Okręty podwodne: BRONZO (1941), włoski okręt podwodny typu PLATINO

Okręty podwodne

Statki i okręty

||| - MARYNARKA HANDLOWA - MORZE - STATKI - OKRĘTY WOJENNE - WRAKI - MARYNARKA WOJENNA - |||

OKRĘTY PODWODNE

WŁOCHY

BRONZO
- Włoski okręt podwodny typu 'PLATINO' - II wojna światowa - Operacja "Husky" -

Włoski okręt podwodny BRONZO został wzięty do niewoli wraz z całą załogą przez brytyjskie trałowce.
Stocznia: Tosi, Tarent. Początek budowy: 2 grudnia 1940. Wodowanie: 28 września 1941. Wejście do służby: 2 stycznia 1942. Wyporność nawodna /
podwodna - 712/865 t; prędkość nawodna / podwodna - 14/7,5 w.; uzbrojenie - działo 100 mm/L47 OTO, 4 karabiny maszynowe (2xII) Breda Mod. 31,
8 wyrzutni torpedowych 533 mm, 8 torped; napęd - 2 silniki Diesla firmy Tosi (1500 KM), 2 silniki elektryczne firmy Ansaldo (800 KM); zasięg nawodny /
podwodny - 5000 Mm przy 8,5 w. / 80 Mm przy 3 w.; wymiary - 60,18 x 6,47 x ? m; bezpieczne zanurzenie - 80; załoga - 44 ludzi.

--------BRONZO pływał pod banderą Regia Marina od 2 stycznia 1942 do 12 lipca 1943 roku. W tym czasie odbył 19 patroli bojowych, przepływając łącznie
10963 Mm na powierzchni i 2037 Mm w zanurzeniu. Jedynym jego wojennym sukcesem (12 sierpnia 1942) było ulokowanie czterech torped w burcie
porzuconego przez załogę brytyjskiego statku m/s EMPIRE HOPE, uszkodzonego przedtem niemieckimi bombami. Statek ten po storpedowaniu i tak
musiał być potem dobity przez niszczyciel eskortowy HMS PENN.

--------Pechowym dla BRONZO okazał się lipiec 1943 roku. 10 lipca dowódca jednostki, tenente di vascello Antonio Gherardi, otrzymał rozkaz, aby
przebazować swój okręt z Pozzuoli (rejon Neapolu) do Syrakuz (wł. Siracusa) na wschodnim wybrzeżu Sycylii. Miało to związek z tym, że dzień wcześniej
rozpoczęły się anglo-amerykańskie działania przeciw Sycylii, "kiedy to 500 alianckich jednostek desantowych ze 100 tys. żołnierzy na pokładach (10
dywizji) oraz 800 czołgów i innych pojazdów opancerzonych wyruszyło w kierunku plaż pod Avolą, 29 km na południe od Syrakuz. W tym samym momencie
nastapił masowy zrzut tysięcy amerykańskich spadochroniarzy. Operacja nie spotkała się z niemal żadnym oporem, aż do momentu zajęcia przed świtem
przez brytyjskich komandosów, przybyłych w rejon Syrakuz, kluczowego mostu w Anapo" (Frank Joseph 2012, str. 300-301).

