowcem MONA'S QUEEN II a niemieckim okrętem podwodnym UC 26. Wynikiem tego zderzenia było zniszczenie lewego koła łopatkowego parowca i nieznaczne uszkodzenie kadłuba U-Boota. Dowódca U-Boota, Kapitänleutnant Matthias Graf von Schmettow, zameldował po powrocie do bazy o przypadkowym zderzeniu z francuskim statkiem i całe wydarzenie nie wzbudziło w Niemczech większego zainteresowania. Odmiennie zareagowała na tę historię druga strona. Błahy w gruncie rzeczy incydent Brytyjczycy natychmiast wyolbrzymili do rangi niebywałego sukcesu, który obrośnięty patriotyczną legendą pozostał do dziś żywy w ich świadomości. Według wersji brytyjskiej, parostatek MONA'S QUEEN II płynął pamiętnego dnia z Southampton do Le Havre, mając na pokładzie ponad tysiąc brytyjskich żołnierzy. Księżycową nocą o godzinie 23.15, w odległości zaledwie dwudziestu mil morskich od Le Havre, z mostka kapitańskiego dojrzano wychodzący na powierzchnię morza okręt podwodny, a wkrótce potem ślad torpedy. Moment później, William Cain, dzielny kapitan MONA'S QUEEN II, świętował ze swoją załogą ogromny sukces - staranowany U-Boot, uderzony bezpośrednio w kiosk, poszedł na dno. Już nazajutrz w prasie brytyjskiej zapanowała euforia, że nawet przybrzeżny i bezbronny stateczek jest w stanie zwyciężać U-Booty, zaś kapitana William'a Cain'a nieomal okrzyknięto bohaterem narodowym.
--------Właściwą rangę opisanemu wydarzeniu nadały dopiero powojenne ustalenia. Charakterystyczne, że brytyjscy historycy R.H. Gibson i M. Prendergast w swojej książce poświęconej niemieckiej wojnie podwodnej 1914-1918, wydanej po raz pierwszy w 1931 roku, pominęli milczeniem cały ten incydent. Nie da się jednak zaprzeczyć, że UC 26 rzeczywiście zatonął w wyniku staranowania, ale nie przez parostatek, lecz przez nisczczyciel HMS MILNE, i nie 6 lutego 1917, a 9 maja 1917, na dodatek w zupełnie innym miejscu, w odległości 8 Mm od Calais. Tak ostatnie chwile U-Boota opisał Andrzej Perepeczko (2000, p. 348):
--------"O godzinie 1.30 9 maja obserwatorzy w kiosku U-Boota dostrzegli nagle w niewielkiej odległości sylwetki trzech kontrtorpedowców płynących mniej więcej tym samym kursem. Kpt. von Schmettow zarządził natychmiast alarmowe zanurzenie, jednakże podczas tego manewru nastąpiła awaria steru głębokościowego, co spowodowało znaczne przedłużenie manewru zanurzania." ---------"Jeden z kontrtorpedowców okazał się szybszy i płynąc maksymalną prędkością staranował w pozycji 51°30'N i 01°40'E UC 26, który natychmiast opadł na dno, które znajdowało się na głębokości 40 metrów." --------"Po pewnym czasie z wnętrza zatopionego U-Boota wydostało się na powierzchnię przez właz maszynowy ośmiu członków załogi, z których dwóch: porucznika Petersena i mata maszynistę Ackela [prawidłowa forma nazwiska - Acksel, przyp. Facta Nautica] uratował po około 30 minutach kontrtorpedowiec MILNE, który był sprawcą zatopienia. Mimo próśb porucznika Petersena, aby szukać na morzu pozostałych sześciu rozbitków z UC 26, dowódca angielskiego okrętu zaniechał akcji ratowniczej".
--------Uzupełniając powyższy opis, dodam, że dziób HMS MILNE rozpruł sztywny kadłub UC 26 wtedy, gdy jego pokład znalazł się już pod wodą, zaś dwa pozostałe niszczyciele, HMS MIRANDA i HMS MENTOR, w chwilę po staranowaniu U-Boota rzuciły bomby głębinowe. Strona internetowa www.wrecksite. eu podaje nieco inna pozycję wraku, a mianowicie 51°04'N i 01°40'E.
