Okręty podwodne
|
|
sztandary
|
sztandary
|
sztandary
|
sztandary
|
vintage erotica
|
|
|
|
|
|
|
|
- MORZE | MARYNARKA HANDLOWA | STATKI | OKRĘTY WOJENNE | WRAKI | MARYNARKA WOJENNA | ŻEGLUGA -
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
SZCZ-213 [Щ-213]
- Okręt podwodny typu 'SZCZ' (Щ) X serii - Flota Czarnomorska - II wojna światowa -
dr Piotr Mierzejewski
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
W Facta Nautica także:
|
| |
|
|
Miniaturowy "okręt" podwodny
z 1934 roku.
|
|
|
Francuski okręt podwodny WATT.
|
|
|
Zderzenie parowca COLUMBIA
z górą lodową.
|
|
Radziecki okręt podwodny SZCZ-213 oskarża się o zatopienie na Morzu Czarnym w rejonie Bosforu statku s.s. STRUMA,
przewożącego kilkuset żydowskich uciekinierów z Bułgarii i Rumunii do Palestyny.
|
|
| |
--------W zakazanym przez sąd do sprzedaży dzienniku Andrzeja Żuławskiego pt. "Nocnik", znalazł się ustęp nawiązujący do jednej z akcji radzieckiego
okrętu podwodnego SZCZ-213 w czasie II wojny światowej. A oto ten fragment:
-----"26 II 42 wiadomość, że statek STRUMA, przewożący do Palestyny siedmiuset sześćdziesięciu dziewięciu Żydów
rumuńskich, zatonął na Morzu Czarnym, trafiony sowiecką torpedą: Mihail tak bardzo marzył, że się na nim znajdzie, gdy
wypływał. Nie mógł, bo matka, rodzina, Rumunia, czy jak ich pies jebał." (Andrzej Żuławski, "Nocnik. 27 XI 2007 - 27 XI 2008",
Wydawnictwo Krytyki Politycznej, wyd. I, 2010, str. 107; zobacz także DAR POMORZA w "Nocniku"). Współczesne publikacje rosyjskie nie stawiają
sprawy aż tak jednoznacznie i wskazują, że przyczyną tragedii żydowskich uciekinierów wcale nie musiała być radziecka torpeda, lecz dryfująca mina.
--------Z oficjalnych informacji radzieckich opublikowanych w roku 1978 wynika, że 26 lutego 1942 roku okręt podwodny SZCZ-213, dowodzony przez
starszego lejtnanta Dmitrija Mitrofanowicza Dienieżko (1914-1942), zaatakował spod powierzchni morza bułgarski statek o pojemności około 7000 BRT,
płynący z prędkością trzech węzłów. Atak, przeprowadzony jedną torpedą o godzinie 09.46 z odległości sześciu kabli powiódł się i nieprzyjacielska
jednostka poszła na dno. Niecały miesiąc później po tym sukcesie, 23 marca 1942, dowódca SZCZ-213 zginął na pokładzie okrętu-bazy okrętów
podwodnych NIEWA (НЕВА) podczas niemieckiego nalotu na port Tuapse. Nigdy zapewne nie przypuszczał, że wiele lat po wojnie będzie oskarżany o
spowodowanie śmierci kilkuset Żydów. Okazało się bowiem, że tego samego dnia, gdy D.M. Dienieżko dał rozkaz odpalenia torpedy do atakowanego
bułgarskiego statku, w tym samym rejonie, około godziny 9.00, w odległości 4-5 Mm od przylądka Igne Ada, na maleńkim bułgarskim parowcu STRUMA (144
BRT) stojącym pod panamską banderą, nastąpiła z niewyjaśnionych przyczyn katastrofalna eksplozja. Wybuch ten spowodował nie tylko natychmiastowe
zatonięcie statku, ale i śmierć setek znajdujących się na jego pokładzie żydowskich uciekinierów z Rumunii i Bułgarii.
|
Radziecki krążownik podwodny
P-3.
|
|
|
Brazylijski okręt podwodny F-1.
|
|
|
Krążownik pomocniczy
ABDA.
|
| |
| |
| |
| |
| |
--------Niewątpliwie zatonięcie s.s. STRUMA stało się powodem, dla którego
znacznie wzrosło zainteresowanie wojennymi dziejami okrętu podwodnego SZCZ-
213. Jednostka ta, 22 czerwca 1941 roku, czyli w dniu wybuchu wojny z III
Rzeszą, wchodziła w skład 4. dywizjonu brygady okrętów podwodnych Floty
Czarnomorskiej, czekając na remont.
--------SZCZ-213 w toku działań wojennych ośmiokrotnie wychodził w morze do
realizacji powierzonych zadań - wykonał siedem patroli bojowych w rejonach linii
komunikacyjnych przeciwnika (7.9.1941-24.9.1941; 31.10.1941-19.11.1941; 19.12.1941-
7.1.1942; 20.02.1942-11.3.1942, 7.6.1942-24.6.1942, 28.9- t ) i jeden rejs
transportowy (29.5.1942-6.6.1942).
