Aleksander Iwanowicz Marinesko (1913 - 1963)
|
Aleksander Marinesko jest najsłynniejszym dowódcą okrętów podwodnych
w historii rosyjskiej i radzieckiej marynarki wojennej. W czasie II wojny
światowej dowodził dwoma okrętami podwodnymi, najpierw "M-96" (typ "M"
czyli "Malutka"), później "S-13" (typ "S", seria IX-bis). Na swoim koncie miał
cztery zatopione statki niemieckie (w tym słynne "Wilhelm Gustloff" i
"Steuben") o łącznym tonażu 42557 t BRT.
Życie i kariera Marinesko zostały zniszczone przez chorobę alkoholową. Zmarł
przedwcześnie, w wieku pięćdziesięciu lat, na nowotwór. Pochowany jest w
Sankt Petersbursgu, na cmentarzu Bogosłowskim, nieopodal Muzeum Broni
Podwodnej im. A.I. Marinesko. Przez lata całe w ZSRR mówiło się o nim niewiele
albo wcale. Dopiero w latach pieriestrojki podniosły się głosy domagające się
publicznego uznania go za bohatera.
A. I. Marinesko Bohater Związku Radzieckiego Najsłynniejszy radziecki dowódca okrętów podwodnych.
|
Tablica pamiątkowa na kamienicy, w której mieszkał A.I. Marinesko (Kronsztadt).
|
MARYNARKA WOJENNA - STATKI - OKRĘTY - WRAKI - MARYNARKA HANDLOWA
|
Admirał N.G. Kuzniecow, Bohater Związku
Radzieckiego, powiedział kiedyś: "Historia zna wiele
przypadków, kiedy najbardziej bohaterskie czyny na
polu walki na długie lata pozostawały w cieniu i
dopiero potomni byli je w stanie docenić... Taki los
spotkał asa-podwodnika A.I. Marinesko."
Pomniki Aleksandra Marinesko stoją w Kronsztadzie i
w Kaliningradzie. Jego nazwiskiem nazwana jest jedna z
ulic w Sewastopolu i nabrzeże w Kaliningradzie.
Nakręcono dwa filmy o jego życiu, "Zapomnieć o
powrocie" (1985) i "Pierwszy po Bogu" (2005).
W Odessie funcjonuje ukraińska wyższa szkoła morska,
której patronem jest A.I. Marinesko, a mianowicie
MARINESKO MARITIME COLLEGE.
Stowarzyszenie Podwodników Ukrainy nosi imię
Aleksandra Marinesko.
Popularna fotografia przedstawiająca A.I. Marinesko przy peryskopie okrętu podwodnego.
|
Pomnik postawiony w latach 1980. ku czci załogi S-13 i jego dowódcy, A.I. Marinesko.
|
Fragment listu grupy uczniów jednej ze szkół leningradzkich, opublikowany w prasie
radzieckiej przed rokiem 1989:
"My, Czerwoni Tropiciele ze Szkoły nr 189, zbieramy materiały o
okrętach podwodnych typu 'S'. Przeważająca część ekspozycji naszego
muzeum poświęcona jest okrętowi podwodnemu S-13 i jego legendarnemu
dowódcy Aleksandrowi Iwanowiczowi Marinesko."
"Wiele czasu już czekamy, aby sprawiedliwości stało się zadość i A.I.
Marinesko, "podwodnikowi nr 1" był nadany zaszczytny tytuł Bohatera
Związku Radzieckiego. Do tej chwili to nie nastąpiło. Dlaczego?"
Fragment radzieckiej audycji radiowej z 1988 roku:
"Z trzynastu okrętów podwodnych operujących na Bałtyku, końca wojny
doczekał się tylko jeden - S-13. Okręt ten, pływając pod dowództwem A.I.
Marinesko, zatopił w czasie działań wojennych najwięcej nieprzyjacielskich
jednostek. Dlaczego do tej pory Marinesko nie został Bohaterem Związku
Radzieckiego?"
Michaił S. Gorbaczow, prezydent ZSRR, nadał mu pośmiertnie tytuł
Bohatera Związku Radzieckiego w dniu 5 maja 1990 roku. Uprzednio
Marinesko był dwukrotnie odznaczony orderem Lenina (1942, 1990) i
dwukrotnie orderem Czerwonego Sztandaru oraz licznymi medalami.
![](images/marinesko-pomnik2.jpg)
![Sylwetka brytyjskiego podwodnego monitora. Zbudowano trzy takie jednostki.](images/submarine-monitor2.gif)
![](images/strzalka-x.gif)