SS ORMONDE jako transportowiec wojska HMAT ORMONDE. 2 Korpus, 1946

Facta Nautica: Morze, statki, okręty, wraki.

Sztandary strażackie OSP i PSP, szkolne, wojskowe, policyjne, różne

Haftujemy sztandary
strażackie OSP i PSP

OKRĘTY PODWODNE

STATKI i OKRĘTY

Statki pasażerskie

AUSTRALIA

s.s. ORMONDE
- Australijski transportowiec wojska - 2. Korpus - I i II wojna światowa -
dr Piotr Mierzejewski

S/s ORMONDE przewoził żołnierzy polskiego 2. Korpusu. Pocztówka z okresu międzywojennego.
Stocznia: John Brown & Co. Ltd., Clydebank. Numer stoczniowy: 425. Wodowanie: 10 lutego 1917. Pojemność: 14 982 BRT i 8075 NRT. Nośność: 8113 DWT.
Prędkość: 18 węzłów. Wymiary: 181,5 x 20,34 x 9,09 m. Napęd: 2 śruby, 4 turbiny z przekładniami, firmy Vickers s& Armstrong Ltd. w Barrow.
Od 1923 r. z kotłami przystosowanymi do oleju opałowego.

-------Polski 2. Korpus, wsławiony m.in. walkami o Monte Cassino i wyzwoleniem Ankony. pozostał we Włoszech przez pewien czas w składzie wojsk
okupacyjnych. W roku 1946 część jego żołnierzy drogą morską przetransportowano do Wielkiej Brytanii na pokładzie s/s ORMONDE. Podróż tę wspominał
były żolnierz 2. Korpusu, Zdzisław Korczak, na kartach swojej książki "Umierałem sto razy" (Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa 1988):

------"Z Neapolu do Wielkiej Brytanii, po rocznym pobycie we
Włoszech, płynąłem na statku ORMONDE owiany nimbem
chłopaka o mocnej głowie. Przepustkę na życie miałem solidną.
I rzeczywiście, pamiętam, że po wypiciu we włoskiej knajpce
"kwatro bikiere di wino bianko" (zamówienie u kelnera w
pisowni fonetycznej), czyli 4 karafek wina białego, nie
odczuwałem pod sufitem czaszki zaskakujących zmian.
Natomiast koledzy byli podekscytowani. Następne karafki
czyniły z nich bohaterów. Zazwyczaj w mowie, choć bywało, że
i w czynie. Ja dopiero weselałem. W końcu, gdy towarzysze
zaczynali bełkotać, stawałem się bohaterem i prowadziłem ich
w pionie, bo padali na twarze. A droga z miasteczek Camerino
czy Castel Raimondo do obozu była wyboista i długa."

"(...) Byliśmy na morzu piąty czy szósty dzień. Słońce, błękitne
niebo, zarysy mijanych wysp. W Cieśninie Gibraltarskiej
niezapomniany, o zachodzie słońca, widok brzegów dwóch
kontynentów na raz, Afryki i Europy. Wspaniała podróż!
Ekstra kuchnia i prawie darmowe ceny w okrętowej kantynie.
Aha, i bar z piwem! Do tego dopiero dziewiętnaście lat i życie
przed sobą."

"(...)"Na statku płynęły z nami dziewczęta - Polki z wojskowej
służby pomocniczej. Nasze kochane, jak nazywaliśmy je,
"pesteczki". Powodzenie wśród żołnierzy miały ogromne.
Prawie takie samo jak my u czarnowłosych Włoszek. Nasze
powodzenie kryło się w kieszeniach i paczkach. "Pesteczek" -
w spódniczkach. My wymienialiśmy powodzenie kieszeni i
paczek na kobiece wdzięki. Dziewczęta na oficerskie
gwiazdki. (...) Ale zawsze widok polskiej dziewczyny budził
tęsknoty. Czasami tęsknota rozszumiała się w sercu
wierzbami, było przecież wino, morze wina ..."

"Płynęliśmy przez Biskaje. Wieczór. Wiatr i mocne kołysanie
statku. Wyszedłem z okrętowego baru zaczerpnąć powietrza.
Zauważyłem, że na górnym pokładzie, za przymocowaną łodzią
ratunkową, szamoce się w ciszy kilka osób. Wbiegłem
żelaznymi schodkami na górę. Usłyszałem głos pełen złości:

Australijski statek pasażerski s/s ORMONDE.
Data i miejsce wykonania fotografii nieznane.

---------_ - Nie bawmy się z tą kurwą! Do morza z nią! - Trzech żołnierzy trzymało wyrywającą się "pestkę". Spódniczkę zarzucili jej na głowę, by nie
krzyczała. Wpadłem na nich. Zamieszanie. Dziewczyna uciekła, a mnie sprali na kwaśne jabłko." Zdzisław Korczak wyszedł z tej opresji ze wstrząsem mózgu,
który później zaowocował trapiącą go latami padaczką pourazową ...

Australijski transportowiec wojska HMAT ORMONDE w wojennym kamuflażu.
Fotografia wykonana zapewne w roku 1918 lub 1919.

---------Budowę statku pasażerskiego ORMONDE rozpoczęto w lutym roku 1913 w zakładach John Brown & Co. Ltd. w Clydebank pod numerem 425. Prace
stoczniowe wstrzymano w roku 1914, wkrótce po rozpoczęciu się I wojny światowej. Wznowiono je dopiero w końcu 1916 r. Wodowanie odbyło się 10 lutego
1917 r., bez jakiejkolwiek uroczystości. Wreszcie w czerwcu 1918 r. jednostkę ukończono, lecz nie jako statek pasażerski, jak było w planach, la jako
transportowiec wojska o nazwie HMAT ORMONDE. Nim wojna dobiegła końca, transportowiec zdążył odbyć rejs do Chin, a wkrótce potem przejęło go
towarzystwo okrętowe Orient Steam Navigation Company Co. Ltd., znane szerzej jako Orient Line.

--------Po niezbędnej przebudowie na jednostkę cywilną, ORMONDE rozpoczął służbę jako liniowiec pasażerski. Był w stanie zabrać 278 pasażerów w
kabinach 1. klasy, 195 w kabinach 2. klasy oraz około 1000 pasażerów bezkabinowych (3. klasa). W dziewiczą podróż wyruszył 15 listopada z Londynu do
Australii, stając się pierwszym turbinowcem na tej trasie. W roku 1933 przeszedł przebudowę części pasażerskiej i od tej pory dysponował jedynie
kabinami klasy turystycznej (777 miejsc). We wrześniu 1939 r. przejęła go Royal Navy w charakterze transportowca wojska. Pozostał w tej roli aż do roku
1946, po czym wrócił do służby cywilnej. Ocenia się, że jako transportowiec przebył 300 000 Mm, przewożąc ponad 120 000 żołnierzy, w tym już
wspomnianych powyżej polskich żołnierzy 2. Korpusu.

-------Złomowanie statku rozpoczęto w roku 1952 r. w Dalmuir, dokończono zaś w Troon w maju 1953 r.

Opublikowano 16 grudnia 2012 r.
© dr Piotr Mierzejewski

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

- FACTA NAUTICA -
dr Piotr Mierzejewski,