--------12 lipca dowódca BRONZO zbliżając się do Syrakuz nie zdawał sobie sprawy, iż port do którego zmierzał jest już opanowany przez aliantów i około
godziny 13:00 dał rozkaz wyjścia na powierzchnię. Ku swojemu zdumieniu odkrył, że jego okręt wynurzył się tuż obok niewielkich jednostek pod brytyjską
banderą. Były to, jak się później okazało, okręty 14. brytyjskiej flotylli trałowców (HMS SEAHAM, HMS BOSTON, HMS POOLE i HMS CROMARTY),
stanowiące ochronę przeciwpodwodną zespołu krążowników ostrzeliwujących siły włosko-niemieckie w rejonie miasta Augusta. Ponadto w pobliżu przepływał
w silnej eskorcie małych jednostek okręt desantowy HMCS LCI(L)-127, także zmierzajacy do Syrakuz. Na chwilę przed wynurzeniem się BRONZO,
jego peryskop został dotrzeżony z pokładu HMS SEAHAM. Dowódca trałowca zamierzał staranować wrogi okręt, lecz ten ledwie wyszedł na powierzchnię
natychmiast zanurkował. Jak pisał Rajmund Szubański: "ale gdy na brytyjskiej jednostce - która nad nim przeszła - zaczęto nastawiać zapalniki bomb
głębinowych na minimalne zanurzenie, przeciwnik ukazał się znowu na powierzchni. Próba obsadzenia dział załamała się w skoncentrowanym ogniu
małokalibrowej broni 3 trałowców: SEAHAM, POOLE i BOSTON. Po stracie 9 ludzi, w tym dowódcy okrętu, Włosi wywiesili białe flagi." Z fragmentów
dostępnych mi relacji wynika, że HMS SEAHAM przepłynął wzdłuż całej długości BRONZO strzelając do niego z czego tylko się dało, lecz najpoważniejsze
spustoszenie spowodował pocisk kalibru 76 mm wystrzelony z działa HMS BOSTON. Trafił on bezpośrednio w kiosk, niszcząc peryskop i zabijając
wszystkich w nim znajdujących się. Po poddaniu się Włochów na pokład ich okrętu wskoczyło dwóch marynarzy z HMS SEAHAM. Obaj - David Satherly i
Wiggy Bennett - uzbrojeni w pistolety maszynowe wpadli do kiosku, gdzie porozrzucane były fragmenty ludzkich ciał. Włoska załoga witała "gości" bardzo
serdecznie, częstując dorodnymi brzoskiwiniami i papierosami ... Player's! Niektórzy spośród marynarzy włoskich po wskoczeniu do morza potonęli,
pozostałych podniosły brytyjskie trałowce. Przeżyło dwudziestu Włochów, a najwięcej z nich - aż jedenastu - uratował HMS BOSTON. Pozostali trafili na
HMS POOLE (pięciu) i HMS SEAHAM (czterech). Dwóm z nich nakazano czasowy powrót na BRONZO, aby pod kontrolą Brytyjczyka znającego język
włoski wyłączyli wciąż jeszcze pracujące silniki.

---------Na zdobytym okręcie niemal od razu podniesiono White Ensign i okręt desantowy HMCS LCI (L)-127 przy aplauzie stłoczonych na nim żołnierzy na
holu wprowadził go tam, gdzie Włosi sami zamierzali wejść, czyli do portu w Syrakuzach. A tam mieszkańcy fetowali już "wyzwolenie", paląc masowo m.in.
portrety Mussoliniego i symbole partii faszystowskiej.

---------Po krótkim postoju w Syrakuzach zapadła decyzja o odesłaniu BRONZO na Maltę, do tamtejszej bazy Royal Navy, gdzie miał przejść dokładne
oględziny i czekać na dalsze decyzje. Ze względu na uszkodzenia okręt nie był w stanie samodzielnie pokonać tej trasy, w związku z czym konieczne stało
się przeholowanie go. Satysfakcja z dostarczenia zdobytej jednostki na Maltę przypadła trałowcowi HMS SEAHAM, który "przytroczywszy" go sobie do
prawej burty doprowadził do La Valetta.

--------Uszkodzenia BRONZO udało się szybko usunąć i jako brytyjski HMS P 714 podjął służbę w Royal Navy. Trwała on ledwie kilka miesięcy, gdyż już 29
stycznia 1944 roku Brytyjczycy przekazali go marynarce wojennej Wolnych Francuzów. Okręt przemianowany na NARVAL pozostał pod banderą francuską
do 17 września 1949 roku, kiedy został skreślony z listy floty i przeznaczony na złom.

HMS SEAHAM, brytyjski trałowiec typu 'BANGOR', holuje zdobyczny włoski okręt podwodny BRONZO z Syrakuz na Maltę.

---------Tak się złożyło, że moment i miejsce w których BRONZO wynurzył się między brytyjskimi okrętami, były akurat w centrum uwagi całych Włoch.
Pisał o tym Mussolini: "W poniedziałek 12 o godzinie 13.00 cały Rzym i cały naród zasiadł przy radioodbiornikach, uważnie i z przejęciem nasłuchując. Tłumy
gromadziły się przy głośnikach. (...) ... ogłoszono, że Augusta została odbita, a wróg, po dalszym kontrnatarciu dywizji "Napoli" i "Göring", postawił zasłonę
dymną w zatoce Gela. To dawało podstawy do przypuszczeń, że załadowywał swoich ludzi i zapasy z powrotem na okręty."

BIBLIOGRAFIA
Joseph, Frank. 2012, Wojny Mussoliniego. - Wydawnictwo Bellona, tłum. Kamil Janicki.
Szubański, Rajmund. 1964. Podwodne pryzy (2). - MORZE, 12/1965, 22-23.
Tomblin, Barbara Brooks. 2004. With Utmost Spirit: Allied Naval Operations in the Mediterranean, 1942-1945. - The University Press of Kentucky.