Serwis internetowy poświęcony statkom i okrętom.
Okręty podwodne Rosji i ZSRR
Sylwetka brytyjskiego podwodnego monitora. Zbudowano trzy takie jednostki.
- |||     Marynarka wojenna   -   Statki   -   Okręty   -   Wraki   -   Marynarka  handlowa      ||| -
S-13  
Okręt podwodny typu "
S" (seria IX-bis)
 
   
-------Budowę okrętu rozpoczęto 19 października 1938 w stoczni
rzecznej
"Krasnoje Sormowo" w Gorkim (obecnie znowu Niżnyj
Nowgorod), mieście leżącym w ujściu Oki do Wołgi. Kadłub
wodowano 25 kwietnia 1939. Budowę
S-13 zakończono w
pierwszych tygodniach wojny (24 lipca 1941). Ukończoną jednostkę
przetransportowano do Kronsztadtu i tam, 14 sierpnia 1941, miała
miejsce uroczystość podniesienia bandery - okręt zasilił Flotę
Bałtycką.

-------Pierwszym dowódcą "S-13" był kapitan-lejtnant Paweł P.
Małanczenko
, a politrukiem A.A. Sołowiew. W swój pierwszy
patrol bojowy okręt wyszedł z bazy w Kronsztadzie 2 września 1942,
minął wyspę Lavansaari 3 września i obrał kurs na Zatokę Botnicką.
Ze względu na małe doświadczenie młodego dowódcy, w patrolu
wziął udział jego zwierzchnik, dowódca dywizjonu okrętów
podwodnych,
Jewgienij Junakow.

-------Wybór wejścia do Zatoki Botnickiej jako rejonu patrolu okazał
się trafny - nieprzyjacielskie statki, pewne swego bezpieczeństwa,
pływały tam bez eskorty i nawet nocą nie wygaszały świateł.
S-13 nie
zmarnował takiej okazji: 11 września o godzinie 22.53 wykonał
nieskuteczny, a o 23.34 już skuteczny atak torpedowy na napotkaną
jednostkę wroga. Był to  fiński statek s/s
Hera (1379 BRT)
przewożący ładunek węgla ze Szwecji. Następnie, po wynurzeniu,
ogniem działa pokładowego ostrzelał skutecznie tonący statek i
zatopił jedną z dwóch szalup wypełnionych rozbitkami. Druga
szalupa szczęśliwie umknęła w ciemnościach nocy i rankiem dobiła
do brzegu jednej z wysepek.

-------Następnego dnia patrolu (niektóre źródła podają datę o dzień
poźniejszą, co nie zmienia faktu, że atak miał miejsce w noc z 12 na
13) kolejny statek, tym razem nieco większy, s/s
JUSSI H. (2325
BRT).
S-13 wystrzelił w jego kierunki dwie torpedy (o godz. 03.48 i
03.57). Parowiec zatonął w kilka minut, a z jego załogi uratowało się
tylko 6 ludzi.

-------Kolejną ofiarą S-13 padł statek  ANNA W., zatopiony ogniem
działa 100 mm. Wokół tego wydarzenia nagromadziło się wiele
niejasności. Według różnych źródeł był to albo holenderski parowiec,
albo niemiecki motorowiec,  o tonażu albo 290 BRT, albo ok. 2600
BRT, zaś stać się to miało 15, 18 lub 22 września ! Skłaniam się
jednak ku 15 września, gdyż nocą tego dnia
S-13, na wysokości
Vaidlo, podczas ładowania akumulatorów został zaskoczony przez
zespół dwóch niewielkich fińskich patrolowców,
VMV-13 i VMV-
15,
a w efekcie odniósł istotne uszkodzenia .
Legendarny okręt podwodny S-13.
 

Fiński patrolowiec VMW-11
Wyporność: 30,7 t, prędkość: 23,8 w., Diesel;
Uzbrojenie: 1 działo 20 mm plot, załoga: 6
S-13 został zaatakowany przez dwie jednostki
tego typu 15 IX 1942 roku.
Szczegóły ataku obok.
 
 
  -------S-13 mimo znacznej przewagi w sile ognia artyleryjskiego nie
przyjął walki na powierzchni i szybko zanurzył się pod wodę.
Aleksandr I.Marinesko
 
-------Zanurzając się uderzył o skaliste dno znajdujące się na głębokości około 65 metrów. W wyniku tego
uderzenia uszkodzone zostały niektóre mechanizmy (m.in. stery), zgasło światło, a kadłub zaczął
przepuszczać wodę. Fińskie patrolowce obrzuciły
S-13 bombami głębinowymi, które nie wyrządziły jednak
dalszych uszkodzeń, i oddaliły się w przekonaniu, że zatopiły radziecki okręt podwodny. Poruszając się z
minimalną prędkością,
S-13 dowlókł się do bazy na wyspie Lavansaari dopiero 18 października, szczęśliwie
unikając dalszych ataków ze strony nieprzyjaciela. Wkrótce potem odholowany został do Kronsztadtu, gdzie
poddano go remontowi.
 
-------Dalsze wojenne losy S-13 związane są z postacią legendarnego podwodnika Aleksandra Iwanowicza
Marinesko. Ten błyskotliwy oficer, przyszły Bohater Związku Radzieckiego, całe życie cierpiący na chorobę
alkoholową, na początku wojny dowodził
M-96. Był to niewielki okręt podwodny typu "Malutka", z którym
A.I.
Marinesko odniósł rzekomo swój pierwszy sukces wojenny.

-------Warto zaznaczyć, że w toku II wojny światowej Flota Bałtycka dysponowała trzynastoma okrętami
podwodnymi typu '
S'. Były to jednostki o numeracji od S-1 do S-13. "Trzynastka " okazała się być
szczęśliwą - tylko
S-13 dotrwał do dnia bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy. Mało tego, odniósł największe
sukcesy spośród wszystkich okrętów podwodnych wszystkich flot Rosji i ZSRR, a jego dowódca, Aleksandr
I.
Marinesko, uważany jest wciąż za bohatera Rosji i najlepszego podwodnika rosyjskiego w historii.

-------Największe sukcesy S-13 to przede wszystkim zatopienie  niemieckich statków WILHELM
GUSTLOFF (25484 BRT) i GENERAL STEUBEN (14660 BRT).

-------S-13 w dniu 20 kwietnia 1945 odnaczono Orderem Czerwonego Sztandaru.

-------Okręt złomowano w 1957 w Leningradzie.
 
 
_____________________________________________________________

- Facta Nautica -
dr Piotr Mierzejewski, hr. Calmont
 
 
 
---
Obejrzyj frywolne pocztówki marynistyczne!