|
|
|
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
Okręty podwodne Królestwa Jugosławii
- II wojna światowa -
|
|
|
|
|
|
Okręty podwodne Królestwa Jugosławii (HRABRI, NEBOJSA, SMELI i OSVETNIK) bazowały w Zatoce Kotorskiej.
Fotografia wykonana prawdopodobnie w latach 1930.
|
| |
--------Siły podwodne Królestwa Jugosławii w chwili wybuchu II wojny światowej obejmowały cztery średniej wielkości okręty podwodne. Były to jednostki
nie pierwszej już młodości, które weszły w skład jugosłowiańskiej marynarki wojennej w latach 1928-1929, zamówione jeszcze w czasach, gdy państwo nosiło
nazwę Królestwo SHS. Dwa okręty, HRABRI i NEBOJSA, zbudowane przez stocznię Armstrong w Newcastle, należały do zmodyfikowanego brytyjskiego
typu 'L', konstrukcji pochodzącej jeszcze z czasów I wojny światowej. Dwa pozostałe dwie jednostki, SMELI i OSVETNIK, powstały we Francji, w stoczni
At. & Chantiers de La Loire (Nantes). Ponadto, od roku 1938 budowano w Niemczech dla Jugosławii dwa małe okręty podwodne typu 'IIB'. Miały one być
gotowe w połowie roku 1941, lecz Niemcy zarekwirowali je jeszcze przed zakończeniem budowy i wcielili do Kriegsmarine jako jednostki szkolne, pod
oznaczeniami U 120 i U 121. Skład jugosłowiańskich sił podwodnych uzupełniał stary, nieuzbrojony parowiec HVAR (wod. 1896), pełniący rolę okrętu-bazy.
--------O świcie 6 kwietnia 1941 roku Królestwo Jugosławii zostało napadnięte bez wypowiedzenia wojny przez Niemcy. Atak wyszedł z terytorium Austrii,
Bułgarii, Rumunii i Węgier, a uczestniczyły w nim także siły zbrojne Włoch i Węgier. Armia jugosłowiańska okazała się niezdolna do obrony kraju. Ocenia się,
że zaledwie 60-70% mężczyzn objętych mobilizacją zgłosiło się do wojska. Złożone z Chorwatów jednostki 4. i 7. armii jugosłowiańskiej powitały Niemców
jako wyzwolicieli i odmówiły wykonywania rozkazów. Chorwacja odłączyła się od Królestwa i także wystąpiła przeciw Jugosławii. Już w pierwszych godzinach
wojny stało się oczywiste, że skończy się ona błyskawiczną klęską Jugosławii na lądzie, morzu i w powietrzu.
--------Wybuch wojny zastał marynarkę wojenną Jugosławii w stanie kompromitującego nieprzygotowania do prowadzenia działań bojowych. Większość
okrętów bez walki wpadła w ręce nieprzyjaciela. Spotkało to również okręty podwodne. Trzy z nich, HRABRI, SMELI i OSVETNIK, stojące w swojej bazie
w Zatoce Kotorskiej, nieuszkodzone i porzucone przez własne załogi, stały się 17 kwietnia 1941 łupem włoskich żołnierzy. W przedzień tego wstydliwego
wydarzenia, NEBOJSA z przypadkowo skompletowaną, niepełną załogą, zdołał opuścić Zatokę Kotorską i z trudem, ze względu na niesprawność silników
spalinowych, dotrzeć 27 kwietnia do Aleksandrii. Ciekawostką jest, że okręt ten jako jedyny służył jeszcze po wojnie, do roku 1954, pod zmienioną nazwą na
TARA, w marynarce wojennej Socjalistycznej Federacyjnej Republice Jugosławii.
--------Ani jeden z jugosłowiańskich okrętów podwodnych, przejętych przez Włochów, nie dotrwał do końca wojny. Bliźniaki OSVETNIK i SMELI, wpierw
przemianowane na N1 i N2, ostatecznie otrzymały we włoskiej marynarce nazwy ANTONIO BAJAMONTI i FRANCESCO RISMONDO. Pierwszy z nich
opanowali Niemcy 10 września 1943 w Bonifacio (Korsyka), a następnie po paru dniach zatopili. Drugi zatopiła włoska załoga 9 września 1943 w porcie La
Spezia. HRABRI otrzymał wprawdzie prowizoryczne włoskie oznaczenie N3, lecz ze względu na fatalny stan zrezygnowano z przywócenia go do służby i z
końcem 1942 przeznaczono na złom.
|
| |
|
|
Flotylla jugosłowiańskich okrętów podwodnych z okrętem-bazą.
|
| |
Opublikowano 2 stycznia 2011 roku
© dr Piotr Mierzejewski
|
| |
|
|
 |
|
| |
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
Pin-up girls
nie stronią od morza ...
|
|
|
|
Błogosławiona Marija Petkovic
uratowała okręt podwodny
|
|
|
|
|
|
