Okręty podwodne
|
sztandary.com.pl
|
sztandary.com | sztandary.graptolite.net
|
sztandary.co | mierzejewski.biz
|
Statki i okręty
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
s.s. MANIPUR
Makieta krążownika liniowego HMS INDOMITABLE - I wojna światowa
dr Piotr Mierzejewski
|
|
| |
|
|
|
|
Frachtowiec s.s. MANIPUR jako sobowtór krążownika liniowego HMS INDOMITABLE. Fotografia z roku 1915.
Zbudowany przez stocznię Harland & Wolff w Belfaście pod numerem stoczniowym 374 dla T. & J. Brocklebank.
Wodowanie 14.11.1905 r. Przekazanie właścicielowi: 13.1.1906 r. Do wybuchu I wojny światowej pływał na trasie Wielka Brytania - Indie.
Pojemność: 7654 BRT; prędkość eksploatacyjna: 10,5 węzłów; wymiary: 143,35 x 17,69 x ? m; napęd: maszyna parowa potrójnej ekspansji o mocy 3300 IHP.
|
| |
----------W ostatnich dniach lutego 1915 roku można było na wodach Atlantyku spotkać dwa potężne brytyjskie pancerniki zmierzające z żółwią szybkością
ku Cieśninie Gibraltarskiej. Zdziwienie wśród obserwatorów budził fakt, iż dawały się one z łatwością doganiać i wyprzedzać przez wszystkie statki
handlowe znajdujące się na trasie Wielka Brytania - Gibraltar. Prędkość tego dziwnego zespołu okrętów oceniano zaledwie na kilka węzłów! Wprawniejsze
oko rozpoznawało w nich bez trudu krążowniki liniowe HMS INDOMITABLE i HMS TIGER, a co bardziej dociekliwi trafnie domyślali się, że obie
jednostki mają wzmocnić brytyjsko-francuskie siły morskie biorące udział w kampanii dardanelskiej.
|
| |
|
|
Brytyjski krążownik liniowy HMS INDOMITABLE. Pocztówka sprzed I wojny światowej.
|
| |
-------5 marca oba okręty, po przepłynięciu całego Morza Śródziemnego z zachodu na wschód, z majestatyczną powolnością wpłynęły do portu na wyspie
Tenedos (obecnie Bozcaada) nieopodal wejścia do cieśniny Dardanele. Po krótkim postoju, trwającym zaledwie parę godzin, ponownie wyszły w morze, aby
demonstracyjnie przedefilować wzdłuż tureckiego wybrzeża. Niedługo potem informacja o zwiększeniu sił brytyjskich o dwa potężne okręty w rejonie
Gallipoli przekazana została do Berlina przez niemiecki wywiad.
-------Minęły miesiące nim Niemcy zorientowali się, że padli ofiarą mistyfikacji. Rzekome krążowniki liniowe HMS INDOMITABLE i HMS TIGER okazały
się być tylko pływającymi makietami okrętów wojennych, zbudowanymi na kadłubach statków handlowych s.s. MANIPUR i s.s. MERION. Cała sprawa wyszła
na jaw, gdy niemiecki okręt podwodny UB 8 nocą 30 maja 1915 roku na Morzu Egejskim, w odległości 6 mil na wschód od wyspy Hagiostrati, storpedował i
zatopił brytyjski okręt rozpoznany wstępnie jako krążownik liniowy typu 'LION'. Dowódca U-Boota ze zdumieniem ujrzał przez peryskop, że od tonącego
okrętu oderwały się potężne wieże artyleryjskie i zamiast natychmiast zatonąć swobodnie unosiły się na powierzchni morza.
------W ten oto sposób zdemaskowana została zakrojona na dużą skalę operacja dezinformacji niemieckiego wywiadu, której pomysłodawcą był sam Winston
Churchill, ówczesny Pierwszy Lord Admiralicji. Operacja ta, zapoczątkowana w ostatnich miesiącach roku 1914, polegała na przekształceniu jedenastu
dużych statków w makiety brytyjskich pancerników i krążowników liniowych. Powstała kosztem zaangażowania potężnych nakładów finansowych eskadra
fałszywych okrętów pancernych, nazwana oficjalnie Special Service Squadron, nie podlegająca Royal Navy, lecz RFA (Royal Fleet Auxiliary), nie przyniosła
spodziewanych korzyści. Od połowy 1915 roku Brytyjczycy rozpoczęli proces stopniowej likwidacji zespołu okrętów-sobowtórów.
|
| |
-------MANIPUR, nazwany SSV 12 INDOMITABLE (uwaga: SSV = Special Service Vessel) używany był w trakcie kampanii dardanelskiej nie tylko do
pozorowania krążownika liniowego, lecz także do skrytego transportowania wojska. Służba jego w RFA w roli makiety okrętu pancernego dobiegła końca w
październiku 1915 roku, gdy zwrócono go spółce armatorskiej T. & J. Brocklebank. Statek jednak nie wrócił do roli frachtowca, gdyż niemal natychmiast
odkupiła go Royal Navy. Po przejściu gruntownej przebudowy i zamontowaniu uzbrojenia artyleryjskiego MANIPUR od września 1916 r., przemianowany na
HMS SANDHURST, podjął służbę jako okręt warsztatowy. W okresie międzywojennym wykorzystywano go na Malcie jako okręt-bazę niszczycieli, a
podczas drugiej wojny światowej pełnił tę samą rolę dla małych jednostek eskortowych. Złomowano go dopiero w kwietniu 1946 w Dalmuir (Szkocja).
|
| |
|
|
Okręt-baza niszczycieli HMS SANDHURST (F 92) - kolejne wcielenie dawnego frachtowca s.s. MANIPUR.
Malta, kwiecień 1934 roku.
|
| |
---------Na marginesie warto wspomnieć, że w polskim piśmiennictwie wzmiankę na temat eskadry sobowtórów pancerników Royal Navy znaleźć można m.in.
w książce "U-Booty pierwszej wojny światowej" (Andrzej Perepeczko, 2000, str. 178). Autor książki błędnie jednak poinformował, że s.s. MUNIPUR
pozorował w 1915 roku krążownik liniowy HMS INFLEXIBLE.
|
| |
Opublikowano w Facta Nautica 10 grudnia 2011 r.
© Piotr Mierzejewski
|
______________________________________________________________________________________________
- Facta Nautica -
dr Piotr Mierzejewski hr. Calmont
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
