OKRĘTY PODWODNE
|
|
|
|
|
|
|
STATKI i OKRĘTY
|
|
MARYNARKA WOJENNA | MORZE | STATKI | OKRĘTY | WRAKI | MARYNARKA HANDLOWA
|
|
|
|
|
|
|
WSPOMNIENIA
|
|
|
|
POLSKA
|
|
TEP DEN – po polsku ZATOP GO - Kapitan ż.w. JACEK SOBOTA -
|
|
|
|
|
|
|
|
|
S-363 (numert burtowy 137) - radziecki okręt podwodny projektu 613 (kod NATO: Whiskey) - w październiku 1981 roku stał się sprawcą międzynarodowego skandalu, nazwanego na Zachodzie polityczną Hiroshimą. Jednostka w różnych publikacjach pojawia się zazwyczaj pod oznaczeniami U-137 lub 137, zaś w Rosji nazywana jest ... "Szwedzkim Komsomolcem". - -
|
Pogodny jesienny dzień, przez bulaj w kabinie widzę jak mijamy przylądek Hammeren. Jeszcze tyko sześć godzin, a KRASNAL zacumuje na mocno w porcie Karlskrona. Telefon z mostku: „Panie kapitanie, od przeszło godziny mamy towarzystwo za rufą”. -
|
---------W drodze na mostek sądziłem, że to jakiś sowiecki okręt, w tym czasie w Polsce mocno się kotłowało, wszyscy wiedzieli, że tak normalnie to się nie skończy. Duża radość mnie ogarnęła, gdy po wejściu na mostek zobaczyłem szwedzki dozorowiec. Zanim zdążyłem zapytać, drugi oficer powiedział, że wszystko sprawdzone, żadne brudy za nami nie ciągną się, na wszelki wypadek zerknąłem okiem za rufę, było czysto, żadnych śladów oleju. Zostaję na mostku, żartujemy z drugim, że jeśli szwedzki okręt się zgubił, to dobrze trafił, bo my akurat płyniemy do Karlskrony, od wieków głównej bazy Szwedzkiej Marynarki Wojennej.
--------Nagle „oko” składa meldunek: „Na kursie zespół okrętów wojennych”. Podpływamy bliżej, wygląda to na ćwiczenia, ale dlaczego na torach podejściowych do portu? W takich miejscach nie prowadzi się ćwiczeń. Przed wejściem do Karlskrony szwedzkie okręty utworzyły trzy kręgi zaporowe, a wewnątrz okręty zwalczania okrętów podwodnych, chyba czegoś szukają?
---------Cumuję w porcie, sprawę wyjaśnia agent. Na poligonie Szwedzkiej Marynarki Wojennej, który jest na wodach zamkniętych Szwecji, wykryto rosyjski okręt podwodny, zaklinowany pomiędzy skałami w położeniu podwodnym. I tu „bomba”!!! Ma na swym pokładzie broń nuklearną.
|
|
|
Kapitan ż.w. Jacek Sobota -
|
|
---------Za moment na burcie zjawia się „czarna brygada”. O ile, na co dzień jest to grupa złożona z 5-6 celników, teraz przychodzi ich 24. Powód może być tylko jeden, sprawdzenie, co mogę mieć wspólnego okrętem, który się zaklinował. Jak przez trzy dni stałem w porcie, tak przez trzy dni szukali, noc i dzień, zmieniając celników, co 6 godzin. Nawet w ładowni zdemontowali wszystkie dębowe klepki zabezpieczające przesypywanie się sypkich ładunków między wręgi. Ogarnęła ich wściekłość, gdy nic nie znaleźli, w takim wypadku musieli doprowadzić wszystko do stanu pierwotnego. -
|
|
--------Wtedy Bałtykowi groziła niewyobrażalna katastrofa. Niedawno potwierdził to rosyjski kapitan Biesiedina, który wówczas wchodził w skład załogi okrętu podwodnego nr 137, tego który wszedł na szwedzki poligon.
