|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
>> ||| - MARYNARKA HANDLOWA - OKRĘTY - STATKI - WRAKI - MARYNARKA WOJENNA - ||| <<
|
|
Z Marynarskiego Archiwum Andrzeja Patro
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
ZENEK Poniemiecki holownik w polskiej służbie - ex ŻUK - ex ZDZICH - ex HENNY Fotografie z Archiwum Andrzeja Patro Opracowanie: Piotr Mierzejewski
|
|
|
|
|
|
|
Parowy holownik ZENEK do 1968 roku znajdował się w eksploatacji Zarządu Portu Szczecin. Fotografia: Mieczysław Andrut (Archiwum Andrzeja Patro). Zdjęcie pochodzi z maszynopisu opracowania Mieczysława Andruta z roku 1980 pod tytułem "Pod flagą Zarządu Portu Szczecin. Monografia portowego taboru pływającego Zarządu Portu Szczecin w latach 1950-1980". Jeden z pięciu przygotowanych egzemplarzy tej pracy jest w zbiorach Archiwum Andrzeja Patro.
|
|
--------Parowy holownik ZENEK należał w latach 1950-1968 do taboru pływajacego Zarządu Portu Szczecin. Była to jednostka poniemiecka, której wrak po wojnie podniesiono, wyremontowano i wcielono do służby pod nazwą ZDZICH. Nim przemianowano go na ZENEK przez pewien czas pływał jako ŻUK.
|
|
--------Holownik powstał w roku 1914 w niemieckich zakładach Schiffswerft & Maschinenbau (Janssen & Schmilinsky) A.G. w Hamburgu. Zbudowany został tam pod numerem 539 jako HENNY dla Augusta Focka z Blankensee, co ustalił Waldemar Danielewicz.
-------Jerzy Miciński i Stefan Kolicki w książce "Pod polską banderą" (1962) przedstawili następującą charkterystykę jednostki: "35 BRT, - NRT; dł. 17,4 m, szer. 4,8 m, zan. ok. 1,9 m; parowiec, 1 maszyna tłokowa podwójnego rozpr., 2- cyl., 180 KM, 1 śruba, 9 węzłów; 1 pokład, 4 ludzi załogi."
-------Z notatek Andrzeja Patro można dowiedzieć się, że ZENEK skreślony został w 1965 r. z Polskiego Rejestru Statków, a w roku 1969 nie ujęto go w Rejestrze Statków Śródlądowych.
-------Ze wzmiankowanego powyżej opracowania Mieczysława Andruta, wieloletniego pracownika Zarządu Portu Szczecin wynika, że holownik w roku 1968 wycofano z eksploatacji, a w roku 1969 pocięto na złom.
|
|
|
|
|
Holownik ZENEK na rysunku Stefana Kolickiego.
|
Holownik ZENEK na fotografii Mieczysława Andruta. Zdjęcie z Archiwum Andrzeja Patro.
|
|
Holownik ZENEK na fotografii nieznanego autora. Ze zbiorów Waldemara Danielewicza w Archiwum Andrzeja Patro.
|
|
--------Nazajutrz po opublikowaniu wszystkich powyższych informacji Andrzej Patro otrzymał bardzo cenne uzupełnienia, dokonane przez Waldemara Danielewicza. Tekst ten cytujemy poniżej w całości za zgodą autora, wyróżniając wyraźnie czcionką barwy "navy":
|
|
„ZENEK” TYP STATKU: Holownik parowy portowy. ROK I MIEJSCE BUDOWY: 1914; Schiffswerft & Maschinenbau vorm. Jansen & Schmilnsky, Hamburg [Niemcy] STOCZNIOWY NUMER BUDOWY: 539
DANE TECHNICZNE wymiary: długość całkowita - 16,08 m; szerokość-4,80 m; zanurzenie- 2,27 m. pojemność brutto: 35 RT. silniki główne: 1 maszyna parowa podwójnego rozprężania dwucylindrowa; prod. Schiffswerft & Maschinenbau, Hamburg; rok prod. 1914; średnica cylindra niskiego rozprężania:291 mm; średnica cylindra wysokiego rozprężania: 479 mm; moc: 180 KM kotły parowe: 1 kocioł parowy typu szkockiego; prod.: Schiffswerft & Maschinenbau, Hamburg; rok prod.:1914; ciśnienie robocze: 10 atm.; numer fabryczny: 637 1958 1 kocioł parowy prod.: Dampfkesselbau, Dresden [NRD]rok prod. 1956; ciśnienie robocze: 10 atm., numer fabryczny: 10163. materiał budowy: kadłub stalowy o poprzecznym układzie wiązań, nitowany pędnik: 1 śruba napędowa trzyskrzydłowa; prędkość: 9 w.; załoga: 5 ludzi ARMATOR Przedsiębiorstwo Państwowe Zarząd Portu Szczecin PORT MACIERZYSTY Szczecin SYGNAŁ WYWOŁAWCZY SODC
PRZEBIEG SŁUŻBY Holownik ten zamówił w stoczni Schiffswerft & Maschinenbau w Hamburgu August Fock z Blankensee. Nazwany został „HENNY”. Do eksploatacji wszedł w lutym 1914 r. W 1919 r. statek został sprzedany do Hamburga gdzie pływał pod nazwą „TETRA”. Niestety nie udało się ustalić armatora. Dziewięć lat później jednostka trafia do Szczecina wówczas Stettin za sprawą Hedwigshutte Antracht Kohlen und Cokes Werke. Otrzymuje nową nazwę „HEDWIGSHUTTE I”. Zatopiony w kwietniu 1945 r. na Parnicy [Parnitz]. Wydobyty przez Rosjan w czerwcu 1946 r. po remoncie używany przez nich pod nazwą „HEDWIG”. W 1948 r. przekazany Polsce, po remoncie w Stoczni „Odra” w Szczecinie nazwany „ZDZICH”, zasilił tabor Szczecińskiego Urzędu Morskiego. Po powstaniu w 1950 r. Zarządów Portów, które przejęły od Urzędów Morskich między innymi obsługę statków holownik przekazany został Zarządowi Portu w Szczecinie gdzie zmienił nazwę na „ŻUK”. Nazwę tę zmieniono w 1954 roku na „ZENEK”. W latach 1957/58 holownik przeszedł remont kapitalny połączony z wymianą kotła parowego. Eksploatowany do 1968 r. i rok później złomowany.
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------© Opracował: Waldemar Danielewicz grudzień 2013 r.
|
|
|
Holownik ZENEK jeszcze pod nazwą ZDZICH w służbie Szczecińskiego Urzędu Morskiego przed rokiem 1950. Fotografia nieznanego autora ze zbiorów Waldemara Danielewicza w Archiwum Andrzeja Patro.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Opublikowano 29 stycznia 2014 r.
|
|
__________________________________________________________________________
- FACTA NAUTICA - dr Piotr Mierzejewski
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|