| |
|
|
|
|
|
|
|
INTERNETOWY MAGAZYN NAUTOLOGICZNY
|
|
|
|
|
STATKI i OKRĘTY
|
|
|
||| - MARYNARKA HANDLOWA - MORZE - STATKI - OKRĘTY - WRAKI - MARYNARKA WOJENNA - |||
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
HMS CHILTERN
- Trawler nazwany postrachem bombowców - II wojna światowa -
Piotr Mierzejewski
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
Brytyjski uzbrojony trawler HMT JOHN CORMACK z roku 1917, późniejszy HMS CHILTERN z czasów II wojny światowej.
Stocznia: Cochrane & Sons Ltd, Selby (Anglia). Numer stoczniowy: 882. Wodowanie: 4 września 1917. Ukończony w grudniu 1917.
Pojemność: 324 BRT i 130 NRT. Prędkość: ? w. Uzbrojenie: 1 x 76 mm. Napęd: 3-cylindrowa maszyna parowa potrójnej ekspansji, firmy Charles D. Holmes &
Co Ltd., Hull, 87 KM. Kadłub stalowy. Wymiary: 42,19 x 7,18 x 3,86 m. Załoga: 12 ludzi.
|
| |
---------4 czerwca 1940 roku, a więc w dniu zakończenia ewakuacji wojsk brytyjskich i francuskich z plaż Dunkierki,
Royal Navy zarekwirowała s/t CHILTERN, trawler rybacki z Fleetwood, należący do Boston Deep Sea Fisheries & Ice Co.
Jednostka ta została zbudowana na zamówienie Admiralicji w roku 1917 jako uzbrojony trawler (naval trawler) typu
MERSAY o nazwie HMT JOHN CORMACK i wprowadzona do służby w Royal Navy z dniem 5 grudnia 1917 roku.
Zdemobilizowana wkrótce po zakończeniu I wojny światowej, została sprzedana w 1922 roku jako statek rybacki
przedsiębiorstwu połowowemu Pickering & Haldane Steam Trawling Co. z Hull. Nowy właściciel przemianował statek na
LORD PIRRIE H660 i eksploatował go przez pięć lat. W 1929 trawler otrzymał nową nazwę, CHILTERN H660, gdyż
przeszedł na własność innej firmy. Do wybuchu II wojny światowej CHILTERN jeszcze trzykrotnie zmieniał właściciela,
lecz pozostał już przy swojej nazwie.
--------Od pierwszych dni września 1939 mnożyły się ataki U-Bootów na brytyjskie statki rybackie. Niemieckie okręty
podwodne bezkarnie ogniem dział pokładowych zniszczyły tak wiele z nich, że konieczne stało się montowanie armat
morskich 76 mm (tzw. 12-funtówek) na trawlerach. Mając takie działo na pokładzie, 8 marca 1940 roku CHILTERN
razem bliźniaczym CLAUGHTON WYKE stoczył artyleryjski pojedynek z U-Bootem, który zaczął ostrzeliwać oba statki
podczas połowu ryb. Pociski z CHILTERN od poczatku strzelaniny padały tak blisko "niemca", że ten zszedł pod wodę i
odpłynął. Czas miał pokazać, że umiejętności rybaków-artylerzystów obsługujących działo 76 mm były naprawdę wysokie.
|
| |
|
|
Trawler rybacki s/t CHILTERN w Rejestrze Lloyda (księga 1939-40).
|
| |
--------Gdy Royal Navy przejmowała CHILTERN, trwała jeszcze wciąż ewakuacja wojsk brytyjskich, fracuskich i polskich
z Francji, znana pod kryptonimem Operation Aeriel. W samym tylko rejonie St. Nazaire czekało na zaokrętowanie 67
tysięcy ludzi. Na ratunek im zgromadzono dużą flotyllę najrozmaitszych statków i okrętów.
|
-------Między tymi jednostkami znalazł się też i CHILTERN, który do St. Nazaire
dotarł w piątek 19 czerwca 1940 r. w towarzystwie czterech innych zmobilizowanych
trawlerów, a mianowicie LORRAINE, MANOR, ROCHEBONNE oraz CLOUGHTON
WYKE. Na pokład CHILTERN weszło 114 uciekinierów (według danych oficjalnych),
głównie francuskich kobiet i dzieci. Marynarz z trawlera, Bill Brokenshaw, liczbę
pasażerów ocenił nawet na około 300. Według doniesień prasowych CHILTERN
okazał się ostatnim brytyjskim statkiem, który w tych gorących dniach ewakuacji
opuścił St. Nazaire. Wszystkich uciekinierów trawler szczęśliwie wyokrętowal
następnego dnia w Plymouth.