---------Okręt penetrując poligon Szwedzkiej Marynarki Wojennej zaklinował się pomiędzy skałami tak mocno, że sam nie potrafił się wynurzyć. Wybuchł skandal międzynarodowy. Szwedzi zarzucali Moskwie celowe działanie podkreślając obecność broni nuklearnej na pokładzie, oczywiście Moskwa wszystkiemu zaprzeczała. Rosjanie twierdzili, że na okręcie nie było materiałów radioaktywnych a okręt znalazł się tam w wyniku błędu nawigacyjnego – kpina. Za Rosjanami potwierdzały to polskie media. Takie tłumaczenie mogło przyprawić o śmiech ucznia pierwszego roku szkoły morskiej. To tak, jakby obcy okręt podwodny niepostrzeżenie, w zanurzeniu zabłądził dotarł na Zalew Szczeciński.
---------Były zastępca dowódcy do spraw politycznych OP 137 kapitan Wasilij Biesiedin, który wtedy przejął dowodzenie po załamaniu nerwowym dowódcy przyznał, że okręt był wyposażony w torpedy z głowicami nuklearnymi. Biesiedin dostał rozkaz od dowódcy Floty Bałtyckiej, aby w wypadku wtargnięcia na okręt szwedzkiej grupy abordażowej (abordaż jest to sposób walki polegający na zetknięciu się dwóch jednostek burtami i prowadzeniu walki wręcz na ich pokładach w celu zdobycia przeciwnego okrętu) wysadzić okręt. Nawet gdyby nie doszło do wybuchu głowic torped to i tak Bałtyk doznałby silnego skażenia substancjami radioaktywnymi.
|
Podejście Karlskrony. Czerwoną kreską zaznaczono miejsce, gdzie radziecki okręt podwodny o numerze 137 utknął na 10 dni.
|
|
--------Szwedzkie grupy abordażowe były gotowe do ataku, jednakże Sztokholm odkładał decyzję. Po jedenastu dniach uwięzienia wśród skał Rosjanom udało się naprawić uszkodzenia i oderwać się od skał; nas już wtedy nie było w porcie. Szwedzi natychmiast zgodzili się, aby OP 137 opuścił ich wody. Szwedów przeraził fakt, że ich motorówka dostarczająca prowiant na OP, na swym pokładzie miała zamontowane urządzenie do wykrywania promieniowania. Wynik pomiaru był porażający, okręt miał głowice nuklearne. Możemy być pewni, że i dziś coś podobnego pływa wzdłuż naszych wybrzeży. -
|
|
S-363 tkwiący na skałach w rejonie Karlkrony uwieczniono na szwedzkich pocztówkach. Obok unieruchomionego okrętu stoi kuter szwedzkiej Straży Wybrzeża. Fotografia: B.E. Swahn. -
|
|
---------Szwedzki marketing i propaganda zareagowały natychmiast. Już następnego dnia mojego pobytu w Karlskrona ukazały się w sprzedaży koszulki z rysunkiem kiosku okrętu podwodnego, gdzie namalowano sierp i młot a pod nimi napis TEP DEN, co znaczy ZATOP GO. Parę takich egzemplarzy przywiozłem do Kołobrzegu. Jakaż była moja satysfakcja, gdy po paru dniach zobaczyłem ten sam rysunek, ale z napisem w języku polskim ZATOP GO! Człowiek, który zajmował się sitodrukiem zrobił na tym duże pieniądze. Gdy koszulki „zakrólowały” w Kołobrzegu, SB zlikwidowało mu firmę, a on nie przyznał się od kogo dostał wzór. -
|
|
Unieruchomiony na skałach S-363 w otoczeniu szwedzkich jednostek. Fotografia: Blekonge Museum. -
|
|
Nietęgie miny radzieckich podwodniaków tkwiących w kiosku unieruchomionego S-363. Strzałki wskazują dowódcę jednostki Anatolija Guszczina i jego zastępcę d/s politycznych Wasilija Biesiedina. Szwedzka fotografia prasowa.
|
|
Na wyspie Tormhamnaskär po incydencie z S-613 ustawiono znak zakazu postoju dla okrętów podwodnych. Fotografia: Erik Sjöstedt (kajak.nu).
|
|
Opublikowano 28 maja 2015 r.
|
|
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
- FACTA NAUTICA - dr Piotr Mierzejewski
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|