|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
||| - MARYNARKA HANDLOWA - MORZE - STATKI - OKRĘTY - WRAKI - MARYNARKA WOJENNA - |||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
MATTI KURKI
Niedoszły jacht władcy Czarnogóry - Dawny rosyjski WOJEWODA
PIOTR MIERZEJEWSKI
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
Fińska kanonierka MATTI KURKI. Miejsce i data wykonania fotografii nieznane.
Stocznia: F. Schichau, Elbląg. Położenie stępki: 20.06.1891. Wodowanie: 26.11.1891. Eksploatacja od 5.06.1892.
-.-
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
-------Władca Czarnogóry, książę - a potem król - Mikołaj I (1860-1918), nie miał szczęścia do swoich jachtów. Ledwie
zamówił dwa jachty w stoczni F. Schichau w Elblągu, to okazało się się, że zabraknie mu pieniędzy na ich wykupienie.
Z kolei, gdy sułtan Turcji Abdul Hamid II podarował mu w 1905 roku swój jacht ZAZA, to mu go później storpedowano i
zatopiono. A był to wtedy jedyny okręt wojenny Czarnogóry, pływający pod nazwą RUMIJA!
|
| |
|
|
--------W pierwszym wypadku z kłopotu Mikołaja I wybawił
Aleksander III, car Rosji. Zawarty już kontrakt przepisano
na Rosję i obie jednostki weszły w skład Floty Bałtyckiej
pod nazwami WOJEWODA i POSADNIK.
---------Finowie w kwietniu 1918 roku w Pori (fińskie miasto
portowe znane raczej pod szwedzką nazwą Björneborg)
zajęli okręt i wcielili do własnej, nowo tworzonej marynarki
wojennej pod nazwą MATTI KURKI ("Jane's Fighting Ships
1919" wymienia go już w składzie fińskiej floty, lecz nadal
pod rosyjską nazwą). Podobny los spotkał bliźniaczy okręt -
POSADNIK, przemianowany na KLAS HORN.
---------Oba okręty oficjalnie klasyfikowano w Finlandii jako
kanonierki, lecz ich wartość bojową określić można tylko
jako znikomą, lub wręcz zerową, a dzielność morską jako
bardzo niską. Sytuacji nie poprawiło ani przezbrojenie, ani
zdemontowanie torów minowych, mogących zmieścić 50
min.
--------"Taschenbuch der Kriegsflotten" w roku 1928 tak
charakteryzował okręt: wyporność - 420 ton; prędkość - 17
węzłów; uzbrojenie - 2 x 100 mm/L60 mm (2 x I), 3 kaemy;
zasięg - 1640 Mm przy prędkości 10 węzłów; napęd -
maszyna parowa 3600 KM, 2 kotły, 1 śruba; wymiary - 60,2
x 7,4 x 3,3 m; załoga - 52 ludzi.
Uwaga: kotły lokomotywowe!
--------Ze źródeł fińskich wynika, że jedynym plusem
MATTI KURKI były jego pomieszczenia - bardzo wysokie i
elegancko wyposażone, zaprojektowane przez paryskich
architektów wnętrz. Nic dziwnego, wszak miał być jachtem
króla ...
|
|
MIkołaj I, król Czarnogóry.
-
|
| |
---------Odtworzenie dziejów okrętu napotyka na trudności
ze względu na sprzeczności spotykane w materiałach
źródłowych. Niewątpliwie w latach trzydziestych MATTI
KURKI został rozbrojony i używany przez marynarkę jako
okręt-cel. Gdy wydawało się, że służba jego dobiega końca,
przyszła wojna zimowa (1939/40) i z konieczności stał się
na krótko pływającą baterią artyleryjską. Na jego pokładzie
zamontowano wtedy armatę kalibru 76,2 mm model 1904
systemu Obuchowa.
--------Po zakończeniu działań wojennych na początku 1940
roku jednostkę ostatecznie rozbrojono i skreślono z listy
floty. Dalsze losy MATTI KURKI są niepewne. Według
części źródeł zlomowano go jeszcze w 1940 roku, według
innych dopiero po zakończeniu II wojny światowej.
-
|
|
|
Armata 76,2 mm model 1904 systemu Obuchowa,
stojąca obecnie w Fińskim Muzeum Artylerii.
-
|
|
|
WOJEWODA, klasyfikowany jako awizo, a czasem jako krążownik minowy, sfotografowany w Kronsztadzie w 1896 roku.
Jego pierwotnie uzbrojenie składało się z 6 dział 47 mm, 3 dział 37 mm i 2 wyrzutni torped 381 mm.
-
|
| |
|
|
|
|
|
|
Opublikowano 28 listopada 2015 r.
Piotr Mierzejewski
|
 |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
