Okręty podwodne
|
|
sztandary
|
sztandary
|
sztanda
|
sztandary
|
ica
|
|
Statki i okręty
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
LUDION
- Francuski okręt podwodny - Typ NAÏADE - Marine Nationale -
dr Piotr Mierzejewski
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
Francuski okręt podwodny LUDION wchodzi do portu w Dunkierce. Kolorowana pocztówka (ok. 1908).
The French submarine LUDION entering the harbour at Dunkerque. Old French postcard (ca. 1908).
|
|
| |
|
---------21 maja 1914 roku, a więc zaledwie na kilka tygodni przed wybuchem I wojny światowej, ze służby w marynarce wojennej Francji wycofano
osiemnaście okrętów podwodnych typu 'NAÏADE' (zwanego też typem 'ALOSE', gdyż jednostka o tej nazwie zachowała się do dziś i jest eksponowana w
Marsylii). Dwie inne jednostki typu 'NAÏADE' skreślono nieco wcześniej, w latach 1912 i 1913. Były to okręty o konstrukcji jednokadłubowej, bardzo małe,
wówczas już dramatycznie przestarzałe, bez wartości bojowej, przeznaczone pierwotnie do obrony portów, lecz później wykorzystywane tylko w celach
szkoleniowych. Za największą ich wadę uważono niewielki zasięg, stanowiący poważne ograniczenie w warunkach bojowych. Mogły schodzić do głębokości
około 30 metrów i przebywać w zanurzeniu przez 24 godziny. We wnętrzach ich kadłubów panowała nieznośna ciasnota, uniemożliwiająca marynarzowi
przeciętnego wzrostu znalezienie miejsca, gdzie mógłby stanąć wyprostowany. Stłoczenie zbiorników, silników, prądnic, akumulatorów oraz innych
przyrządów i aparatów powodowało, że poruszanie się załogi przypominało wzajemne pełzanie po sobie, na dodatek przy znacznie ograniczonej widoczności.
---------Jednostki typu 'NAÏADE' w historii Marine Nationale zajęły miejsce szczególne, gdyż były jej pierwszymi okrętami podwodnymi korzystającymi z
silników spalinowych, a konkretniej mówiąc - silników benzolowych (benzolem nazywano wtedy mieszaninę benzyny z toluenem). Silniki te nie poruszały
jednak śruby okrętowej, lecz obracały sprzężone z nimi bezpośrednio zespoły generatorów elektrycznych. Uzyskaną w ten sposób energię elektryczną
wykorzystywały dopiero silniki elektryczne osadzone na wałach pędników. Generatory ładowały także 99 będących na wyposażeniu akumulatorów. Autorem
okrętów typu 'NAÏADE' był znany podówczas inżynier Gaston Romazotti (1855-1915), który wykorzystał przy projektowaniu ich swoje wcześniejsze plany,
pochodzące jeszcze z roku 1885.
---------Zamówienie na dwadzieścia okrętów podwodnych typu 'NAÏADE', znajdujące się w ramach programu rozwoju floty z roku 1900, złożono 3 kwietnia
1901 roku w stoczniach w Tulonie, Rochefort i Cherbourgu. Największe zlecenie, na dziesięć sztuk, przyjęła stocznia w Tulonie. Jednostkom powstałym w
tej stoczni tym nadano nazwy: PERLE (ex Q 17), ESTURGEON (ex Q 18), BONITE (ex Q 19), THON (ex Q 20), SOUFFLEAR (ex Q 21), DORADE (ex Q
22), GRONDIN (ex Q 31), ANGUILLE (ex Q 32), ALOSE (ex Q 33) oraz TRUITE (ex Q 34). Sześć okrętów powstało w Rochefort: LOUTRE (ex Q 25),
CASTOR (ex Q 26), PHOQUE (ex Q 27), OTARIE (Q 28), MEDUSE (ex Q 29), OURSIN (ex Q 30), zaś cztery w Cherbourgu: NAÏADE (ex Q 15),
PROTEE (ex Q 16), LYNX (ex Q 23) i LUDION (ex Q 24). Jednostki te sukcesywnie zasilały flotę francuską w latach 1904-1907. Rozmieszczono je w
ważnych bazach marynarki na terenie Francji (Tulon, Dunkierka, La Pallice), a także w Afryce (Bizerta) i Azji (Sajgon).
