| |
|
|
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
K XVIII
- Holenderski okręt podwodny typu 'K XIV' - II wojna światowa -
|
| |
|
|
| |
|
|
Holenderski okręt podwodny K XVIII latem 1934 roku gościł w Gdyni, a w roku następnym zasłynął gigantycznym przemarszem ...
K XVIII "accomplished a record passage for an unescorted submarine, from the Netherlands to the East Indies via South America and Western Australia,
a distance of 23,000 miles. She proved herself an excellent sea-boat" (Jane's Fighting Ships 1939, p. 367).
|
| |
---------Dziwnym zdać się może, lecz holenderski okręt podwodny K XVIII wywarł znaczący wpływ na rozwój sił podwodnych II Rzeczypospolitej. Tak się
złożyło, że latem 1934 roku zagościł w Gdyni, wchodząc w skład zespołu floty holenderskiej, złożonego z pancernika obrony wybrzeża HERTOG HENDRIK,
niszczyciela EVERTSEN, okrętów podwodnych K XVII i K XVIII, oraz torpedowca Z 5. Wzbudził, podobnie jak i jego bliźniak, ogromne zainteresowanie
Kierownictwa Marynarki Wojennej, gdyż był na wskroś nowoczesnym okrętem, który ledwie w końcu marca tamtego roku wszedł do służby. Minęło kilka
miesięcy i K XVIII zyskał międzynarodową sławę i uznanie jako jeden z najlepszych okrętów podwodnych na świecie. A stało się to za przyczyną
gigantycznego na owe czasy przemarszu, jaki odbył on między 14 listopada 1934 a 11 lipca 1935 roku.
|
| |
---------K XVIII rozpoczął ten legendarny po dziś rejs wychodząc z holenderskiego
portu w Den Helder, a zakończył w bazie Surabaya (Soerabaja) w ówczesnych
Holenderskich Indiach Wschodnich, przebywając bez eskorty ( ! ) prawie 23 500
mil. Po drodze zawijał do portów aż na pięciu kontynentach - Funchal (Madeira), St.
Vincent, Dakar, Pernambuco, Rio de Janeiro, Montevideo, Buenos Aires, Mar del
Plata, Cape Town, Durban, Port Louis na Mauritius oraz Fremantle. Marsz okrętu
był systematycznie raportowany przez światową prasę i bacznie śledzony przez
Kierownictwo Marynarki Wojennej. Rząd polski zamierzał bowiem w tym czasie
znaleźć wykonawcę dwóch okrętów podwodnych, zdolnych do prowadzenia działań
krążowniczych z dala od własnych baz. Trudno wyobrazić sobie lepszą w tamtych
czasach rekomendację dla stoczni, niż ta, którą dał swoim wykonawcom K XVIII.
W tej sytuacji dziwić nie może. że polskie władze spośród ofert złożonych przez
podmioty amerykańskie, brytyjskie, włoskie, szwedzkie i holenderskie wybrały tę
ostatnią propozycję. Wstępne rozmowy z Holendrami rozpoczęły się już jesienią
1935, a więc po paru miesiącach od zakończenia rejsu K XVIII. Owocem tych
rozmów stały się słynne polskie bliźniaki, ORP ORZEŁ i ORP SĘP.
---------Wybuch wojny z Japonią zastał okręt w Holenderskich Indiach Wschodnich.
Od 6 stycznia 1942 razem z bliźniaczymi K XIV i K XV tworzył V dywizjon
okrętów podwodnych. Tego samego dnia rozpoczął patrolowanie Cieśniny Makassar,
rozdzielającej Celebes od Borneo. Informacje o sukcesach jakie rzekomo odniósł
podczas tego patrolu, podawane przez stronę dutchsubmarines.com, budzą istotne
wątpliwości. 23 stycznia rzekomo storpedował i zatopił jakiś japoński niszczyciel.
|
|
Dane taktyczno-techniczne okrętu podwodnego KXVIII
wg Jane's Fighting Ships 1939.
