---
Facta Nautica. Internetowy magazyn nautologiczny. Nautical Magazine.
   
okręty wojenne, okręty podwodne, statki, żegluga, wraki, marynarka wojenna, marynarka handlowa
www.sztandary.com www.sztandary.com.pl sztandary szkolne sztandary osp sztandry psp
-   MORZE  |  MARYNARKA HANDLOWA  |  STATKI  |  OKRĘTY WOJENNE  | WRAKI  |  MARYNARKA WOJENNA  |  ŻEGLUGA   -
         
   
   
Tramwaje wodne
     
POLSKA: PRL
Hosting by Aabaco Web Hosting
s/s MARIA
Statek pasażerski żeglugi portowej - ex WEICHSELMŰNDE
Piotr Mierzejewski
Polski statek pasażerski MARIA, dawny niemiecki WEICHSELMŰNDE, na fotografii nieznanego autora.
-
 
--------W latach II wojny światowej niemieckie tabory portowe Gdańska i Gdyni (wówczas Gotenhafen) miały w swoich
składach jednostki pływające noszące nazwę
WEICHSELMŰNDE. Jednostka gdańska była maleńkim parowcem
pasażerskim, zaś gdyńska nowoczesną pogłębiarką. Po zakończeniu wojny władze polskie były zainteresowane
odnalezieniem i odzyskaniem obu tych statków. Okazało się, że gdańska jednostka została zatopiona w rejonie ujścia
Motławy do Martwej Wisły, zaś gdyńska stoi nienaruszona w Emden (północno-zachodnie Niemcy). Losy obu statków  o
nazwie
WEICHSELMŰNDE potoczyły się zgoła odmiennie.
-
Polski parowiec pasażerski MARIA (ex niemiecki WEICHSELMŰNDE) na fotografii K. Komorowskiego.
--
         
---------Gdański statek po podniesieniu z dna i wyremontowaniu trafił pod polską banderę, przemianowany na MARIĘ.
Dzieje tej jednostki opisywali
-Jerzy Miciński i Stefan Kolicki (1962) oraz Waldemar Danielewicz (2007). Ten ostatni na
internetowych stronach Forum Dawny Gdańsk (forum.dawnygdansk.pl) ujął je następującymi słowami:
 
---------"Zbudowany jako prom do komunikacji w porcie a także do utrzymania połączeń z dzielnicami Gdańska
położonymi nad Motławą i Martwą Wisłą. Nazwany
WEICHSELMŰNDE. Armatorem statku było Danziger Städtische
Fähren
, Danzig. Pod koniec wojny statek został zatopiony przy dawnej stoczni Klawittera. W lipcu 1945 r. podniesiony z
dna i przejęty przez
Główny Urząd Morski w Gdańsku i skierowany do remontu do ówczesnej Stoczni Nr 4 w Gdańsku . W
styczniu 1946 r. został przekazany
Międzykomunalnym Zakładom Komunikacyjnym w Gdańsku, które w marcu 1946 r.
założyły
Żeglugę Gdańską Międzykomunalne Zakłady Komunikacyjne Gdańsk-Gdynia. Trakcja Wodna w Gdańsku."

---------"Nazwany MARIA utrzymywał komunikację w Gdańsku na trasie: Targ Rybi – Trojan – Sianki. Od 1947 r. na linii
Targ Rybny – Trojan – Wisłoujście - Nowy Port Kapitanat. We wrześniu 1947 roku w stojący przy Kapitanacie Portu
Gdańsk statek uderzył holownik
BAWÓŁ zatapiając go. Na szczęście bez ofiar w ludziach. Wydobyty i odbudowany. W
kwietniu 1949 r. w
Przedsiębiorstwie Żegluga Przybrzeżna w Gdańsku jako statek wycieczkowy po porcie gdańskim. Po
sezonie wycofany celem dokonania remontu kapitalnego kadłuba i maszyny parowej. W czasie remontu w
Stoczni
Północnej
dokonano wymiany poszycia oraz kotła. Opracowano również dokumentację wymiany silnika parowego na
motorowy, do czego jednak nie doszło z przyczyn technicznych. Od 1953 r. w
Polskiej Żegludze Przybrzeżnej w Gdańsku
w rejsach wycieczkowych po porcie i do Sopot. W czerwcu przekazany do Ekspozytury w Szczecinie gdzie eksploatowany
był jako prom na trasie: Świnoujście – Warszewo. Przez rok 1956 w P.P.
Żegluga na Odrze we Wrocławiu. Ekspozytura
Rejonowa Szczecin. Od stycznia 1957 roku w
P.P. Żegluga Szczecińska w Szczecinie w komunikacji portowej. Wycofany
w 1967 roku i złomowany."
 