-------Rok później wyczyny artylerzystów CHILTERN przyciagnęły uwagę już nie
tylko Brytyjczyków. Wiadomość o tym, że trawler 28 maja 1941 około godziny 22.00
w rejonie Plymouth zestrzelił hitlerowski bombowiec, przedrukowały gazety nawet
za Atlantykiem (patrz obok - artykuł z prasy amerykańskiej). Jak twierdził świadek
tamtych wydarzeń, artylerzystom CHILTERN wystarczył do zniszczenia 'niemca'
pierwszy strzał!
-------Entuzjazm dla wyczynów trawlera wzrósł, gdy w czerwcu tego samego roku
strącił kolejną niemiecką maszynę. Zwracano wtedy uwagę, że dowodzący
trawlerem szyper Arthur J. Drake nosi to samo nazwisko co słynny korsarz Francis
Drake. Brytyjskie dzienniki drukowaly życiorys szypra, podając nawet jego domowy
adres, zaś CHILTERN nazwano postrachem bombowców! Nic dziwnego, że załogę
trawlera uhonorował swoją wizytą na pokładzie jednostki Air Marshall (odpowiednik
kontradmirała) z RAF (nazwiska tego oficera nie udało mi się ustalić).
-------Zasadniczym zadaniem trawlera w 1941 roku nie było jednak niszczenie
niemieckiego lotnictwa, lecz codzienne żmudne trałowanie przybrzeżnych wód
Kornwalii - unieszkodliwił wtedy łącznie 47 min w ciągu 20 tygodni.
-------W grudniu 1941 roku jednostkę przystosowano do eksploatacji w warunkach
polarnych i na początku 1942 roku wysłano do Murmańska. Tam trawler pełnił
najróżniejsze role: funkcjonował jako okręt łącznikowy, pływający magazyn i statek
rybacki, zaopatrujący okręty Royal Navy, wchodzące do Polarnoje i Murmańska.
Wchodził także w skład eskorty konwojów polarnych (PQ 12, PQ 13, PQ 14, PQ 15).
Ratował rozbitków z zatopionych statków, m.in. podniósł z wody pracowników
ambasady brytyjskiej zmierzających do Moskwy. Transportował także rannych i
poległych, nazywano go więc maid for everything.
-------Zabawnym epizodem w dziejach CHILTERN na Dalekiej Północy stała się
wymiana śruby napędowej w radzieckiej stoczni. Tamtejsi specjaliści zamontowali
ją odwrotnie, w związku z czym trawler zamiast płynąc do przodu, płynął do tyłu.
------Jednym z najbardziej ponurych dni dla załogi trawlera okazał się 24 czerwca
1942 roku. Nadszedł wówczas rozkaz, aby natychmiast odebrać worki z pocztą z
trałowca HMS GOSSAMER, stojącego na kotwicy u brzegów Półwyspu Kola. Gdy po
dwudziestu minutach trawler dotarł na wyznaczone miejsce spotkania, jego załoga
ujrzała już tylko pływające na powierzchni morza ciała marynarzy i unoszące się
pomiędzy nimi worki z pocztą. Okazało się, że gdy CHILTERN szedł do trałowca,
ten został trafiony bombą przez niemiecki samolot, który nagle wyskoczył spoza
chmur.
|
|
|
Komunikat Admiralicji o zestrzeleniu
pierwszego niemieckiego bombowca
przez HMS CHILTERN.
Wycinek z "The New York Times".
|
|
|
"Cornishman" w artykule
"Drake znowu trymfuje. Trawler
strąca nazistowski bombowiec",
przyniósł informacje o życiu i karierze
zawodowej szypra A. J. Drake'a.
Wycinek z 26 czerwca 1941 r.
|
| |
|
------Po wojnie CHILTERN powrócił do łowienia ryb. Skasowano go w roku 1954.
|
|
|
Trawler CHILTERN po zakończeniu II wojny światowej.
|
Opublikowano 26 stycznia 2015 r.
|
 |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