|
|
Wyporność nawodna:
|
782 ton
|
|
|
Długość:
|
242 i 1/4 stóp (ok. 74 m)
|
|
|
Zanurzenie:
|
12 i 2/3 stóp (ok. 3,76 m)
|
|
Silniki Diesla - 3200 KM
Silnik elektryczne - 1000 KM
3 śruby napędowe
|
|
Prędkość nawodna:
|
19 węzłów (podczas prób), wg projektu - 17 w.
|
|
|
Zasięg nawodny:
|
3500 Mm przy prędkości 11 w.
|
|
26 Mm przy prędkości 8,5 węzłów
|
|
Głębokość zanurzenia:
|
80 metrów
|
Załoga:
|
38 ludzi
|
|
8 wyrzutni torpedowych 533 mm (4 dziobowe, 2
rufowe, 2 obracalne pod pokładem
14 torped, 1 działo 88 mm, 2 x 40 mm plot
|
UWAGI: Strona dutchsubmarines.com informuje, jakoby zasięg nawodny
wynosił aż 10000 Mm przy prędkości 12 węzłów.
|
|
|
|
|
Żadna inna publikacja tego faktu nie odnotowała. Następnego dnia miał zatopić japoński frachtowiec TSURUGA MARU ( inna pisownia - TURUGA MARU) i
patrolowiec P 37 (gdzie indziej figurujący jako PC 37). Cały problem w tym, iż zdaniem amerykańskich historyków obie te jednostki zostały zniszczone
przez zespół amerykańskich niszczycieli (USS JOHN D. FORD, USS POPE, USS PARROTT i USS PAUL JONES) podczas bitwy pod Balikpapan (23-24
stycznia 1942)! Informację na ten temat, zilustrowaną mapką, można znaleźć także w "Burzy nad Pacyfikiem" Zbigniewa Flisowskiego. W tej sytuacji
mam poważne obawy, że wzmiankowana strona holenderska przypisuje KXVIII sukcesy, których on wcale nie odniósł ... Z całą pewnością natomiast odniósł
24 stycznia w tamtym rejonie na tyle poważne uszkodzenia od bomb głębinowych, że uniemożliwiały mu one zanurzanie się. Postawiony w doku w Surabaya
nie doczekał się jednak ukończenia remontu, gdyż 2 marca 1942 roku, wobec groźby zagarnięcia przez Japończyków, zniszczyła go własna załoga ładunkami
wybuchowymi. C.A.J. van Well Groeneveld, dowódca okrętu zginął przypadkowa w Surabaya dwa dni później, gdy Holendrzy wysadzali w powietrze portowe
magazyny torpedowe.
---------Japończycy podnieśli wrak K XVIII, lecz z powodu poważnych uszkodzeń nie udało im się wprowadzić go do służby jako okrętu podwodnego.
Wykorzystano go jednak jako hulk, na którym zamontowana radar ostrzegania przeciwlotniczego. 13 czerwca 1945 podczas holowania przez japoński
trawler dostrzegł go brytyjski okręt podwodny HMS TACITURN i zatopił ogniem artyleryjskim. Stało się to w pozycji 06°48'S i 112°47'E, u północnych
wybrzeży Jawy, w rejonie Surabaya ...
|
______________________________________________________
|
---------Stocznia Fijenoord w Rotterdamie wyprodukowała w latach 1931-34 dwa okręty podwodne typu "K XIV' dla marynarki wojennej Holandii. Jednostki te, noszące
oznaczenia K XVII (nr stoczniowy 322) i K XVIII (nr stocz. 323), różniły się nieznacznie wypornością od siostrzanych K XIV, K XV i K XVI, zbudowanych przez
Rotterdamse Droogdok Maatschappij w Rotterdamie. Budowę K XVIII rozpoczęto 10 czerwca 1931, zaś ceremonia wodowania miała miejsce 27 września 1932. Pierwsze
próby przeszedł w lipcu 1933. 23 marca 1934 wszedł do służby w holenderskiej marynarce wojennej.
|
| |
|
| |
| |
|
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
| |
|
|
| |
|
|
|
|
|
| |
|
| |
|
|
|