--------Według Janusza Grochulskiego, autora "Polskiego Rejestru Statków" (lata 1957-58), MARIA była statkiem
pasażerskim o pojemności 23 BRT i 9 NRT, przy wymiarach 15,20 x 4,22 x 1,65 m i wysokości bocznej 1,80 m,
osiągającym prędkość zaledwie 6 węzłów. Napęd jej stanowiła dwucylindrowa maszyna parowa podwójnej ekspansji,
produkcji zakładów
Klawitter, o mocy 60 KM, pracująca na jedną śrubę. Maszynę obsługiwał kocioł firmy VEB
Dampfkesselbau
z Drezna, zbudowany w 1954 roku, opalany węglem. Z książki Jerzego Micińskiego i Stefana Kolickiego
(1962) wynika, iż statek zabierał 35 pasażerów, zaś jego załoga liczyła 5 ludzi.

--------O powojennych losach WEICHSELMŰNDE z Gdyni pisał Jan K. Sawicki (1988): "(...) bezskuteczne były starania
polskich przedstawicielstw morskich o odzyskanie pogłębiarki
WEICHSELMŰNDE. Kiedy Ministerstwo Spraw
Zagranicznych w Warszawie uznało, że kontynuowanie dalszych starań u brytyjskich władz okupacyjnych w Niemczech
wyczerpało dopuszczalne granice kompetencyjności, wtedy zdecydowało się podjąć interwencję w Foreign Office. Dr. T.
Żebrowski, dyrektor Departamentu III MSZ w informacji przekazanej do Ambasady RP w Londynie wyraźnie podkreślał,
że rewindykacja pogłębiarki
WEICHSELMŰNDE nie łączy się z rewindykacją statków pogdańskich, została ona bowiem
zbudowana na zamówienie i rachunek portu Gdynia, tym samym więc stanowi bezsporną własność polską.
Udokumentowaniem tych starań były zebrane przez Samodzielny Referat Rewindykacyjny zeznania świadków
stwierdzające, że draga
WEICHSELMŰNDE stanowiła własność Marienhafenbauamt-Gotenhafen i pracowała wyłącznie w
porcie gdyńskim, będąc jego oczywistą własnością. Anglicy, nie zważając na starania władz polskich, zamierzali
pogłębiarkę tę sprzedać Holendrom. Znajdowała się ona jeszcze wówczas w porcie Emden, co dawało nadzieję na
pomyślne rozstrzygnięcie sporu. Niestety, tu także zabiegi władz polskich nie dały rezultatu i Anglicy przywłaszczyli
sobie kolejną bezsporną własność polską."
.
___________________________________
BIBLIOGRAFIA SELEKTYWNA

Danielewicz, W. 2007. Maria. - forum.dawnygdansk.pl.
Grochulski, J. 1957. Polski Rejestr Statków. Rejestr 1957-58. - Centrala Polskiego Rejestru Statków, Gdańsk.
Miciński, J. 1967. Pożegnanie z dymiącym kominem. - MORZE, maj 1967, str. 15-17.
Miciński, J. & Kolicki, S. 1962. Pod polską banderą. - Wydawnictwo Morskie, Gdynia.
Sawicki, J.K. 1988. - Odrodzenie żeglugi morskiej w Polsce. - Wydawnictwo Morskie, Gdańsk.

Opublikowano: 30 września 2015
 
_________________________________
Facta Nautica
dr Piotr Mierzejewski
 
     
Piotr Mierzejewski
   
Sztandary OSP Szkolne PSP policji
   
Statki, okręty i wraki
   
       
       
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Na stronach
Facta Nautica
między innymi:
KRASNAL
FLORA
CARINA
HUTA FLORIAN
Kosciuszko
TADEUSZ KOŚCIUSZKO
Kolizja w Le Havre
Kościuszko
KOŚCIUSZKO
w Bostonie
ANDRZEJ
Holownik szczeciński
Holownik
LUBECKI
Cud na okręcie podwodnym
PACOCHA
Latarniowiec
GULL
Zbiornikowiec
SAXOLEINE
Holownik
PANTERA
m.s. MAZURY
JAŚ
SZTANDARY
CHORĄGWIE
na zamówienie
KONTAKT
Nurkowanie
na wraki
Wracktauchen
KONTAKT