--------LUDION, którego budowę rozpoczęto 2 czerwca 1902 w Cherbourgu, wszedł do służby z dniem 18 marca 1904 roku (a nie 1903, jak omyłkowo podaje
Fontenoy 2007 [3], błędnie także twierdząc, że zbudowała go stocznia w Tulonie, cf. [1] ). Przez pierwsze miesiące bazował w Cherbourgu. W sierpniu 1905
roku przeholowano go do Dunkierki. W trakcie tego rejsu, wskutek błędu załogi nabrał ponad dwie tony wody przez otwarty właz i był tylko o krok od
zatonięcia. Dzięki szybkiej reakcji i pomocy jednostki holującej udało się jednak uratować nie tylko całą załogę, ale i okręt.
--------LUDION znalazł się wśród osiemnastu jednostek swojego typu zdemoblizowanych 21 maja 1914 roku i, podobnie jak i one, nadal pozostawał w
dyspozycji Marine Nationale. Okręty te jeszcze całymi latami wykorzystywano w różny sposób, m.n. do celów szkoleniowych jako pływające cele
artyleryjskie. Taką rolę pełnił również LUDION - specjalnie przygotowany jako okręt-cel, służył w tej roli od 14 maja do 29 października 1916 roku, kiedy
zdemolowany pociskami wreszcie zatonął. Podniesiono go z dna 9 listopada 1916, lecz sprzedano na złom dopiero 17 marca 1921 w Cherbourgu.
-------
---------------Podstawowe dane okrętów podwodnych typu 'NAÏADE' według trzech różnych źródeł:
--------B. Weyer (1911): wyporność nawodna/podwodna - 68/? ton; predkość nawodna/podwodna - 8/5-6 węzłów; zasięg
nawodny/podwodny - 200 Mm przy 8 węzłach; uzbrojenie - 2 wyrzutnie torpedowe 45 cm; wymiary: 23,5 x 2,26 x 2,4 m;
napęd: silnik benzynowy (60 KM)/silnik elektryczny, 1 śruba; załoga - 12 ludzi.
--------A. Taras (2003): wyporność nawodna/podwodna - 68/? ton; prędkość nawodna/podwodna - 7/5 węzłów; zasięg
nawodny/podwodny - ?/?; uzbrojenie - 2 wyrzutnie torpedowe (ramowe, systemu Drzewieckiego) 450 mm; wymiary: 23,5 x
2,26 x 2,41 m; napęd - silnik benzynowy (60 KM)/silnik elektryczny; załoga - 5 ludzi (1 oficer).
--------P. E. Fontenoy (2007): wyporność nawodna/podwodna: 70,5/73,5 ton; prędkość nawodna/podwodna: 7,25/6
węzłów; zasięg nawodny/podwodny - 200 Mm przy prędkości 5,5 węzłów/30 Mm przy prędkości 4 węzłów; uzbrojenie: 2
wyrzutnie torpedowe 450 mm; napęd: 1 silnik benzynowy Panhard & Levasseur (57 bhp), 1 silnik elektryczny SEE (95 shp), 1
śruba napędowa ; wymiary: 77'11" x 7'5" x 8'6"; bezpieczne zanurzenie: 30 m; załoga: 12 ludzi.
|
|
| |
|
|
|
|
|
Francuski okręt podwodny LUDION.
The French submarine LUDION.
|
|
| |
|
Okręty podwodne typu 'NAÏADE'
|
| ALOSE | ANGUILLE | BONITE | CASTOR | DORADE | ESTURGEON | GRONDIN | LUDION | LOUTRE | LYNX |
| MEDUSE | NAÏADE | OTARIE | OURSIN | PERLE | PHOQUE | PROTEE | SOUFFLEAR | THON | TRUITE |
|
________________
|
BIBLIOGRAFIA:
[1] Bulletin des Lois de la Republique Française, XX Série. Premier Semestre de 1904. - Impromerie Nationale, Paris.
[2] Fine, J.Ch. 2005. Lost on the Ocean Floor. Diving the World's Lost Ships. - Naval Institute Press, Annapolis.
[3] Fontenoy, P.E. 2007. Submarines: an illustrated history of their impact. - ABC-Clio, Inc., Santa Barbara, California.
[4] Roche, J.M. 2006. Dictionnaire des bâtiments de la flotte de guerre française de Colbert à nos jours. - Nakładem autora.
[5] Taras, A.E. 2003. [А.Е.Тарас 2003.Подводные лодки Великой войны]. - Kharvets, Minsk.
[6] Weyer, B. 1911. Taschenbuch der Kriegsflotten. XII Jahrgang. 1911. - J.F. Lehmann's Verlag, München.
|
|
| |
|
Opublikowano 29 sierpnia 2010 roku
© Piotr Mierzejewski
|
|
| |
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
PIN-UP GIRLS i MORZE
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
Włoski okręt podwodny F-8.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
