| |
|
|
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
MECIDIYE
- Turecki krążownik - Wojny bałkańskie - ex ros. PRUT - I wojna światowa -
|
| |
|
|
|
|
Krążownik MECIDIYE na tureckiej pocztówce.
|
| |
---------Krążownik MECIDIYE (inne transkrypcje nazwy: MEDJIDIYE, MEDJIDIJE, MEDJIHIEH, MEDJIDIEH lub MEDJIDIE) powstał w
amerykańskiej stoczni Cramp w Filadelfii, na zamówienie rządu tureckiego. Zwodowany 25 lipca 1903, pocięty na złom w 1952.
|
| |
---------MECIDIYE przeszedł do historii jako pierwszy okręt wojenny
zaatakowany torpedą wystrzeloną przez okręt podwodny nieprzyjaciela.
Działo się to na Morzu Egejskim, w pobliżu Dardaneli, 9 grudnia 1912 roku,
podczas I wojny bałkańskiej. Ten pierwszy atak torpedowy dokonany został
przez grecki okręt podwodny DELFIN. Atak okazał się nieskuteczny, trudno
powiedzieć, czy zawiodły mechanizmy torpedy, czy wyliczenia greckiego,
niedoświadczonego dowódcy.
-------Krążownik brał bardzo aktywny udział w wojnie z Grecją, uczestnicząc w
bitwach morskich pod Elli (16 grudnia 1912) jak i Lemnos (18 stycznia 1913).
Wspomnieć jeszcze należy o wypadzie z Dardaneli na Morze Egejskie, razem
ze starym pancernikiem BARBOROS HAYREDDIN (d. niem. KURFÜRST
FRIEDRICH WILHELM) w dniu 19 lutego 1913.
-------Marynarka turecka utraciła MECIDIYE, który był jednym z najlepszych
jej okrętów podczas I wojny światowej, 3 kwietnia 1915 roku, podczas akcji,
którą opisali J. Gozdawa-Gołębiewski i T. Wywerka-Prekurat:
"Plan akcji przewidywał, że krążowniki MECIDIYE i HAMIDIYE oraz
kontrtorpedowce MUAVENETIMILLIYE, TASOZ i SAMSUN zaatakują
Odessę, starając się wyrządzić jak najwięcej szkód statkom i urządzeniom
portowym ( ... )."
|
|
Nagłówek artykułu o zatonięciu na minie krążownika MECIDIYE
z dziennika New York Times (5 kwietnia 1915).
|
| |
--------"Wyznaczone do akcji przeciw Odessie jednostki 1 kwietnia opuściły Bosfor. O godzi. 6.40 w dniu 3 kwietnia, gdy zespół niemiecki znalazł się na
ławicy odeskiej w odległości 15 mil od latarni morskiej, wpadł na minę krążownik MECIDIYE. Wybuch rozerwał lewą burtę na wysokości pierwszej kotłowni.
Ciężko uszkodzony krążownik zdołał się jeszcze przesunąć na płytsze wody. Zdjęto całą załogę, zamki dział wyrzucono za burtę, radiostację zniszczono. O
godz. 7.20 YADIGARIMILLET dobił krążownik torpedą. MECIDIYE pogrążył się na tyle, że nad wodą sterczały tylko wierzchołki kominów i maszty oraz
części nadbudówek. ( ... ).
--------"MECIDIYE został po dwóch miesiącach podniesiony i odholowany do Nikołajewa w celu naprawy. W październiku krążownik wcielono do floty
rosyjskiej i nadano mu nazwę PRUT." (J. Gozdawa-Gołębiewski & T. Wywerka Prekurat, 1994, Pierwsza wojna światowa na morzu, str.238-239).
--------Okręt w maju 1918 został zdobyty przez Niemców w Sewastopolu i oddany Turcji. W marynarce tureckiej powrócił do starej nazwy i służył jako
jednostka szkolna do roku 1947.
|
|
|
Podniesiony z dna krążownik MECIDIYE doprowadzony do Nikołajewa. Rok 1915 rok.
|
| |
| |
---------B. Weyer w Taschenbuch der Kriegsflotten 1911 podał następującą charakterystykę krążownika:
---------Wyporność: 3200 ton; prędkość: 22 węzły; uzbrojenie: 2 x 150 L/45, 8 x 120 L/50, 6 x 47/L50, 6 x 47 L50, 2 wyrzutnie torpedowe 380 mm;
napęd: maszyny parowe 12 000 KM, zapas węgla 600 ton; zasięg: 1 000 Mm przy prędkości 10 węzłów, wymiary: 101 x 12,3 x 4,9 m; pancerz: pokład
50 mm, załoga: 300 ludzi.
---------I dla porównania:
|
---------Weyers Taschenbuch der Kriegsflotten 1943/44:
---------Wyporność: 3350 ton; prędkość: 22 (15) węzły; uzbrojenie: 6 x 130 L/55, 4 x 75 L/50, 2 karabiny maszynowe, miny; napęd: 3 maszyny parowe
12 000 KM, kotły Babcock, zapas węgla 600 ton; zasięg: 4 700 Mm przy prędkości 10 węzłów, wymiary: 101 x 12,3 x 4,9 m; pancerz: pokład 25 mm,
załoga: 365 ludzi.
|
| |
| |
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
| |
|
| |
|
|
|
|
