s/s LENIN - ЛЕНИН - Parowiec pasażersko-towarowy - II wojna światowa - Katastrofy morskie -
|
|
|
LENIN (ex SIMBIRSK) - pasażersko-towarowy parowiec, który poszedł na dno 27 lipca 1941 roku na Morzu Czarnym. Zwykło się przyjmować, iż zatonął na minie. Liczbę ofiar szacuje się na ponad 900. The Soviet passanger cargo ship LENIN. Built: 1909, Schichau Werft, Danzig (now Gdańsk). Sunk by mine (?), 27th July 1941, Black Sea.
|
---------Tragedia parowca LENIN, jego pasażerów i załogi, przez dziesiątki lat była skrywana przed opinią publiczną. Ujawniono ją dopiero po rozwiązaniu Związku Radzieckiego, powodując tym wielkie poruszenie, gdyż w jej wyniku zginęło, co skwapliwie podkreśla się, więcej ofiar niż podczas legendarnych katastrof statków LUSITANIA i TITANIC razem wziętych ...
---------Statek pierwotnie nosił nazwę SIMBIRSK (Симбирск). Wybudowała go jako statek pasażersko-towarowy dla rosyjskiego armatora stocznia Schichau w Gdańsku w roku 1909. Była to jednostka o pojemności 2713 BRT i 1356 NRT, długości 95 m i szerokości 12,65 m, osiagająca 10,5 węzła prędkości. Dysponował 206 miejscami pasażerskimi w kabinach oraz ok. 400 miejscami na pokładzie.Według innego źródła rosyjskiego zabierał 569 pasażerów i osiągał prędkość 16,5 węzłów.
---------Pierwszy armator, Dobrowolnyj Fłot (Добровольный флот, znany też pod skróconą nazwą Доброфлот) eksploatował statek na Dalekim Wschodzie. SIMBIRSK pływał wtedy na trasach łączących porty rosyjskie z Japonią i Chinami.
---------Po wybuchu I wojny światowej, gdy opuścił Nagasaki kierując się ku Władywostokowi, udało mu się uniknąć zagarnięcia przez niemiecki krążownik EMDEN.
---------W roku 1920, Dobrowolnyj Fłot jako prywatny armator chciał uniknąć nacjonalizacji statku i skierował go do Japonii. Powrócił on stamtąd dopiero po dwóch latach, a w 1923 przemianowano go na LENIN. Nazwę tę wybrano zapewne przez skojarzenie faktu, że Symbirsk (późniejszy Uljanowsk) był miejscem urodzenia Włodziemierza I. Lenina.
|
---------W 1923, a według innych źródeł w 1925, przeszedł na Morze Czarne i tam obsługiwał głównie linie krajowe. Na jego pokładzie w 1927 roku, podczas rejsu z Sewastopola do Odessy, recytował swoją poezję Włodzimierz Majakowski.
---------Tuż przed wybuchem II wojny światowej przeszedł modernizację. Odbiła się ona wyraźnie na jego sylwetce, gdyż w miejsce dwóch rurowatych kominów ustawiono jeden o nowoczesnym kształcie.
---------Błyskawiczne postępy wojsk niemieckich w pierwszych tygodniach wojny spowodowały, że LENIN przeznaczony został do ewakuacji ludności z obszarów zagrożonych. W pierwszy taki rejs wypłynął 12 lipca 1941 z Odessy do Mariumpola. Drugi rejs na tej trasie rozpoczął 24 lipca, mając na pokładzie ok. 5000- 6000 ludzi i przypuszczalnie ok. 400-450 ton metali kolorowych.
---------W swój ostatni rejs ruszył z Sewastopola do Jałty 27 lipca 1941, w konwoju w skład którego wchodziły jeszcze statki GRUZIJA (Грузия) i WOROSZIŁOW (Ворошилов) w eskorcie jednego (!) tylko ścigacza SKA-026 (СКА-026). Na statku panował niewobrażalny tłok i chaos. Znacznie ponad 1000 uchodźców szczelnie wypełniło wszelkie zakamarki i każdy fragment pokładu.
|
|
|
Włodzimierz I. Lenin, patron parowca LENIN. Kazimierz Poczmański, olej na płótnie, 1978. Zbiory prywatne.
|
---------27 lipca 1941 roku o godzinie 23.33 na wysokości 1. i 2. ładowni, przy lewej burcie, nastapiła silna eksplozja. Statek zaczął szybko tonąć dziobem, przechylając się silnie na lewą burtę. Po 7-10 minutach zatonął nieomal pionowo, ukazując rufę z wciąż obracającymi się śrubami. Ogromna większość pasażerów poszła razem z nim na dno. Ocenia się oficjalnie, że zginęło około 900 osób, w tej liczbie 43 spośród załogi liczącej 92 ludzi.
---------Przyczyny katostrofy nie całkiem są jasne. Przez pewien czas podejrzewano, że statek został zatopiony torpedą rumuńskiego okrętu podwodnego DELFINUL. Hipoteza ta pokutuje do dziś w niektórych opracowaniach rosyjskich, chociaż Rumuni nigdy nie potwierdzili tego ataku, zaś z istniejących informacji wynika, że DELFINUL w tym czasie znadował się w innym rejonie Morza Czarnego. Najprawdopodobniej LENIN padł ofiarą min, lecz nie wiadomo, czy wskutek błędu nawigacyjnego wszedł na własną zagrodę minowę, czy zderzył się z dryfującą miną.
--------Wrak LENINA spoczywa na dnie Morza Czarnego, w pobliżu przylądka Sarycz, na głębokości 96 m. W ostatnich latach stał się celem doświadczonych amatorów nurkowania.
|
|
LENIN w okolicach Soczi. Pocztówka z lat 1930.
|
|