|
|
|
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
| |
|
|
|
|
Polska: II Rzeczpospolita
|
|
|
|
Pokładowy kuter torpedowy ORP ORZEŁ i ORP SĘP
- Projekt niezrealizowany -
|
|
|
|
|
|
|
Sposób umieszczenia kutra torpedowego na pokładzie
okrętu podwodnego typu 'ORZEŁ'.
|
Szkic pokładowego kutra torpedowego dla
okrętów podwodnych ORZEŁ i SĘP.
|
| |
| |
Publikowany poniżej artykuł Leszka Komudy, zatytułowany "ORZEŁ jakiego nie było ...", ukazał się po raz pierwszy
we wrześniowym numerze miesięcznika MORZE w roku 1975.
|
| |
|
|
| |
----------Dzieje polskiego okrętu podwodnego ORZEŁ w latach drugiej wojny światowej są powszechnie znane, podobnie jak i jego charakterystyka i wygląd.
Nie znane są natomiast projekty, w których następstwie ORZEŁ i jego bliźniak SĘP mogłyby zupełnie inaczej wyglądać.
----------Z zachowanych niestety skąpych materiałów archiwalnych wynika, że w okresie, gdy prace nad budowanymi w Holandii okrętami podwodnymi 'ORZEŁ'
były już mocno zaawansowane, powstał szkicowy projekt dodatkowego wyposażenia okrętów w miniaturowy kuter torpedowy, który raczej - biorąc pod uwagę
jego parametry - należałoby określić jako motorówkę torpedową. Według wstępnych założeń jednostka ta miała mieć wyporność 8 ton, długość całkowitą 10
m, szerokość maksymalną 2,8 m, wysokość 1,8 m. Uzbrojenie stanowiła 1 torpeda 450 mm umieszczona w wyrzutni rufowej. Dwa silniki o mocy 450 KM każdy
miały zapewniać prędkość rzędu 40 węzłów. Zasięg obliczano na 80 mil morskich. Przewidywana załoga składałaby się z 2 ludzi.
----------Istotnym problemem było umieszczenie tego typu jednostki na pokładzie okrętu podwodnego, co wymagałoby wprowadzenie pewnych zmian
konstrukcyjnych i nie pozostało bez wpływu na koszty budowy. Wspomniany projekt szkicowy przewidywał umieszczenie kutra w miejscu przewidzianym
uprzednio dla łodzi pokładowej, lecz w specjalnym wodoszczelnym hangarze, stanowiącym opływowe przedłużenie kiosku. Ustawianie na wodzie i podnoszenie
kutra miał umożliwić specjalny dźwig. Dobudowanie hangaru powodowałoby, jak wynika z obliczeń, zwiększenie wyporności w zanurzeniu o 30-40 ton.
Przebudowany w ten sposób kiosk sięgałby aż do położonej za nim podpokładowej obrotowej wyrzutni torped, sam zaś kuter, jak to wynika ze szkiców, miałby
być ustawiony na kadłubie sztywnym. Wskutek tych zmian musiano by zapewne zrezygnować ze wspomnianej wyrzutni obrotowej.
---------Zamiar wyposażenia okrętów podwodnych typu 'ORZEŁ' w pokładowy kuter torpedowy był niewątpliwie koncepcją nowatorską, pozwalającą - jak się
spodziewano - na zwalczanie okrętów i statków przeciwnika spoza linii horyzontu lub w miejscach płytkich, a więc niedostępnych dla dla okrętów podwodnych.
W czasie kampanii 1939 roku , gdy polskie okręty podwodne operujące na Bałtyku musiały nie raz zaniechać ataku na jednostki niemieckie chroniące się a
płyciznach, pokładowe kutry torpedowe mogłyby prawdopodobnie okazać się bardzo przydatne. Sprawa wyposażenia okrętów podwodnych typu 'ORZEŁ" w
kutry torpedowe pozostała jednak w sferze niezrealizowanych zamierzeń. Nie podjęto jej także w czasie opracowywania projektów okrętów podwodnych
zamówionych w 1939 roku we Francji.
---------Przy okazji warto także zasygnalizować prowadzenie w Polsce od 1938 roku prób z bezzałogową, zdalnie sterowaną łodzią motorową., Próby takie,
rozpoczęta na zlecenie Kierownictwa Marynarki Wojennej, prowadzone były przez Państwowy Instytut Teleradiotechniczny pod kierownictwem prof.
Janusza Groszkowskiego. Według ustnych relacji doświadczenia ze sterowaniem łodzią prowadzono także z pokładu samolotu. Czy zamierzano także w
przyszłości użyć tego rodzaju motorówek jako nosicieli ładunków wybuchowych - nie wiadomo. A może ktoś z Czytelników wie coś na ten temat?
|
| |
LESZEK KOMUDA (MORZE, 9/1975, p. 38)
Opublikowano w Facta Nautica 13 lutego 2011 roku.
|
| |
| |
| |
| |
|
|
 |
|
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
Pin-up girls
nie stronią od morza ...
|
|
|
|
Błogosławiona Marija Petkovic
uratowała okręt podwodny
|
|
|
|
|
|
