| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>> ||| - MARYNARKA HANDLOWA - OKRĘTY - STATKI - WRAKI - MARYNARKA WOJENNA - ||| <<
|
|
Z Marynarskiego Archiwum Andrzeja Patro
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
BIZON
Holownik parowy brytyjskiego typu 'MAPLE' - ex EMPIRE SERAPH
Fotografie z Archiwum Andrzeja Patro Opracowanie: Piotr Mierzejewski
|
|
|
| |
|
|
|
|
Wrak holownika BIZON po podniesieniu z dna w 1969 roku. Fotografia: Mieczysław Andrut (Archiwum Andrzeja Patro).
Zdjęcie pochodzi z maszynopisu opracowania Mieczysława Andruta z roku 1980 pod tytułem "Pod flagą Zarządu Portu Szczecin. Monografia portowego taboru
pływającego Zarządu Portu Szczecin w latach 1950-1980". Jeden z pięciu przygotowanych egzemplarzy tej pracy jest w zbiorach Archiwum Andrzeja Patro.
|
| |
--------Holownik BIZON należał niewątpliwie do najbardziej pechowych jednostek wchodzących w skład taboru pływającego Zarządu Portu Szczecin, gdyż
zdarzyło mu się w ciągu ledwie kilku lat eksploatacji w tej firmie (od roku 1959 do połowy lat sześćdziesiątych) aż dwukrotnie zatonąć. Po raz pierwszy
stało sięto 21 czerwca 1962 roku, gdy holował wschodnioniemiecki masowiec m/s SENFTENBERG (11742 DWT). Do katastrofy, która spowodowała jedną
ofiarę śmiertelną, doszło wówczas w Przekopie Mieleńskim. Po podniesieniu i wyremontowaniu holownik powrócił do służby, która trwała do roku 1969.
|
| |
|
|
-------Wkrótce po wycofaniu z eksploatacji ponownie zatonął,
tym razem przy nabrzeżu Bazy Taboru Pływającego. Jeszcze
w tym samym roku wrak podniesiono i pocięto na złom.
--------BIZON nim podniósł polską banderę miał już za sobą
całkiem interesującą historię. Zbudowano go w roku 1942 (w
brytyjskiej stoczni Richard Dunston Ltd. w Thorne pod
numerem T374 na zamówienie Ministry of Supply z
przeznaczeniem dla Ministry of War Transport. Wodowano go
25 października 1942 i ukończono w grudniu 1942 roku.
--------Eksploatację jego powierzono prywatnej firmie C.
Rowbotham & Sons z Londynu, zaś portem macierzystym
wybrano Goole nad rzeką Ouse, niedaleko od zatoki Humber.
Do czerwca 1944 roku służba jego ograniczała sie do pracy
holowniczej wzdłuż brzegów brytyjskich. Nowe obowiązki
zyskał z tzw. D-Day czyli dniem lądowania aliantów w
Normandii w czerwcu 1944 roku. Wpierw zatrudniono go na
wodach Solent przy transportach amunicji, a następnie od 19
czerwca używano do holowania elementów typów Phoenix i
Whale, służących do budowy falochronów sztucznego portu
'Mulberry A' przy plaży Omaha w Normandii.
|
|
Palacz przy kotle holownika BIZON.
Fotografia: Meczysław Andrut (Archiwum Andrzeja Patro).
|
| |
|
|
BIZON - holwnik Zarządu Portu Szczecin. Fotografia: Mieczysław Andrut (Archiwum Andrzeja Patro).
|
| |
-------Nowy etap wojennej służby ówczesnego EMPIRE SERAPH związany był z francuskim portem Calais. Wprawdzie walki o Calais trwały aż do 30
września 1944 r., zaś zdewastowany port otworzono dopiero w końcu października 1944, to jednostka podjęła służbę holowniczą w tym rejonie już od 10
sierpnia. W lutym 1945 roku statek utknął w Calais z podwodu poważnej awarii kotła i na pomoc przyszedł mu wtedy innym brytyjski holownik, EMPIRE
PIXIE. (typ 'WARRIOR'). Po remoncie EMPIRE SERAPH powrócił do swoich zajęć i tak na przykład 6 kwietnia wszedł do Ostendy z pomocą dla zepsutego
holownika EMPIRE POLLY, a potem, jeszcze przed końcem wojny, holował barki na trasach Tyne-Buckie i Leith-Flushing.
--------Po wojnie holownik nie znajdujący zatrudnienia w brytyjskiej żegludze wystawiony został na sprzedaż. We wrześniu 1947 roku sprzedano go polskiej
spółce żeglugowej G.A.L. (Gdynia-America Shipping Lines Ltd., Gdynia) razem z dwoma innymi holownikami, EMPIRE WILLOW (później polski ŁOŚ) i
EMPIRE MAPLE (później TARPAN). Według źródeł brytyjskich transakcja miała miejsce 7 września 1947 r. Jeszcze w tym samym miesiącu na wszystkich
trzech podniesiono polska banderę.
-------Od jesieni 1947 roku BIZON razem z bliźniaczym ŁOSIEM wchodził w skład taboru szczecińskiego oddziału Wydziału Holowniczo-Ratowniczego. Od
roku 1959 należał do Zarządu Portu Szczecin.
-------Brytyjska strona http://thamestugs.co.uk podaje następującą charakterystykę EMPIRE SERAPH: Maple class tug. L92.5'. B20.5'. D8.4'. 129grt.
500ihp 3cylTE 11.75"x19.25"x32"x22"s 200psi steam engine by Crabtree [1931] Ltd., Gt. Yarmouth. Eng No 633. ON169077 Call sign MFXF. Według J.
Micińskiego i Stefana Kolickiego ("Pod polską banderą", 1962) wyglądała ona następująco: 126 BRT, 1 NRT; dł. 29,7 m, szer. 6,3 m, zan. ok. 2,7 m; parowiec,
1 maszyna tłokowa potrójnego rozpr. 3-cyl., 500 KM, 8-9 węzłów; 1 pokład, 6 ludzi załogi.
-------UWAGA: Można znaleźć w internecie błędną informację podawaną za Wikipedią (stan z 27.1.2014), jakoby holownik zbudowany został w stoczni
Cochrane & Sons Ltd. w Selby, co jest niezgodne z innymi źródłami, a zwłaszcza Lloyd's Register i National Maritime Museum.
|
| |
|
|
Wschodnioniemiecki masowiec m/s SENFTENBERG, uczestnik katastrofy, która spowodowała zatonięcie holownika BIZON.
|
|
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
Opublikowano 27 stycznia 2014 r.
|
|
__________________________________________________________________________
- FACTA NAUTICA -
dr Piotr Mierzejewski
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
| |
|
|
|
|
|
