- ||||   MARYNARKA HANDLOWA      -     STATKI  -    OKRĘTY    -    WRAKI     -     MARYNARKA WOJENNA   |||| -
OKRĘTY PODWODNE
odwiedź Katalog OKRĘTY PODWODNE
Radzieckie okręty podwodne typu "S" (seria IX i IX-bis)
S-56, okręt podwodny typu 'S', na radzieckim znaczku pocztowym z 1982 roku.
 
---------Na początku lat 1930. nastąpił paroletni okres dość owocnej współpracy gospodarczej i wojskowej między Z.S.R.R. a
III  Rzeszą. Jednym z najbardziej spektakularnych efektów tego porozumienia było rozpoczęcie budowy w stoczniach
radzieckich okrętów podwodnych typu "S". Okręty te budowane były w stoczni leningradzkiej im. Ordżonikidze od 1934
roku na podstawie projektów niemieckiego typu E-I (unowocześniona wersja eksperymentalnego projektu niemieckiego UG
z 1918) i przy dużej pomocy niemieckich specjalistów.

----------W pierwszym rzucie (tzw. seria IX), do roku 1937 zbudowano 3 jednostki. Były to S-1 (WOROSZYŁOWIEC),
S-2 (MOŁOTOWIEC) i S-3 (KALININIEC). Nową serię (IX-bis) rozpoczęto w 1938 roku i kontynuowano przez całą
wojnę. Pierwsza jednostka tej serii,
S-4 , zasiliła Flotę Bałtycką już 27 listopada 1939. Największą sławę zyskał okręt
S-13 pod dowództwem kapitana II rangi A.I. Marinesko, sprawca zatopienia niemieckiego statku WILHELM GUSTLOFF.
---------Wokół nazwy typu 'S' nagromadziły się pewne niejasności.
Część radzieckich i rosyjskich autorów upiera się, że nazwa 'S'
pochodzi od nazwy "Staliniec", jak w rzeczywistości miał się
nazywać ten typ, podobnie jak typ "L" okrętów podwodnych
zawdzięczał swoje literowe oznaczenie słowu "Leniniec".  Inni zaś
twierdzą, że 'S' pochodzi od słowa "sriedniaja" tj. średnia, co miało
być aluzją do tonażu tych jednostek. Analiza literatury ostatnich
kilkudziesięciu lat wskazuje, że jest to problem nie do rozwiązania.
Odmienne opinie w tej sprawie wygłaszali nawet dowódcy
poszczególnych flot radzieckich ! Warto pamiętać również, że
nazwę "Staliniec" nosił okręt serii II typu "
L", a mianowicie L-2
(uwaga:
L-55, ex brytyjska jednostka, służył za wzór typu L).
Ciekawostką jest, że marynarze nazywali okręty typu "S" eskami
lub ... Niemkami (ze względu na pochodzenie projektu).  

---------Pierwszy okręt tego typu, S-1, wszedł do służby 23.9.1936,
zasilając
Flotę Bałtycką. Łącznie, poczynając od roku 1934,
zbudowano lub rozpoczęto budowę 50 okrętów podwodnych typu 'S'.
Nosiły one następujące oznaczenia alfa-numeryczne:


----S-1      S-11     S-21     S-31     S-51
----S-2      S-12     S-22     S-32     S-52
----S-3      S-13     S-23     S-33     S-53
----S-4      S-14     S-24     S-34     S-54
----S-5      S-15     S-25     S-35     S-55
----S-6      S-16     S-26     S-36     S-56
----S-7      S-17     S-27     S-37     S-101
----S-8      S-18     S-28     S-38     S-102
----S-9      S-19     S-29     S-39     S-103
----S-10     S-20     S-30     S-40     S-104
Marynarze "S-33", wchodzącego w skład Floty Czarnomorskiej,
prezentują na pokładzie swojej jednostki zdobyczną
hitlerowską banderę.
Fotografia z V.I.Dmitriev "Atakuyut podwodniki", Moskwa, 1973.
Dowódca dywizjonu  okrętów podwodnych I.F. Kuczerenko
(z lewej) i dowódca "
S-56" G.I. Szczedrinna tle kiosku i działa.
Fotografia z V.I. Dmitriev "Atakuyut podvodniki" Moskwa, 1973.
---------Współczesna rosyjska publikacja "Boevye korabli vtoroy
mirovoy voiny"
(Moskwa 2002) podaje następującą
charakterystykę okrętów serii IX-bis:

wyporność nawodna  837 t., wyporność podwodna  1090 t.,
prędkość nawodna 19,45 w., prędkość podwodna  9,0  w.
zasięg nawodny 9860 Mm przy 10 w. (ekon.)
zasięg podwodny 148 Mm przy 3 w. (ekon.)
załoga 45 ludzi
zanurzenie maks. 100 metrów
Uzbrojenie: 1 działo kal. 100 mm,1 działo kal. 45 mm  plot.,
6 wyrzutni torpedowych 533 mm, zapas torped -12
--------- Typ "S" należał do do tzw. półtorakadłubowych
okrętów podwodnych. Oznacza to, że kadłub sztywny
był tylko częściowo otoczony kadłubem lekkim. Kadłub
lekki otaczał burty, oraz od góry dziób i rufę.

----------Był to ponadto pierwszy w Rosji i ZSRR
przypadek konstrukcji mieszanej: kadłub lekki był
nitowany, natomiast sztywny, spawany.
________________________________________________________________________

Facta Nautica
dr Piotr Mierzejewski, hr. Calmont