KAZIMIERZ - holownik gospodarczy projektu H-300

OKRĘTY PODWODNE

STATKI i OKRĘTY

>> ||| - MARYNARKA HANDLOWA - OKRĘTY - STATKI - WRAKI - MARYNARKA WOJENNA - ||| <<

Z Marynarskiego Archiwum Andrzeja Patro

HOLOWNIKI

Rzeczpospolita Polska

KAZIMIERZ
- Holownik gospodarczy projektu HG-300 -
ANDRZEJ PATRO

Holownik KAZIMIERZ. Autor fotografii nieznany

--------„W grudniu 1972 r. Tczewska Stocznia Rzeczna przekazała Zarządowi Portu w Szczecinie prototypowy statek
KAZIMIERZ z serii czterech holowników gospodarczych HG-300. Projekt statku został opracowany w Biurze Projektów i
Studiów Taboru Rzecznego we Wrocławiu na podstawie założeń Zarządu Portu Szczecin. Założenia zamawiającego były
trudne do spełnienia; obok ogólnych wymagań warunkujących wysoką przydatność statku dla celu holowania w porcie
ograniczono zanurzenie do maksimum 1,70 m, długość konstrukcyjną do 18,0 m, wysokość nierozbieralną do 3,70 m od
lustra wody, narzucono prędkość swobodną 9,5 węzła oraz możliwość przewożenia jednorazowo do 12 pracowników
portowych. Ze względu na zbyt krótki okres od zamówienia do przekazania pierwszego holownika oraz koszty prób –
wymiary, kształt kadłuba, napęd, sterowność oraz pozostałe właściwości manewrowe ustalono bez przeprowadzenia
badań modelowych. Z analizy projektowej wynikło że, holownik będzie miał korzystne właściwości manewrowe przy
zastosowaniu dyszy obrotowej. Biorąc pod uwagę możliwość awarii przy pracy w stosunkowo niesprzyjających
warunkach lodowych, zastosowano po raz pierwszy wymienny układ napędowo-sterowy: w sezonie nawigacyjnym letnim
śruba stała typu Ka w dyszy obrotowej typu D19A ze stabilizatorem, a w warunkach lodowych śruba stała typu B bez
pochylenia skrzydeł w celu polepszenia właściwości uciągowych wstecz i działania steru niezrównoważonego
mocowanego do trzonu dyszy. Rozwiązanie takie pozwoliło na spełnienie wszystkich parametrów postulowanych przez
armatora. Próby zdawczo-odbiorcze w pełni potwierdziły słuszność założeń projektowych.

Podstawowe wymiary i dane statku :

Długość : całkowita 19.20.m, na wodnicy konstrukcyjnej 18.00 m, między pionami 17.10 m.
Szerokość : całkowita 6.90 m, na pokładzie 6.60 m.
Wysokość: boczna 2.40 m, nierozbieralna przy T = 1,5 m 3.70m
Liczba miejsc załogi: 3+3 zapasowe
Liczba miejsc dla pracowników portowych : 12" (Cytat z opracowania : J. Migała i J. Perski).
Napęd : 1 silnik wysokoprężny 12 cykl, 4-suw .Henschel-Wola 29H 12 wyprodukowany przez ZMiN (Zakłady
Mechaniczne im. Marcelego Nowotki Warszawa) o mocy 220 kW = 310 KM (informacja własna).

---------Mieczysław Andrut w swojej Monografii dodaje : „Jedna śruba stała z obrotową dyszą Korta na okres zimowy
wymienianą na ster konwencjonalny. Posiada możliwość kładzenia komina i masztu oraz obniżania kabiny sterowej.
Typowy holownik gospodarczy, przystosowany do holowania różnego rodzaju obiektów również na akwenach płytkich ,
jak np. Jezioro Dąbie, oraz przechodzenia pod mostami i przewożenia ekip pracowników portu" (przyp. Mieczysław
Andrut).

---------„Statek został zaprojektowany i zbudowany według przepisów i pod nadzorem PRS. Otrzymał on klasę *KM III L3
„hol". Kształt kadłuba dobrano wg linii teoretycznych serii holowników Taggarta, z częścią dziobową przystosowaną do
pływania w lodach oraz ostrogą lodową na rufie.” (przyp. J. Migała i J. Perski)

---------Z powyższego opisu wynika, że zamówiono cztery statki tego typu, ale według ustaleń Tczewska Stocznia
Rzeczna wybudowała trzy holowniki z tej serii. Były to kolejno opisywany tutaj KAZIMIERZ nr budowy B305/1, który
od 1972 roku pracował w Zarządzie Portu Szczecin (dalsze losy nie znane ), KAROL nr budowy B305/2 oddany do
eksploatacji 1974 r. Zarządu Portu Szczecin (eksploatowany w dalszym ciągu w Kołobrzegu przez Przybrzeżną Żeglugę
Pasażerską "Czerwony Szkwał" z Kołobrzegu) i KORNEL nr budowy B 305/3 zbudowany w 1975 roku (eksploatowany w
dalszym ciągu w Szczecinie, armator Port Handling Sp.z o.o.). Tyle udało się ustalić z korespondencji, którą prowadziłem
w latach 1987-1989 z nieżyjącym Mieczysławem Andrutem , autorem nie wydanej „Monografii Portowego Taboru
Pływającego Zarządu Portu Szczecin 1950-1980”, Głównym Specjalistą ds. Eksploatacji w Zakładzie Usług Żeglugowych
Zarządu Portu Szczecin i uwagach od Waldemara Danielewicza.

Źródła:
Holownik Gospodarczy HG – 300. Mgr inż. Jan Migała, mgr inż. Janusz Perski – Biuro Projektów i Studiów Taboru Rzecznego, Wrocław,
Korespondencja z Mieczysławem Andrutem 1987-1989 i dane z "Monografii Portowego Taboru Pływającego Zarządu Portu Szczecin 1950-1980"
Informacje od Waldemara Danielewicza i informacje własne.