|
|
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
HMS PATHFINDER Pierwszy okręt wojenny zatopiony torpedą przez okręt podwodny - I wojna światowa
|
|
|
|
|
|
|
Brytyjski lekki krążownik HMS PATHFINDER padł ofiarą torpedy niemieckiego okrętu podwodnego U 21.
|
|
|
---------Zatonięcie brytyjskiego lekkiego krążownika HMS PATHFINDER na wodach Firth of Forth w pierwszych tygodniach I wojny światowej unaoczniło Brytyjczykom ogrom niebezpieczeństwa ze strony niemieckich sił podwodnych. W przeciągu czterech minut od trafienia torpedą, okręt eksplodował i poszedł na dno niemal z całą załogą. Tragedię przeżyło zaledwie 9 ludzi z załogi liczącej 268 marynarzy i oficerów ...
|
---------Co ciekawe, w pierwszych doniesieniach o katastrofie nie było nawet cienia podejrzenia, że mógł spowodować ją atak okrętu podwodnego. Komunikat brytyjskiej admiralicji, wydany nocą z 6 na 7 września 1915 roku mówił, iż krążownik po wejściu na minę eksplodował i zatonął w ciągu czterech minut. Zdążył przed zatonięciem wezwać pomocy drogą radiową. Początkowo nie zdawano sobie także sprawy z ogromu strat i informowano, że zdołało się uratować od 30 do 50 ludzi, wyłowionych przez torpedowce biorące udział w akcji ratunkowej. W pierwszym komunikacie oceniono straty wśród załogi na 4 zabitych, 13 rannych oraz 242 zaginionych.
--------Dopiero 10 września poinformowano w Londynie opinię publiczną o rzeczywistym powodzie zatonięcia krążownika. Urażona duma wyspiarzy oczekiwała szybkiego i srogiego rewanżu za śmierć załogi i utratę jednostki. Wkrótce potem prasę brytyjską obiegły nieprawdziwe wiadomości, mające zapewne służyć pokrzepieniu serc. No i zaczęło się! Najpierw The Daily News podał wydrukował relację, jakoby HMS PATHFINDER został zaatakowany aż przez dwa U-Booty. Krążownik rzekomo stoczył z nimi zacięty bój, z którego miał wielką szansę wyjść zwycięsko. Wpierw staranował i zatapił jeden okręt podwodny, a gdy zamierzał uczynić to samo z drugim, tamten zdążył wystrzelić celną torpedę. Niestety, ta wiadomość tylko nieco osłodziła gorycz porażki, bo sprawca zatopienia brytyjskiej jednostki umknął bezkarnie. Odezwał się więc inny dziennik, szacowny The Scotsman. W numerze z 15 września 1915 barwnie opisał spektakularny koniec tego drugiego U-Boota. Zaczaiło się na niego aż siedem brytyjskich krążowników i gdy tylko wysunął kiosk ponad powierzchnię morza, trafiły go ich pociski. Pociski wszystkich siedmiu (wspaniałych) krążowników naraz, podkreślam, aby nie było wątpliwości ... Ach, ci żurnaliści! W ten oto sposób porażkę Royal Navy przekuli w jej sukces, wyimaginowy, ale sukces.
--------Nie był to bynajmniej jeszcze koniec sensacyjnych wiadomości związanych z zatopieniem HMS PATHFINDER, jakie można było w 1914 roku znaleźć na łamach prasy. Sprawa odżyła nieoczekiwanie po zatopieniu przez niemiecki okręt podwodny U 9 w ciągu jednej godziny trzech brytyjskich lekkich krążowników, a mianowicie HMS ABOUKIR, HMS CRESSY i HMS HOGUE. Były oficer Royal Navy przekazał dziennikowi The New York Times parę informacji, rzekomo blokowanych przez cenzurę w Wielkiej Brytanii. Według tego informatora, admiralicja brytyjska ukryła fakt, że HMS PATHFINDER padł ofiarą omyłkowego ataku przeprowadzonego przez ... brytyjski okręt podwodny. Stało się tak, gdyż krążowniki typu 'PATHFINDER' do złudzenia przypominały swoją sylwetką niektóre niemieckie lekkie krążowniki. Aby uniknąć w przyszłości tego rodzaju tragicznych pomyłek, wydano rozkaz o przemalowaniu kadłubów jednostek brytyjskich i używaniu bander trzykrotnie większych od stosowanych dotychczas.
