| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
||| - MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA - |||
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
EMBA
- Radziecki statek zaatakowany przez samolot USA w 1944 roku -
PIOTR MIERZEJEWSKI
-
|
|
|
| |
|
|
|
|
Radziecki zbiornikowiec EMBA widziany z kabiny atakującego go samolotu.
-
|
| |
--------Flota handlowa ZSRR podczas II wojny światowej dysponowała dwoma zbiornikowcami o nazwie EMBA. Jeden z
nich eksploatowano na Morzu Czarnym, drugi na Pacyfiku. EMBA (7886 BRT) z Morza Czarnego została storpedowana i
zatopiona 30 lipca 1943 roku przez U-Boot U 24 w czasie, gdy stała przy nabrzeżu portu Suchumi. Nazwę tego statku
przejął w roku 1944 tankowiec SHAWNEE TRAIL (amerykański typ T2-SE-A1), jaki został przekazany Związkowi
Radzieckiemu w ramach ustawy "Lend-Lease". W piśmiennictwie jest on czasem określany jako EMBA II.
--------Zbiornikowiec zbudowano w stoczni Kaiser Co., Inc. w Portland (Oregon) na zamówienie Maritime Commission, a
następnie, 28 czerwca 1944 r. przejęła go War Shipping Administration, która podjęła decyzję o przekazaniu go pod
banderę radziecką. Jego przeznaczeniem miał być transport paliwa między portami zachodniego wybrzeża Ameryki
Północnej a Władywostokiem. Trasą tą, uchodzącą za w miarę bezpieczną, w latach 1942-45 płynęły ze Stanów
Zjednoczonych do ZSRR ogromne ilości sprzętu i zaopatrzenia, transportowane przez radzieckie statki. Zdarzały się
jednak tragiczne pomyłki i aż sześć radzieckich statków padło ofiarami amerykańskich okrętów podwodnych. Spowodowało
to śmierć 145 radzieckich marynarzy i pasażerów. Zdarzały się także ataki amerykańskich samolotów na radzieckie
transportowce. O jednym z takich ataków piszę w tym miejscu.
-
|
|
|
Amerykański samolot bombowy i patrolowy Lockheed PV-1 Ventura podczas lotu nad Aleutami w marcu lub czerwcu 1943 r.
Tego typu maszyna zaatakowała radziecki zbiornikowiec EMBA.
-
|
| |
---------27 sierpnia 1944 roku amerykański samolot bombowo-patrolowy typu Lockheed PV-1 Ventura, mający za zadanie
atakowanie japońskich transportowców, szukał celu dla swoich bomb w rejonie Wysp Kurylskich i Kamczatki. Gdy pilot
samolotu, porucznik Everett Price, dostrzegł na powierzchni morza dwie jednostki, ochoczo zidentyfikował je jako
japoński zbiornikowiec płynący w towarzystwie patrolowca. W tej sytuacji decyzja mogła być tylko jedna - atak na
zbiornikowiec. Samolot zszedł niżej i długimi seriami z pięciu karabinów maszynowych kalibru 0.50 ostrzelał statek,
powodując wyraźne zniszczenia nadbudówki. Zaatakowany zbiornikowiec natychmiast odpowiedział silnym lecz niecelnym
ogniem z dział przeciwlotniczych rozmieszczonych na dziobie i rufie. Samolot nie zrażony ostrzałem po mistrzowsku
zbombardował statek - rzucona bomba trafiła w śródokręcie, przebiła pokład i rozerwała burtę na wysokości około 2
metrów nad powierzchnią wody. W krytycznym momencie ataku, jeden członków załogi samolotu dostrzegł na burcie
bombardowanej jednostki namalowaną czerwoną flagę z sierpem i młotem oraz duże czarne litery USRR na białym
prostokącie! Nie zdążył jednak przekazać tej informacji dowódcy i ... stało się! Zamiast efektownego sukcesu, porucznik
Everet Price zaliczył omyłkowy atak na statek sojusznika. Na domiar złego, przy doskonałej widoczności ... Amerykańska
maszyna powróciła do bazy, zaś zbiornikowiec bez dalszych przygód dotarł do Władywostoku.
-
|
|
|
Radziecki zbiornikowiec EMBA sfotografowany na parę sekund przed trafieniem lecącą już bombą.
-
|
|
|
Radziecki zbiornikowiec EMBA w chwili eksplozji bomby lotniczej.
|
| |
---------Ciekawe, że źródła radzieckie datowały opisane wydarzenie na dzień 14 października i w nieco innym rejonie niż
Amerykanie. Specjalna komisja amerykańska pojawiła się w 1944 roku we Władywostoku, aby obejrzeć skutki ataku
lotniczego na zbiornikowiec. Opublikowano wówczas w USA informację, że nikt w wyniku fatalnego błędu załogi samolotu
nie poniósł nawet najmniejszych obrażeń. Obecnie w źródłach rosyjskich mówi się, iż ofiary jednak były - jeden zabity i
dwóch członków załogi radzieckiego statku.
---------Zbiornikowiec EMBA pływał pod banderą ZSRR do marca roku 1948, po czym oddany został Amerykanom. US Navy
przejęła go pod pierwotną nazwą USS SHAWNEE TRAIL 25 maja 1948 r. Sprzedano go na złom 10 sierpnia 1973 roku.
-
|
|
|
Rok 1976: Dawny zbiornikowiec floty USS SHAWNEE TRAIL (T-AO-142), ex radziecki EMBA, w Kearny (New Jersey)
w oczekiwaniu na złomowanie.
-
|
| |
--------Statek powstał w stoczni Kaiser Company, Swan Island Yard w Portland, Oregon pod numerem stoczniowym 71.
Początek budowy: 18.04.1944. Wodowanie: 31.05.1944. Koniec budowy: 28.06.1944.
Nośność: 15300 DWT. Napęd: turboelektryczny, 8000 KM, 1 śruba napędowa. Prędkość: 15,1 (15,5?) węzłów.
Uzbrojenie, gdy pływał jako EMBA: 2 x 76 plot, 8 x 20 plot.
|
|
| |
| |
| |
|
|
Opublikowano 4 grudnia 2015 r.
Piotr Mierzejewski
|
_______________________________________________________________________
Facta Nautica
dr Piotr Mierzejewski
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