--------Leutnant-zur-See Heinrich Petersen dał nam w swojej relacji obraz wydarzeń, które rozegrały się w zatopionym UC 26. Okręt opadł na dno natymiast po staranowaniu i leżał przechylony na lewą burtę. Wybuchy bomb głębinowych spowodowały dalsze uszkodzenia kadłuba, a wdzierająca się woda zalała baterie akumulatorów i zgasły wszystkie światła. Nie zaobserwowano paniki wśród załogi, mimo, iż dla wszystkich stało się oczywiste, że U-Boot utracił na zawsze zdolność wynurzenia. Von Schmettow spokojnie przemówił do swoich ludzi, aby przygotowali się na śmierć za cesarza i wznieśli trzykrotnie regulaminowy okrzyk na jego cześć. I wtedy inicjatywę przejął bosman - w tylnym przedziale torpedowym otworzył zbiorniki ze sprężonym powietrzem i poziom wody we wnętrzu kadłuba przestał rosnąć! Marynarze zrozumieli, że mimo wszystko mają szansę przeżyć zatopienie własnego okrętu. Gdy ciśnienie powietrza wewnątrz zrównało się z ciśnieniem wody na zewnątrz, a stało się to szybko, otworzono właz przedziału maszynowego. Wtedy nastąpiła tragedia - uwalniający się wielki pęcherz powietrza zabił stojących najbliżej otwartego włazu. Pozostali przy życiu kolejno wypływali na zewnątrz kadłuba, ośmiu z nich dotarło do powierzchni morza, lecz tylko dwóch odnaleźli i podnieśli z wody Brytyjczycy. Petersen nie odniósł obrażeń, uskarżał się natomiast na bardzo silny ból w całym ciele, spowodowany wysokim ciśnieniem. Również cało wyszedł z opresji Maschinistenmaat Acksel, który zdążył przed ewakuacją nałożyć kamizelkę ratunkową.
|
|
* * * * *
|
|
Podwodny stawiacz min UC 26 należał do I serii okrętów podwodnych typu UC-II. Zamówienie na jego budowę złożono w stoczni Vulcan w Hamburgu 29 sierpnia 1915 roku pod numerem 65. Wodowanie jednostki nastąpiło 22 czerwca 1916, zaś podniesienie bandery Kaiserliche Marine miało miejsce 18 lipca 1916. Jego pierwszym dowódcą (i jak się miało okazać - zarazem jedynym) mianowano kapitana (Käpitanleutnant) Matthiasa hrabiego von Schmettow.
UC 26 w ciągu dziewięciu patroli, odbytych w okresie od 12 września 1916 do 9 maja 1917 roku, zapisał na swoim koncie 37 zatopionych statków o pojemności 60819 BRT i 2 małe okręty wojenne. Ponadto doprowadził do uszkodzenia 5 dalszych statków, o łącznej pojemności 17784 BRT. Większość wspomnianych jednostek padła ofiarą zagród minowych stawianych przez tego U-Boota. Największym statkiem, który zatonął na jego minach był brytyjski statek szpitalny HMHS SALTA (7284 BRT). Katastrofa ta pociągnęła za sobą śmierć 86 ludzi, a wydarzyła się 19 kwietnia 1917 roku w rejonie Le Havre.
|
|
|
_______________________
|
BIBLIOGRAFIA
Gibson, H. & Prendergast, M. 2002. The German Submarine War 1914-1918. - Naval-Military Press, London. Messimer, D.R. 2002. Verschollen: World War I U-boat losses. - Naval Institute Press, Annapolis. Perepeczko, M. 2000. U-booty pierwszej wojny światowej. - Lampart, Warszawa. www.uboat.net www.wrecksite.eu
|
|
|
Opublikowano 21 grudnia 2010 roku © dr Piotr Mierzejewski
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Niemiecki niszczyciel S64.
|
|
|
Pin-up gilrls
|
|
|
|
|
|
|
|
|