OKRĘTY PODWODNE
|
|
|
|
|
|
|
STATKI i OKRĘTY
|
|
|
||| - MARYNARKA HANDLOWA - MORZE - STATKI - OKRĘTY - WRAKI - MARYNARKA WOJENNA - |||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
HMS DAEDALUS
- Hulk szkolny (d. korweta) - Royal Navy Reserve - Wąż morski -
DR PIOTR MIERZEJEWSKI
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
Brytyjski hulk HMS DAEDALUS przez 60 lat pełnił rolę okrętu szkolnego Royal Navy Reserve. Fotografia ze starej pocztówki.
Stocznia: Sheerness Dockyard. Początek budowy: listopad 1822. Wodowanie: 22 maja 1826. Rozebrany w 1911 r.
|
--------
|
--------Brytyjska fregata HMS DAEDALUS (typ LEDA, liczący aż 47 jednostek), zwodowana w 1826 roku, weszła do służby w Royal Navy dopiero po
upływie osiemnastu lat, po uprzedniej przebudowie na korwetę. Służyła na morzach krótko, tylko od 1844 do 1851 roku. W jej dziejach miało jednak
miejsce wydarzenie, dzięki któremu przeszła do historii biologii morza i oceanografii. Incydent, który dał jej sławę na całym świecie, długo intrygował
zarówno świat nauki, jak i zwykłych ludzi.
--------Któregoś sierpniowego dnia 1848 roku, gdzieś na południowym Atlantyku, między Przylądkiem Dobrej Nadziei a Wyspą Św. Heleny, z pokładu okrętu
dostrzeżono szybko poruszającego się wielkiego potwora. Załoga korwety miała aż dwadzieścia minut, aby go spokojnie obserwować. Niemal wszyscy
rozpoznali w nim węża morskiego, chociaż nie zabrakło pojedynczego głosu, iż zwierzę bardziej przypominało jaszczurkę. Według zgodnej oceny, potwór
liczył około 60 stóp długości (tj. ponad 18 metrów) i poruszał się z prędkością około 14 węzłów. Dowódca okrętu, Peter M'Quahae, po powrocie do Wielkiej
Brytanii złożył w Admiralicji obszerne sprawozdanie na temat spotkania z wężem morskim, załączając stosowny rysunek zwierzęcia. Sprawa przeciekła do
prasy, a pierwszym pismem, które opublikowało rycinę przedstawiającą zagadkowe monstrum, był słynny tygodnik Illustrated London News. Rozpętała się
zażarta dyskusja, głównie na łamach dziennika The Times, w której głos zabrało wielu cenionych naukowców.
|
| |
|
|
--------Problem istnienia morskiego węża o pokaźnych
rozmiarach od setek lat zaprzątał uwagę ludzi. Olaus Magnus
w roku 1598 pisał: -"...wszyscy marynarze, podróżujący po
wodach Norwegii czy to w interesach handlowych, czy też dla
połowu ryb, zapewniają jednogłośnie o rzeczy zadziwiającej, a
mianowicie: pomiędzy skałami a jaskiniami nadbrzeżnymi w
okolicach miasta Bergen przebywa wąż, mający 200 stóp
długości i 20 szerokości, który opuszcza swoją kryjówkę
tylko podczas jasnych nocy letnich i pochłania wtedy cielęta,
owce i świnie, lub też pływa po morzu, ażeby łowić mątwy,
homary i różne raki morskie. Na szyi zwisają mu szeregi
długich włosów, cały zaś pokryty jest ostrą, czarną łuską, oczy
posiadają barwę czerwono-ognistą. Napada na okręty,
podnosząc się pionowo na kształt słupa, porywa ludzi,
znajdujących się na pokładzie i połyka ich. Zjawienie się jego
sprowadza rewolucje, straszne wypadki i ciężkie przejścia,
dotyczące państw, tak, że albo książęta umierają, albo są
wypędzani, lub też wybucha wojna" (tekst za Williamem
Marshallem, 1907, str. 311).
-------Decydujący głos w sprawie rzekomego węża morskiego
widzianego z pokładu HMS DAEDALUS, miał legendarny już
paleontolog, Richard Owen (1804-1892), twórca m.in. terminu
"dinozaury". Na podstawie marynarskich relacji doszedł do
wniosku, iż zwierzęciem, które tak bardzo poruszyło ludzką
wyobraźnię, był po prostu wielki lew morski. Autorytet
uczonego był tak wielki, że do dziś kwestia istnienia węży
morskich pozostaje poza obszarem naukowych zainteresowań.
Richard Owen dorobił się przy tej okazji przydomka "zabójcy
węża morskiego".
-------Niewątpliwie spotkanie z rzekomym wężem morskim
było największym wydarzeniem w dziejach korwety. Okręt w
roku 1851 zacumował w Bristolu i pozostał tam przez ... 60 lat!
Przekształcony w hulk, pełnił rolę jednostki szkolnej rezerw
Royal Navy. Roku 1911 sprzedano go, zaś nabywca dokonał
rozbiórki kadłuba. W XX wieku jego następcą w charakterze
okrętu szkolnego Royal Navy Reserve był zdeklasowany sloop
HMS FLYING FOX, także opisany w Facta Nautica.
|
Korweta HMS DAEDALUS i wąż morski na rycinie zamieszczonej
przez Illustrated London News w roku 1848.
|
|
|
Współczesny rysunek nieznanego autora, przedstawiający spotkanie
HMS DAEDALUS z wężem morskim.
|
| |
| |
|
|
Rok 1911: HMS DAEDALUS holowany rzeką Avon na miejsce rozbiórki.
|
| |
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
Opublikowano 13 lipca 2013 r.
© Piotr Mierzejewski
|
 |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
