|
Okręty podwodne |-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------| Strona główna
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
| |
|
|
|
|
|
 |
|
|
|
|
|
 |
USS SEALION (SS-195)
Pierwszy amerykański okręt podwodny utracony podczas wojny z Japonią
dr Piotr Mierzejewski
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
------Amerykańskie siły podwodne swoją pierwszą stratę w
wojnie z Japonią poniosły 10 grudnia 1941 roku, czyli w trzy
dni po ataku na Pearl Harbor. Wtedy to japońskie samoloty
zniszczyły USS SEALION, unieruchomiony w bazie US Navy
w Cavite na Filipinach. Okoliczności, w jakich to nastąpiło
opisał Clay Blair w książce Ciche zwycięstwo (wyd. polskie
2001, pp. 112-113, Wyd. Magnum, przekład Leszek
Erenfeicht, tytuł oryginału - Silent Victory. The US
Submarine War Against Japan, 1975):
------"SEALION pod dowództwem Richarda George'a Voge'a i
SEADRAGON dowodzony przez Williama Edwarda "Pete'a" Ferralla
także były wówczas w Cavite, gdzie przechodziły przegląd.
SEALION był w gorszej sytuacji, gdyż jego silniki leżały nadal
rozgrzebane na nabrzeżu. (...) W chwili nalotu ekipy stoczniowe
zajęte były malowaniem i na drewnianej wykładzinie górnego pokładu
stały dziesiątki puszek z farbami i rozpuszczalnikiem"
------"Kiedy rozległy się syreny, marynarze z obu okrętów obsadzili
wukaemy na kioskach i zaczęli szykować się do walki. Jedna z bomb
zrzuconych przez pierwszą grupę bombowców upadła na nabrzeże
koło SEADRAGONA, zmiatając stojący tam barak. Okręty
prowadziły ogień ze wszystkich luf, ale samoloty leciały bardzo
wysoko."
------"Widząc przygotowania do drugiej fali nalotu, Voge i Ferrall
rozkazali wszystkim członkom załog schronić się wewnątrz
kadłubów. Tym razem na SEALIONA spadły dwie bomby - jedna
trafiła w platformę ze stanowiskiem wukaemu na szczycie kiosku,
druga spadła na pokład tuż przed rufowym włazem do maszynowni.
Odłamki bomb uderzyły w kiosk stojącego obok SEADRAGONA.
Wybiły trzy dziury w obudowie kiosku, wewnątrz której schroniło
się sześciu członków załogi okrętu.Zginął piaty oficer, podporucznik
marynarki Samuel Howard Hunter jr. i czterech marynarzy z
maszynowni SEALIONA. Były to pierwsze w tej wojnie ofiary
śmiertelne wśród podwodniaków."
-------"Na zewnątrz zapanował chaos. Japońskie bomby spadały na
bazę niemal bez przerwy. Jedna z nich trafiła w magazyn farb, który
eksplodował, rozrzucając płonące puszki po całym porcie. Inna
trafiła w warsztat torpedowy, rozrzucając po bazie butle tlenowe i
głowice bojowe torped."
|
|
Moment eksplozji japońskich bomb na pokładzie USS SEALION
oczyma rysownika. Obok, z prawej strony, bliźniaczy USS SEADRAGON.
|
| |
| |
--------"Tuż obok SEADRAGONA gwałtownie płonął trałowiec BITTERN. Bomba trafiła także w barkę, na którą z obu okrętów wyładowano na
czas remontu czterdzieści osiem torped Mark XIV. Torpedy nie wybuchły, ale barka przewróciła się do góry dnem, a jej drocenny ładunek spadł
za burtę. Puszki z farbą na pokładzie SEADRAGONA płonęły. SEALION, śmiertelnie raniony, przechylił się na prawą burtę i na wpół zatonął rufą
do przodu."
|
|
---------Wrak okrętu, przechylony 15° na prawą burtę, opierał się rufą o dno basenu portowego, a 40 % powierzchni jego pokładu
znalazło się pod wodą. Druga bomba, która przebiła główny zbiornik balastu i sztywny kadłub, następnie eksplodowała w przedziale
silnikowym, całkowicie go demolując. Wobec ogromnych zniszczeń w porcie i stoczni marynarki w Cavite, oraz szybko
nadciągających sił japońskich, podniesienie i wyremontowanie USS SEALION okazało się nie do wykonania na Filipinach. Z kolei
najbliższa baza, w której remont byłby możliwy, znajdowała się aż na Hawajach, w Pearl Harbor, w odległości 5000 mil! W tej
sytuacji musiała zapaść decyzja o zniszczeniu okrętu w sposób uniemożliwiający ewentualne wykorzystanie go w przyszłości przez
Japończyków. Prace zabezpieczające rozpoczęto od wycięcia w kiosku otworu odpowiedniej wielkości, poprzez który wkroczyła do
wraku ekipa techniczna. Wymontowała ona z kadłuba najcenniejsze urządzenia, m.in. sonar, żyroskopy i radiostację. Po
podniesieniu wraku, umieszczono w jego wnętrzu trzy bomby głębinowe, które zdetonowano 25 grudnia 1941, gdy trwała już walka
sił lądowych niedaleko od bazy.
|
|
Samuel Howard Hunter, Jr
(1914-1941)
Lieutnant, Junior Grade
Zginął na USS SEADRAGON,
w kiosku którego schronił się
podczas nalotu.