--------SZCZ-213 czterokrotnie atakował torpedami jednostki uznane za
nieprzyjacielskie, lecz tylko raz trafił - pech chciał, że był to akurat bezradnie
dryfujący parowiec STRUMA z setkami uchodźców żydowskich! Ponadto D.M.
Dienieżko wysyłał niecelne torpedy, za każdym razem tylko jedną, w kierunku
tureckiego statku CANKAYA (164 BRTlub 454 BRT) 23 lutego 1942, oraz 2 i 3
marca 1942 do dwóch innych nierozpoznanych jednostek. Gwoli ścisłości należy
dodać, że CANKAYA i tak poszedł na dno, tyle że wskutek ostrzalania z działa
pokładowego SZCZ-213.
|
|
|
|
Starszy lejtenant Dmitrij M. Dienieżko wśród członków
załogi SZCZ-213.
|
| |
|
--------Niepowodzeniem zakończył się jedyny rejs tranportowy okrętu w 1942 roku - SZCZ-213 usiłował dostarczyć z Noworosyjska do oblężonego
Sewastopola 27 ton benzyny, 26 ton broni i amunicji oraz 4 tony żywności. Ze względu na niemiecką silną obronę przeciwpodwodną rejonu Sewastopala i
trudności nawigacyjne musiał zawrócić i wyrzucić część ładunku do morza.
--------W swój ostatni patrol okręt wypłynął 28 września 1942 roku, z zadaniem atakowania nieprzyjacielskiej żeglugi w rejonie ujścia Dunaju. Od momentu
wyjścia w morze SZCZ-213 nie nawiązał już kontaktu radiowego z dowództwem. 14 października miał rozpocząć powrót z zajmowanej pozycji, a na 18
października zaplonowane było jego wejście do bazy w Batumi. Niestety, wszelki ślad po okręcie i jego 43-osobowej załodze zaginął, podobnie jak kilka
tygodni wcześniej po innej "szczuce", SZCZ-208, patrolującej ten sam akwen.
--------Szwajcarski historyk Jürg Meister (1977) przypuszczał, że SZCZ-213 został zatopiony ... 12 lipca 1942 roku przez niemieckie lotnictwo w rejonie
Soczi! Tę samą informację powtórzyli w 1990 roku N. Polmar i J. Noot. A.W. Płatonow (2004) twierdził natomiast, iż okręt albo wpadł na minę, albo padł
ofiarą bomb głębinowych niemieckiego okretu przeciwpodwodnego UJ80 w dniu 14 października 1942 w ujściu Dunaju.
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
----Radziecki okręt podwodny SZCZ-213 zbudowany został w Nikołajewie, w Zakładzie Nr 200 (Zakład im. 61 Komunardów), pod numerem stoczniowym
1037. Budowę jednostki rozpoczęto 4 grudnia 1934, zaś ceremonia wodowania miała miejsce 13 kwietnia 1937 roku. Do służby we Flocie Czarnomorskiej
wszedł z dniem 15 grudnia 1938 roku. Pierwszym dowódcą okrętu mianowano Dmitrija Titowicza Łariczewa (1913-1996), który pełnił swoją funkcję od
marca 1938 do lipca 1937. Jego następcą został Dmitrij Mitrofanowicz Dienieżko (1914-1942), którego po śmierci poniesionej w trakcie nalotu zastąpił
Nikołaj Wasiliewicz Isajew (1908-1942).
|
|
|
|
|
|
| |
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
BIBLIOGRAFIA
Frantz D., Collins C. 2003. Death on the Black Sea: The Untold Story of the Struma and World War II's Holocaust at Sea. - Harper Collins.
Kowaliow, E.A. 2006 [Ковалев Э.А. - Короли подплава в море червоных валетов - Центрполиграф, Москва, Санкт-Петербург, 2006].
Loval, W.M. 2010. We Were Europeans: A Personal History of a Turbulent Century. - Gefen Publishing House.
Meister, J. 1977. Soviet Warships of the Second World War. - Macdonald and Jane's (Publishers) Ltd., London.
Polmar, N. & Noot J. 1990. Submarines of the Russian and Soviet Navies, 1718-1990. - Naval Institute Press, Annapolis, Maryland.
Płatonow, A.W. 2004 [Платонов А.В. - Энциклопедия советских подводных лодок. 1941-1945. – Москва, Издательство "Полигон"].
Rohwer, J. 1968. Chronik des Seekrieges 1939-1945. - Gerhard Hümmelchen Verlag, 655 pp.
Yad Vashem (http://www.yadvashem.org)
Штурм Глубины - Энциклопедия подводных лодок. (http://www.deepstorm.ru).
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
Opublikowano 26 października 2010
© dr Piotr Mierzejewski
|
|
| |
|
|
____________________________________________
FACTA NAUTICA
dr Piotr Mierzejewski hr. Calmont
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
