|
|
|
|
|
|
|
|
- MARYNARKA HANDLOWA - STATKI - OKRĘTY WOJENNE - MARYNISTYKA - WRAKI - MORZE - MARYNARKA WOJENNA -
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ARABIA
Amerykański parostatek - Żegluga śródlądowa - Wrak pod polem kukurydzy
dr Piotr Mierzejewski
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
Odkopany wrak parowca ARABIA znaleziony 14 metrów pod powierzchnią pola kukurydzy w okolicach Kansas City.
Objaśnienia: Po bokach widoczne koła napędowe, w głębi maszyna parowa, umieszczona w części rufowej.
Pocztówka wydana w U.S.A. Fotografię wykonał David Hawley, odkrywca wraku, obecny współwłaściciel Steamboat Arabia Museum.
|
| |
Pierwszy statek o napędzie parowym pojawił się na wodach Missouri około roku 1819. Był to INDEPENDENCE, który utrzymywał stałe połączenie między
Kansas City a Keytesville. Liczba parostatków na tej wielkiej rzece szybko wzrastała z roku na rok. Dość powiedzieć, iż w 1858 r. było ich już około stu
trzydziestu, nie licząc mniejszych jednostek. Kapryśne warunki nawigacyjne na Missouri wyraźnie preferowały bocznokołowce jako bardziej zwrotne niż
tylnokołowce, które z kolei przeważały na Mississippi.
|
| |
|
|
ARABIA na wodach MISSOURI. Współczesny obraz pędzla Gary Lucy.
|
| |
|
|
Gwałtowny rozwój żeglugi na Missouri nie szedł w parze ze wzrostem
bezpieczeństwa. Przeciętny żywot parostatków trwał zaledwie kilka lat,
gdyż wypadki i katastrofy zdarzały się nadzwyczaj często. Ocenia się, że do
czasu uregulowania rzeki na jej dnie spoczęło ponad trzysta jednostek. Tylko
na odcinku między St. Louis a Kansas City w latach 1830-1895 zatonęło
prawie dwieście statków. Jednym z nich był bocznokołowiec ARABIA.
Parowiec ARABIA zbudowany został w roku 1853 nad rzeką Monongahela w
Brownsville (Pennsylvania). Pojemność jego wynosiła 222 BRT przy 52 m
długości i 8,8 m szerokości. Prędkość eksploatacyjną 8 km/godzinę osiągał
dzięki bocznym kołom napędowym, obracanym przez maszynę parową, której
kocioł opalano drewnem. Statek przewoził ludzi i towary po wodach Missouri,
Mississippi, Ohio i Yellowstone. Zdarzyło mu się także transportować ponad
stuosobowy oddział armii amerykańskiej.
|
|
Bocznokołowiec ARABIA.
|
| |
W swój ostatni rejs statek wypłynął 30 sierpnia 1856 roku z St.Louis, mając na pokładzie 130 pasażerów i ponad 200 ton artykułów przemysłowych dla
osadników. 5 września niedaleko od Kansas City, w rejonie miasta Parkville, tuż przed zachodem słońca zahaczył o dębowy pień skryty pod powierzchnią
wody. Uderzenie było tak silne, że rozerwało kadłub. Statek zatonął bardzo szybko, w ciągu paru minut, które umożliwiły wprawdzie ewakuację wszystkich
pasażerów i całej załogi, ale nie dały szans na ratowanie ładunku. Nazajutrz w miejscu katastrofy widać było tylko górne części kominów oraz dach sterówki.
Statek systematycznie zagłębiał się w muliste dno, aż wreszcie całkowicie skrył się pod powierzchnią wody.
Pamięć o katastrofie trwała jednak wśród miejscowego społeczeństwa, mimo znacznego upływu czasu. Zwłaszcza, iż krążyła opowieść jakoby wnętrze
wraku kryło 400 baryłek whisky! Z upływem lat Missouri wielokrotnie zmieniała koryto i poszukiwacze skarbów mieli coraz więcej kłopotów z jego
lokalizacją. Powiodło się dopiero w roku 1988 Davidowi Hawleyowi, który odkrył wrak spoczywający 14 metrów pod powierzchnią pola kukurydzy, w
odległości kilkuset metrów od koryta Missouri. Prace wykopaliskowe zakończyły się wielkim sukcesem - wydobyto wszystkie zachowane elementy statku i
jego ładunku. Koszt tego przedsięwzięcia pochłonął ponad milion dolarów.
|
|
|
Współczesny obraz przedstawiający tonący parowiec ARABIA.
|
|
|
|
|
Fragmenty stałej ekspozycji przedmiotów wydobytych z wraku
i zgromadzonych w Steamboat Arabia Museum w Kansas City.
|
| |
- Przedmioty wydobyte z wraku, w tym cały 200-tonowy ładunek towarów
dla osadników, są eksponowane obecnie w Kansas City w prywatnym muzeum
poświęconym katastrofie (Steamboat Arabia Museum). Pokazane tu
fotografie przedstawiają tylko nieznaczną część eksponatów - samych butów
wydobyto aż 5000 par! Wszystkie przemioty zachowały się w doskonałym
stanie i nic dziwnego, że w tej sytuacji wrak parostatku często nazywany
jest kapsułą czasu, umożliwiającą zrekonstruowanie warunków w jakich
przyszło żyć Amerykanom w połowie XIX wieku.
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
Opublikowano 10 listopada 2012 r.
© dr Piotr Mierzejewski
|
| |
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
| |
| |
| |
|
| |
PIN-UP GIRLS
|
|
Akty na dawnych pocztówkach
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