|
| |
|
|
|
|
|
|
| |
Tak prezentował się USS SEALION 6 października 1939 roku podczas ostatnich prób morskich...
|
|
|
|
... tak zaś wyglądał jego wrak w roku 1945, leżący na płyciźnie Zatoki Manilskiej.
|
| |
|
---------USS SEALION uważany był jeden z najbardziej udanych amerykańskich okrętów podwodnych typu 'SARGO' (zwanego też nowym typem 'S' drugiej
grupy). Budowę jego rozpoczęto 20 czerwca 1938 roku w stoczni Electric Boat Co. w Groton. Ceremonia wodowania miała miejsce 25 maja 1939, zaś do
służby w US Navy wszedł z dniem 27 listopada 1939.
|
|
|
--------Początkowo okręt bazował w portach zachodniego wybrzeża USA,
lecz już jesienią 1940 roku wszedł w skład 17. dywizjonu okrętów
podwodnych, oddelegowanych do obrony Filipin. Po reorganizacji w 1941
roku, razem z bliźniaczymi USS SEADRAGON, USS SEARAVEN i USS
SEAWOLF, tworzył 202. dywizjon OP 2. flotylli sił podwodnych Floty
Azjatyckiej, stacjonujący w Cavite (okolice Manili).
|
--------Od połowy lutego 1940 roku dowództwo
nad USS SEALION objął Richard George Voge
(1904-1948). Po utracie swojej jednostki, już
17 grudnia 1941 został mianowany dowódcą
innego okrętu podwodnego, USS SAILFISH
(SS-192, ex USS SQUALUS).
-------Richard G. Voge zakończył służbę w
amerykańskiej marynarce wojennej w stopniu
kontradmirała. Jego nazwiskiem ochrzczono w
1965 roku fregatę USS VOGE (FF-1047),
której matką chrzestną została wdowa po nim,
pani Alice Voge Getting.
|
|
Richard George Voge
Dowódca USS SEALION
|
Wodowanie USS SEALION w stoczni Electric Boat Co (Groton).
25 maja 1939 roku.
|
|
| |
|
--------Pomimo poważnych uszkodzeń odniesionych przez okręt, Japończycy uznali za celowe podniesienie go. Nic im jednak z tego nie przyszło, gdyż
nieszczęsna jednostka została nieomal natycmiast po wydobyciu jeszcze raz celnie zbombardowana - tym razem przez lotnistwo amerykańskie. Eksplozja
bomby zamieniła okręt w stos poskręcanego, nieprzydatnego złomu . . .
--------Wrak okrętu ponownie podniesiony został z dna przez amerykańską służbę ratowniczą w roku 1959. Wydobyto wówczas z wnętrza przedziału
silnikowego szczątki czterech poległych marynarzy oraz wiele przedmiotów. Dwaj polegli członkowie załogi pochowani zostali przez swoje rodziny, szczątki
dwóch pozostałych spoczęły na dnie morza u brzegów wyspy Luzon, z zachowaniem całym ceremoniału wojennomorskiego, 20 listopada 1961 roku. Warto
dodać, że do rodzin marynarzy powróciły także liczne przedmioty osobistego użytku członków załogi, odnalezione we wnętrzu wraku.
|
| |
--------W wielu opracowaniach spotyka się twierdzenie, jakoby USS SEALION był pierwszym okrętem podwodnym utraconym przez USA podczas II wojny
światowej. W rzeczywistości ta smutna palma pierwszeństwa przysługuje wysłużonemu USS O-9, który zatonął wraz z całą załogą 20 czerwca 1941 roku,
zgnieciony ciśnieniem wody.
|
| |
|
|
Podstawowe dane techniczne USS SEALION (SS-195)
według U.S. Warships of World War II(Paul H. Silverstone 1972, Doubledary & Company, Inc., Garden City - New York):
Wyporność nawodna/podwodna - 1460/2350 ton; prędkość nawodna/podwodna - 21/9 węzłów; wymiary (w stopach) - 310 1/2 x 27 1/4 x 13 3/4); napęd -
silniki Diesla 5500 KM, silniki elektryczne 3300 KM; uzbrojenie: 8 wyrzutni torpedowych 21 cali (cztery dziobowe, cztery rufowe),
jedna armata kalibru 4 cali; załoga - 70 ludzi.
-Z kolei The Illustrated World Guide to Submarines (John Parker 2007, Hermes House, London)
podaje następującą charakterystykę typu 'SARGO':
Wyporność nawodna/podwodna w tonach amerykańskich i angielskich - 1427 i 1404,5/2312 i 2275,5; prędkość nawodna/podwodna - 20/7,75 węzłów;
wymiary - długość 94,5 m (310 stóp), szerokość 8,25 m (27 stóp); napęd: silniki Diesla 4101,3 kW/5500 KM, silniki elektryczne 2043,2 kW/ 2740
KM; uzbrojenie: 8 wyrzutni torpedowych 533 mm/21 cali, 24 torpedy, działo 76 mm/3 cale (50 kal.), 2 wukaemy 12,7 mm,
2 karabiny maszynowe 7,72 mm; załoga - 55 ludzi.
|
|
|
|
|
|
| |
|
| |
|
| |
Opublikowano 15 sierpnia 2010 roku
© Piotr Mierzejewski
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
____________________________________________________________________________
Facta Nautica
dr Piotr Mierzejewski hr. de Calmont
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
| |
| |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
| |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
| |
| |
|
|