|
|
HMS PATHFINDER zbudowany został w stoczni Cammel Laird w Birkenhead. Położenie stępki - 15 sierpnia 1903. Wodowanie - 16 lipca 1904. Wejście do służby - 18 lipca 1905.
|
|
---------HMS PATHFINDER przeszedł do historii jako pierwszy wojenny okręt wojenny zatopiony torpedą wystrzeloną z nieprzyjacielskiego okrętu podwodnego. Tym okrętem podwodnym był U-Boot U 21, a dowodził nim Leutnant zur See Otto Hersing. Dowódca U-Boota atak przeprowadził tylko jedną torpedą i to wystarczyło. Trafiła ona burtę krążownika przed pomostem bojowym, a jej wybuch pociągnął za sobą eksplozję w dziobowym magazynie amunicji. Skutki tego okazały się tragiczne, gdyż HMS PATHFINDER zatonął ciągu czterech minut, tracąc niemal całą załogę - z załogi liczącej 268 ludzi, uratowano tylko 9 rozbitków! Chaotyczne poszukiwania okrętu podwodnego przez znajdujące się w pobliżu kontrtorpedowce zakończyło się fiaskiem. 7 września U 21 wrócił szczęśliwie do bazy w ujściu rzeki Ems, niedaleko wyspy Borkum. A gdy parę miesięcy później zatopił dwa brytyjskie okręty liniowe, HMS TRIUMPH i HMS MAJESTIC, Otto Hersing we flocie niemieckiej zyskał przydomek "Niszczyciela Pancerników" ...
---------Marek Perepeczko w książce "U-Booty pierwszej wojny światowej" (Warszawa, 2000) zacytował następujący zapis z dziennika bojowego U 21:
-----Godzina 4.45 po południu. Wystrzelono torpedę. Zaobserwowano trafienie. Zanurzenie 20 metrów. Godz. 5.00 po południu. Zanurzenie 10 metrów. Nigdzie nie widać śladu krążownika. Zaobserwowano 6 kontrtorpedowców oraz liczne jednostki rybackie płynące z dużą prędkością ze wszystkich kierunków w stronę miejsca przeprowadzenia ataku. Ponowne zanurzenie na 20 m. -----Godz. 8.00 po południu. Kurs 80°. Zanurzenie 10 m. Godz. 22.00. Wynurzenie. Ładowanie baterii. Kurs 80°. Uwaga: Bardzo silny wstrząs podczas wybuchu torpedy w odległości 1500 metrów przy zanurzeniu na 20 m. Na szczęście nie okazał się niebezpieczny dla okrętu podwodnego. Po zatonięciu krążownika nieprzyjaciel podjął bardzo intensywne poszukiwania U-Boota przez liczne kontrtorpedowce.
|
|
---------Bruno Weyer w roku 1911 w swoim Taschenbuch der Kriegsflotten podał następującą charakterystykę krążownika: wyporność - 3000 ton; prędkość - 25,3 węzłów; uzbrojenie - 10 dział 7,6 cm/L45, 8 dział 4,7 cm oraz 2 wyrzutnie torpedowe 45 cm; napęd - 17500 KM, 2 śruby napędowe; zapas węgla - 150 (380) ton; wymiary - 112,8 x 11,7 x 4,2 m; załoga - 306 ludzi. W tym samym wydawnictwie, lecz z roku 1914 roku, zasygnalizował przezbrojenie okrętu - zamiast dział 7,6 cm i 4,7 cm zamontowano 9 dział kalibru 10,2 cm, oraz zmniejszenie liczebności załogi do 270 ludzi. Uzupełniając te dane informacjami z innych źródeł, dodam, że siłownię krążownika stanowiły dwie 4-cylindrowe maszyny parowe oraz 12 kotłów typu Laird-Normand.
|
|
|
|
Czytaj także na stronach FACTA NAUTICA:
|
| HMS FORMIDABLE - pierwszy pancernik zatopiony przez okręt podwodny | | S/s GLITRA - pierwszy statek zatopiony przez U-Boota | U 21 - pierwszy okręt podwodny, który torpedą zatopił okręt przeciwnika |
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|